Dit besluit van het Europese Parlement kan het internet voor goed veranderen
2 april 2019 |
Sander van Vliet
Europees Parlement (CC: BY-NC-ND 2.0)

Het Europees Parlement heeft, een aantal weken voor de verkiezingen, veel controverse opgeroepen met het instemmen van een nieuwe richtlijn en met name artikel 13. Dit artikel bepaalt de auteursrechtregels voor de digitale markt en kan er toe leiden dat bijvoorbeeld de alom bekende Lucky TV filmpjes niet meer gemaakt kunnen worden.

Lucky TV filmpje van de serie ‘Willy’

De filmpjes van Lucky TV zijn van ongekende populariteit, maar zouden door de nieuwe richtlijn kunnen verdwijnen. Deze richtlijn kan leiden tot het gebruik uploadfilters, die moeilijk onderscheid kunnen zien tussen een parodie of de originele content die beschermd moet worden. Deze uploadfilters zullen dan ook de parodieën blokkeren omdat de bedrijven, waar deze parodieën worden gepubliceerd, bang zijn om de auteursrechtregels te overschreiden.

De richtlijn moest hoognodig vernieuwd worden want de voorganger komt uit 2001, het internet is sindsdien heel erg veranderd. Het doel van artikel 13 is om de auteursrechten succesvol toe te passen op het internet en met name op de grote bedrijven als YouTube, Facebook en Google News. Op dit moment zijn de auteursrechten op het internet niet goed beschermd. De producties van musici, performers, auteurs, journalisten zijn door middel van deze richtlijn beter beschermd, volgens de initiatiefnemers van de richtlijn. De richtlijn doet dat door internetplatformen direct aansprakelijk maken voor de content dat op hun site staat. Ook geeft het automatisch rechten aan nieuws uitgevers die deals kunnen sluiten over de journalistieke werken die gebruikt worden door nieuwsverzamelaars, zoals Google News.

De wet moet er dus voor zorgen dat de auteursrechten beter beschermd worden. Op dit moment kan namelijk alles geupload worden en kan er achteraf bezwaar gemaakt worden als de auteursrechten worden geschonden. Op dat moment is de platform het verplicht er af te halen. Deze nieuwe richtlijn moet er voor zorgen dat de auteursrechten voordat ze online komen al beschermd zijn.

Een van de initiatiefnemers is de Duitse Europarlementariër Axel Voss. ‘Deze richtlijn is een belangrijke stap naar het corrigeren van een situatie die veel bedrijven heeft toegestaan om enorme bedragen te verdienen zonder dat de duizenden creatieve auteurs, waarvan deze bedrijven afhankelijk zijn, worden beloond. Dit is een richtlijn die het leven van mensen beschermt en de democratie onderhoudt door de bescherming van het medialandschap, de blijvende berscherming van de vrijheid van expressie en de ontwikkeling van start-ups en technologische ontwikkeling aanmoedigt.’

Volgens Bits of Freedom, een instelling die opkomt voor online privacy en communicatievrijheid, leidt de richtlijn juist tot het tegenovergestelde. ‘Platforms worden verantwoordelijk voor wat jij uploadt en daarom moeten ze voorkomen dat je iets plaatst wat tegen de regels is. Dat kunnen ze alleen maar doen door het gebruik van uploafilters, maar die uploadfilters maken veel fouten en blokkeren ook heel veel content onterecht’. Deze fouten worden onder andere gemaakt doordat de uitzonderingen op de auteursrecht niet herkent kunnen worden. Een voorbeeld hiervan is het eerder genoemde Lucky TV of bijvoorbeeld memes die rond gaan op het internet onder jongeren.

‘Bovendien zullen de grootste platforms aan de wet kunnen voldoen, de rest zal software om te filteren inkopen bij de grote platforms. Dit geeft de toch al dominante platforms alleen nog maar meer macht. Deze macht zal op gigantische schaal al onze communicatie gaan controleren. Dit gaat over zoveel meer dan mogelijke inbreuken op het auteursrecht. De grenzen van jouw vrijheid, en de grenzen van onze publieke debat, in handen van enkele Amerikaanse multinationals’.

Susan Wojcicki, de CEO van Youtube heeft zich op haar blog ook tegen de richtlijn en met name artikel 13 uitgesproken. ‘Artikel 13 bedreigt de mogelijkheid van miljoenen mensen om content te uploaden op platformen zoals YouTube. Het voorstel zou kunnen afdwingen dat platformen, zoals YouTube, alleen content kunnen toestaan van een kleine groep grote bedrijven. Het is namelijk risicovol voor platformen om de content van kleinere originele makers online te zetten omdat de platformen zelf er nu verantwoordelijk voor zijn.’

Met de naderende verkiezingen heeft het Europees Parlement in ieder geval de aandacht getrokken en de digitale markt zal een belangrijk verkiezingsthema zijn. De richtlijn is aangenomen met 348 tegen 274 stemmen en met 36 absenties. De richtlijn moet nu eerst nog goedgekeurd worden door de raad van ministers, maar dit levert vaak geen probleem op. Vervolgens moet het worden omgezet in nationale wetgeving en zou het internet er in de toekomst heel anders uit kunnen zien.

Afsluiting van het debat in het Europees Parlement, het hele debat vind je hier

2 april 2019 |
Sander van Vliet