Achtergrondartikel
Van niche naar nieuwe norm: hoe jouw biertje langzaam wordt vervangen voor een alcoholvrije variant

We drinken minder alcohol en kiezen tegenwoordig vaker voor een alcoholarm (bevat een laag percentage alcohol tot maximaal 1,2%), of zelfs een alcoholvrij (​​bevat minder dan 0,1% alcohol) biertje. Dat blijkt uit cijfers van de Nationale Drug Monitor. In plaats van het gebruikelijke vaasje wordt er op het terras en in de kroeg steeds vaker gekozen voor een verfrissend ‘nul-punt-nulletje’. Het is een opvallende trend, die niet alleen invloed heeft op ons sociale leven, maar ook reflecteert op onze houding ten opzichte van onze gezondheid.

Upsplash / Sérgio Alves Santos

Terwijl het bestellen van een biertje voorheen synoniem stond aan ontspanning en sociale interactie, wordt deze gewoonte langzaam maar zeker vervangen door een nieuwe trend: het kiezen van een verfrissend ‘nul-punt-nulletje’, oftewel een alcoholvrij alternatief. Uit cijfers van het CBS blijkt dat één op de tien mensen minder alcohol wil drinken. Op dit moment geeft 36% van de zware en overmatige drinkers aan dat ze liever minder alcohol zouden willen consumeren. Overmatig drinken gaat een stap verder, en verwijst naar het patroon van herhaaldelijk drinken van grote hoeveelheden alcohol in één keer. Het aantal Nederlanders dat zwaar of overmatig drinkt is in de de afgelopen jaren afgenomen, en het percentage drinkers dat voldoet aan de richtlijn van de Gezondheidsraad is juist gestegen.

“Onze beste klant is de dertiger die wat meer van zijn weekend wil genieten”, zo zien ze bij alcoholvrije slijterij World of NIX in Amsterdam. Vooral in de grotere steden zijn het de jonge starters die steeds vaker een alcoholarme levensstijl omarmen. “Dat genieten zit voor deze groep in het wakker worden zonder hoofdpijn, in plaats van het nuttigen van alchol. We zien vooral klanten die uit het studentenleven komen en zijn begonnen met werken, maar die hun vrijdagavond nog wel graag in de kroeg doorbrengen. Zij hebben in de afgelopen jaren veel alcohol gedronken, met de nodige gevolgen, en willen nu minderen. Toch zien we ook steeds meer variatie in leeftijden. Zodra mensen erachter komen dat alcoholvrije drank ook heel lekker is, kunnen ze aanvaarden dat minder alcohol drinken helemaal zo slecht nog niet is.”

Gezondheid

Deze verschuiving naar minder alcohol drinken wordt grotendeels toegeschreven aan een groeiend bewustzijn rondom onze gezondheid. Geheelonthouders en matige drinkers geven de zorg voor hun gezondheid aan als een van de belangrijkste redenen om minder te drinken. Dit argument is vooral terug te zien in januari, een maand waarin mensen proberen geen alcohol te drinken. Met de kerstdrukte van december wordt met ‘Dry January’, of de Nederlandse variant ‘Ik Pas’, de nadruk gelegd op een gezonde en frisse start van het nieuwe jaar. 62% van de Nederlanders die alcohol drinkt staat open voor een alcoholpauze van een maand. Ook andere manieren om gezond te blijven, zoals het bezoeken van de sportschool, zijn populair tijdens de eerste maand van het jaar.

Upsplash / Louis Hansel

De Gezondheidsraad adviseert om geen alcohol te drinken, of in ieder geval niet meer dan één glas per dag. Ook kleine hoeveelheden alcohol zijn niet goed voor je gezondheid. Het drinken van alcohol staat bekend om de mogelijk schadelijke impact op zowel lichamelijk als mentaal welzijn. De 24-jarige student Jan-Chris geeft zelf aan veel momenten te hebben waar hij in contact komt met alcohol, zoals bij zijn studentenvereniging. "Ik heb het gevoel dat het wel iets minder mag en wil mezelf uitdagen voor een zelfbenoemde: ‘Dry March’".

Overmatig drinken kan op korte termijn directe negatieve gevolgen hebben, zoals verlies van coördinatie en een verminderd oordeelsvermogen. Bovendien kan het gebruik van alcohol leiden tot uitdroging en verstoring van het slaappatroon, welke vooral de dag na het overmatig drinken van alcohol duidelijk merkbaar kunnen zijn. Op de lange termijn zijn de risico's ernstiger, met een verhoogde kans op bijvoorbeeld leveraandoeningen en verschillende soorten kanker. Hoe meer en vaker je drinkt, hoe groter de schade.

De komst van alternatieven

De zoektocht naar alternatieven voor de standaard vrijdagavondborrel heeft geleid tot een groeiende populariteit van alcoholvrije opties op de markt. Hoewel Nederlanders gemiddeld nog veel meer traditioneel bier of pils drinken dan de alcoholvrije variant, is de verkoop van alcoholarm en alcoholvrij bier de laatste jaren duidelijk gestegen. Uit de bierconsumptiecijfers van de Nederlandse Brouwers blijkt dat tussen 2019 en 2021 de consumptie van alcoholvrij bier al was gestegen met 6,4%. De consumptie van alcholvrij bier groeide in 2023 opnieuw: met maar liefst 30%. In 2023 was één op de vijftien bieren alcoholvrij. Dat was in 2019 nog één op zeventien.

Waar alcoholvrije drank ooit beperkt was tot slechts enkele keuzes, heeft de markt nu plaats gemaakt voor een overvloed aan alcoholvrije en alcoholarme drankjes, variërend van ambachtelijk gebrouwen bieren tot verfijnde cocktails en zelfs alternatieven voor sterke drank. Bijna elk biermerk heeft wel een alcoholvrije lijn in zijn assortiment. Er komen daarnaast steeds meer nieuwe drankmerken op de markt, die zich exclusief richten op het produceren van alcoholvrije dranken, zoals Seedlip en Lyre’s Spirits. Deze diversiteit aan opties biedt niet alleen een alternatief voor traditionele alcoholische dranken, maar inspireert ook tot creativiteit en innovatie in de drankenindustrie, zien ook de werknemers van de World of NIX.

Met de opkomst van een overvloed aan nieuwe alcoholvrije keuzes is de boodschap voor slijterij World of NIX duidelijk: “Ieder drankje op een avond is te vervangen”.

12 februari 2024 |
JortSiemes
isabelvisser