De ene euroscepticus is de andere niet. Is wat FvD wil wel realistisch?
29 maart 2019 |
Daan van Veen

Na de monsterzege van het Forum voor Democratie (FvD) bij de Provinciale Statenverkiezingen is fractievoorzitter Baudet vastberaden om zijn veroveringstocht in Europa voort te zetten. Over ongeveer twee maanden vinden de Europese Parlementsverkiezingen plaats. Zijn plan is duidelijk; het verenigen van alle eurosceptische stemmen in het Europees Parlement. Maar de vraag is of dat zo makkelijk gaat. Want zijn de eurosceptische fracties wel zo eensgezind?

Eind februari kwamen afgevaardigden van eurosceptische partijen uit onder andere Frankrijk, Polen, Tsjechië, het VK, Nederland, Belgie en Italië samen in Parijs. FvD was er ook bij. Thierry Baudet ondertekende een verklaring waarin hij liet weten zijn uiterste best te doen om één groot eurosceptisch blok te vormen. De eurosceptische partijen en fracties waren tot nu toe nog altijd ‘hopeloos verdeeld’, volgens de leider van FvD. Op deze manier wil hij een ‘blokkerende minderheid vormen’ om zo de ‘Europese superstaat te stoppen’.

Zorgen bij ChristenUnie

Zelf wil de partij van Baudet aansluiten bij de fractie van Europese Conservatieven en Hervormers (ECR). In deze ‘eurorealistische’ fractie zitten ook de ChristenUnie en SGP. Dit lijkt een opmerkelijke keuze, aangezien deze laatste partijen een stuk minder anti-Europees gedachtegoed lijken te hebben. De ChristenUnie heeft in een verklaring dan ook al laten weten dat zij zich zorgen maken over de toetreding van FvD tot de fractie ECR. De partij Alternative für Deutschland werd eerder uit de partij gestemd omdat ze te rechtse opvattingen begonnen te ontwikkelen. De vraag is of FvD, met haar rechtse opvattingen over immigratie, wel in het straatje van deze fractie past.

Maar ik stem in mei toch op een Nederlandse partij en niet op een fractie?

Dat klopt, je stemt op de bekende Nederlandse partijen, die meedoen aan de Europese Parlementsverkiezingen. Maar om te voorkomen dat het Europees Parlement bestaat uit duizend-en-een nationale partijen, verenigen deze partijen zich in een fractie met gelijkgezinden. Deze fracties streven naar een gezamenlijke koers en opereren dan ook vaak eensgezind in het parlement. Binnen de fractie kunnen individuele parlementsleden alleen niet gedwongen worden om altijd hetzelfde als de andere fractiegenoten te stemmen. Op dit moment zijn er acht fracties in het Europees Parlement en een groep van ‘niet-ingeschrevenen’, dit zijn parlementsleden die vaak wel lid zijn bij een nationale partij, maar die niet tot een fractie behoren. De fractie met het hoogste aantal zetels is op dit moment de Fractie Europese Volkspartij (EVP), waar onder andere het Nederlandse CDA en het Duitse CDU in zitten. Naast Europese fracties kunnen nationale partijen zich ook aansluiten bij Europese partijen, niet te verwarren met de fracties. Deze Europese partijen staan in principe los van de fracties, maar binnen deze partijen kan men wel het beleid, als groep partijen, beter afstemmen. Vaak zijn de nationale partijen die aangesloten zijn bij een Europese partij onderdeel van dezelfde fractie. Toch kunnen er ook meerdere Europese partijen in een fractie voorkomen.

Bonte mix

Wie zich verdiept in de georganiseerde eurosceptici, komt een bonte mix van eurosceptische fracties en partijen tegen. Elke fractie heeft weer een andere visie over de toekomst van Europa. Een overzicht van de verschillende eurosceptische fracties zie je hieronder.

Loading...

Loading…

Onenigheid

Het Forum voor Democratie wil een einde maken aan deze wirwar van eurosceptische fracties en partijen. De partij wil de fracties samen krijgen om zo sterk te staan tegen de grootste fracties zoals de Europese Volkspartij en de Alliantie van Socialisten en Democraten.

Als we echter kijken naar de verschillende eurosceptische fracties en hun standpunten lijkt het een moeilijke opgave om deze eensgezind te krijgen over de toekomst van Europa. De ene fractie heeft een sterke communistische achtergrond en wil vooral veel gelijke rechten en werkgelegenheid voor iedereen, terwijl de andere fractie vooral voor meer vrijhandel is tussen de landen.

Ook als we de fractie van Europees Unitair Links buiten beschouwing laten zijn er veel tegenstellingen. Niet alle fracties zijn voor meer referenda, tegen de euro of voor de afschaffing van de gehele Europese Unie. Verder is er niet alleen tussen de fracties onenigheid, maar ook binnen de fracties. Typerend is het bezwaar dat de ChristenUnie maakt tegen toetreding van FvD tot de ECR-fractie. 

Euroscepsis

De term ‘euroscepsis’ is niet eenduidig en wordt vaak voor meerdere verschijnselen gebruikt. In de wetenschap wordt soms onderscheid gemaakt tussen sterke euroscepsis, waarbij er een algehele weerstand is tegen Europese samenwerking, en gematigde euroscepsis waarbij men het niet eens is over de huidige koers van de Europese Unie. Over één ding zijn de eurosceptische fracties het in ieder geval eens; de Europese Unie moet veranderen. Maar hoe deze verandering eruit zal moeten zien blijft een twistpunt. Het ambitieuze plan van FvD om een eurosceptisch front te vormen is daarom misschien een beetje luchtfietserij.

29 maart 2019 |
Daan van Veen