“Ik word altijd wakker met een biertje in mijn hand”, “het regent meters bier” en “in elke hand een biertje”, zomaar een greep uit een aantal carnavalskrakers. Ondanks dat “ons moeder nog zeej” dat we het niet moesten doen, gaat er tijdens het carnavalsfeest weer zo’n 8 miljoen liter pils door de tappen. Gemiddeld kun je in Brabant tegen betaling van €2,90 genieten van een ‘goudgele rakker’. Een biertje is alleen niet zo onschuldig als al die leuke liedjes doen lijken.
Volgens de grootste instelling voor verslavingszorg Jellinek hoort alcohol in het rijtje thuis tussen cocaïne en heroïne als het gaat om gevaarlijke drugs. Dat alcohol op korte termijn gevaarlijk is en je gedrag beïnvloedt is al langer bekend, maar langzamerhand blijkt uit onderzoek dat ook op de lange termijn alcohol je het leven zuur kan maken. Niet alleen kan alcohol zorgen voor allerlei hart- en vaatziekten, maar het verhoogt ook de kans op 7(!) verschillende soorten kanker. Genoeg reden om voorzichtig om te gaan met dit gevaarlijke goedje zou je zeggen, maar doen we dat ook?
Een volwassen man wordt in Nederland een overmatig drinker genoemd als hij in een week 21 standaardeenheden alcohol drinkt. Bij vrouwen ligt dat aantal een stuk lager, bij hen wordt het al problematisch bij 14 glazen bier of wijn per week. Als we in Nederland kijken naar het aantal overmatige drinkers, dan is ruim een op de twintig volwassenen een overmatige drinker, al verschilt het erg per regio.
Volgens een grootschalig onderzoek rondom carnaval ligt dat aantal tijdens de carnavalsweek een stuk hoger. De helft van de onderzochte feestvierders drinkt meer dan 15 glazen tijdens carnaval. In de cijfers komen Zuid- en Oost-Nederland naar voren als regio’s waar het meeste gedronken wordt, toevallig ook de regio’s waar carnaval gevierd wordt. In de grafiek hieronder valt bijvoorbeeld te zien dat carnavalsstad Breda ook buiten carnavalstijd al een slechte score krijgt voor haar alcoholgebruik.
Zelfs de prins doet mee
“Of carnaval ooit gevierd zal worden zonder alcohol weet ik niet, het lijkt me erg lastig”, zegt Ard van der Linden, dè Prins Carnaval van het Noord-Brabantse plaatsje Haren. Gemiddeld drinken deze prinsen 18,5 glazen alcohol per dag tijdens carnaval. “Ik vind dat nog weinig, het gaat echt de hele dag door. Best erg eigenlijk.” Het alcoholgebruik wordt enorm genormaliseerd volgens de prins. “Je kent dat liedje wel, maar ik word bijna echt elke ochtend wakker met een biertje in mijn hand.”
In de oceaan van deze carnavalshits komt dit jaar toch één bijzondere variant bovendrijven. Twee artiesten die een tegengeluid willen geven; Bier is voor watjes. “Waarom er zo’n groepsdruk lijkt te zijn voor het drinken van een pilsje, echt geen idee.” zegt Merijn Ruis, een van de twee bedenkers, tegen Omroep Brabant. Wat begon als een grap wordt tijdens carnaval massaal gedeeld en laat zien dat de gedachten over alcoholgebruik toch een beetje aan verandering toe is.
Naast dit soort ludieke acties is de overheid zelf ook volop bezig met het opzetten van campagnes tegen het overmatige alcoholgebruik. Campagnes en initiatieven als ‘IkPas’, waarin je wordt uitgedaagd om voor een bepaalde tijd geen druppel alcohol meer te drinken vallen goed in de smaak. Op dit moment hebben er al ruim 250.000 mensen meegedaan aan de campagne.
Toch zal de komende jaren tijdens carnaval een glas bier in de hand het gangbare beeld blijven. Het vele drinken wordt immers ‘normaal’ gevonden, zegt ook de Prins Carnaval zelf. De verheerlijking van de bestaande drankcultuur wordt door verscheidene campagnes wel tegengegaan en het zal moeten blijken of zij de komende jaren hun vruchten afwerpen. Tot die tijd zullen jong en oud samen de alcohol veelvuldig door hun kelen laten glijden, zeker tijdens Carnaval. De mensen die een alcoholvrij biertje bestellen blijven voorlopig echt het buitenbeentje.