Forum voor Democratie-stemmers komen vooral van PVV, VVD en CDA
21 maart 2019 |
Maarten Faber
Bron: Elekes Andor. (CC BY-SA 4.0). Geen wijzigingen.

Forum voor Democratie (FvD) is de grote winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen. De partij haalde in één keer 10 zetels binnen in de Eerste Kamer. Belangrijke vraag is waar die kiezers vandaan komen en waarom ze de overstap naar FvD hebben gemaakt. Conclusie: kiezers die gisteren tijdens de Provinciale Statenverkiezingen op Forum voor Democratie stemden, komen vooral van de PVV, VVD en het CDA.

Onderzoeksbureau IPSOS deed een online onderzoek onder 2348 kiezers. Doel was om te achterhalen wat de huidige FvD-stemmers tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 stemden. Maar liefst 31% van de FvD-stemmers stemde destijds op de PVV. De PVV leed gisteren een flinke nederlaag, van 9 naar 5 zetels. Een belangrijke oorzaak van dat verlies lijkt dus de opkomst van FvD.

Maar, de PVV was niet de enige partij die kiezers aan FvD heeft verloren. Ook de VVD en het CDA zagen hun kiezers overstappen naar de partij van Thierry Baudet. Zo stemde 18% van de FvD-stemmers tijdens de landelijke verkiezingen in 2017 nog op de VVD. Een kleiner maar niettemin aanzienlijk deel, 10%, stemde destijds op het CDA. Opvallend lijkt verder dat ook de SP flink wat kiezers naar FvD zag vertrekken. Maar liefst 6% van de huidige FvD-kiezers stemde in 2017 nog op de SP.

Het IPSOS deed ook onderzoek naar de beweegredenen van kiezers om naar FvD over te stappen. 79% van de ondervraagden gaf aan dat hun stem een stem wat tegen het huidige kabinet. Volgens de ondervraagden zijn de kosten van de klimaatmaatregelen te hoog. Ook de kosten en kwaliteit van de zorg en pensioenen worden genoemd als reden om naar FvD over te stappen. Tot slot gaven de ondervraagden aan dat ze het niet eens zijn met het huidige immigratie en integratie beleid.

Er zit wel een nadeel aan de vergelijking tussen Tweede Kamerverkiezingen en Provinciale Statenverkiezingen, zoals in dit onderzoek gedaan. De opkomst tijdens de Provinciale Statenverkiezingen is traditioneel lager. Dat was ook bij deze verkiezingen het geval. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 was de opkomst 81,%, gister was deze 56,1%. In de vergelijking mis je dus een groep kiezers die alleen maar stemt tijdens de landelijk verkiezingen. Voor sommige partijen biedt dat een voordeel, terwijl dit voor andere partijen een nadeel is. Dat gegeven maakt een directe vergelijking lastig.

21 maart 2019 |
Maarten Faber