Het Marengo-proces, een van Nederlands grootste strafzaken, moet wederom wachten op vervolg. Ook de laatste advocaten uit het juridsch team van hoofdverdachte Ridouan Taghi, zijn opgestapt. Wat maakt dit proces zo ingewikkeld en waarom lukt het zelfs Nederlands beste advocaten niet het proces te volbrengen?
In december 2019 werd Ridouan Taghi opgepakt in zijn schuilplaats in Dubai. Volgens het OM is Taghi verantwoordelijk voor tien moordopdrachten waarvan er vier zijn uitgevoerd en deelname aan meerdere gewelddadige praktijken in het criminele circuit. Inmiddels, ruim vijf jaar later, is zijn proces nog steeds niet afgerond. Afgelopen april legde de laatste twee advocaten, Carlo Crince Le Roy en Sultan Kat, zijn verdediging neer; zes advocaten gingen hen voor.
‘Millimeter voor millimeter’
Inez Weski, destijds een geliefd en befaamd strafpleiter, stond Taghi in 2018 al bij. Eind dat jaar, twee maanden voor zijn arrestatie in Dubai, legde zij de verdediging neer omdat Taghi volgens haar geen eerlijk proces kreeg. Sinds zijn arrestatie heeft Weski de verdediging opnieuw opgepakt samen met Taghi’s neef Youssef. Ondanks zijn onervarenheid als ‘media-advocaat’ gaat hij toch in op het verzoek van Ridouans zus om haar broer bij te staan.
Youssef bezoekt zijn oom begin 2021 voor het eerst in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. Nog datzelfde jaar wordt hij hier aangehouden. Volgens de rechtbank vervulde Y. Taghi een sleutelrol binnen de criminele organisatie van R. Taghi en sluisde hij berichten door naar de buitenwereld. Zelf zegt hij ‘millimeter voor millimeter‘ betrokken te zijn geraakt bij de criminele organisatie van zijn oom. Begin 2023 wordt de ex-advocaat veroordeeld tot een celstraf van vijf jaar en zes maanden.
Op tafel gegooid
Tijdens de zitting van Y. Taghi gooit zijn verdediging een beschuldiging richting Weski op tafel. Ook zij zou berichten hebben doorgesluisd middels een ‘parallelle communicatielijn‘. Volgens Weski waren de beschuldingen onjuist en ongegrond. Op de achtergrond begint het OM een onderzoek naar de advocate en een half jaar later wordt ook Weski opgepakt op verdenking van deelname aan de criminele organisatie van haar cliënt.
Het duurt langer dan verwacht om de zaak tegen de inmiddels ex-advocate van start te laten gaan. De verdediging van Weski voert meerdere formele verweren op omdat er bij het doorzoeken van haar kantoor meerdere dossiers in beslag zouden zijn genomen en onrechtmatig zouden zijn gedeeld door de politie. Deze dossiers bevatten vertrouwelijke informatie en Weski beroept zich dan ook op haar beroepsgeheim, dat hierbij zou zijn geschonden. In april 2025 doet Weski opnieuw aangifte, nu wegens onwettige detentie vlak na haar arrestatie 1,5 jaar eerder.
Een nieuw team
In de zomer van 2023 treedt er een nieuw team van advocaten naar voren om Taghi bij te staan, die inmiddels al enige tijd geen rechtsbijstand heeft gehad. Advocaat Michael Ruperti duikt samen met Arthur van der Biezen en Sjoerd van Berge Henegouwen opnieuw in het omvangrijke dossier van het Marengo-proces. Een jaar later leggen eerst Van der Biezen en later ook Van Berge Henegouwen de verdediging toch weer neer. Ruperti volgt kort daarna. Volgens Ruperti wordt zijn werk onmogelijk gemaakt en krijgt hij te weinig tijd zich voor te bereiden op de volgende zitting. De advocaat meent dat er karaktermoord wordt gepleegd wanneer je een crimineel als Taghi verdedigt, ‘omdat je de advocaat bent van Ridouan Taghi wordt je integriteit in twijfel getrokken.’
Wederom verdacht
Na de aftreding van het drietal advocaten nemen Vito Shukrula, Carlo Crince Le Roy en Sultan Kat het over. Shukrula en Crince Le Roy hebben eerder samengewerkt aan de verdediging van een verdachte in de strafzaak over de moord op misdaadjournalist Peter R. de Vries. Niet lang na het aantreden in november 2024 wordt ook Shukrula opgepakt wegens verdenking van deename aan de organisatie van Taghi. De Amsterdamse deken, ook wel voorzitter van de Algemene Raad van advocaten, dringt eropaan dat Shukrula onmiddellijk geschorst moet worden. Zijn twee overgebleven collega’s leggen op 16 april dit jaar ook hun werkzaamheden binnen het Marengo proces neer.
In een web verstrikt geraakt
Op dit moment zijn er drie advocaten die verdacht worden, of inmiddels veroordeeld zijn, voor het deelnemen aan de criminele activiteiten van hun cliënt Taghi. Ze zijn als het ware in zijn web verstrikt geraakt. Een verklaring hiervoor ligt mogelijk in het menselijke aspect van het vak: “Empatisch vermogen is een kwaliteit die je menselijk maakt,” benadrukt Psychotherapeute Smits, ook werkzaam geweest in de PI Vught. Nauw contact met je cliënt – ook als deze wordt verdacht van criminele activiteiten- kan ervoor zorgen dat je empathie voelt voor zijn of haar verhaal, achtergrond of persoonlijke situatie. Zeker langdurige interactie, wat vaak het geval is tussen clienten en advocaten, stelt de cliënt in staat “meer tijd te krijgen om de ander te observeren en manipuleren.”
Criminelen zijn vaak meesters in het lezen van subtiele signalen “ze staan altijd aan, zijn altijd alert,” en kunnen op basis van een opmerking als “ik stond in de file op die weg” al afleiden waar diegene woont. Ook status speelt mee. “Het kan vleiend zijn om een man van naam te verdedigen,” zegt Smits. Media-aandacht en prestige liggen in het verschiet. “Zo kunnen grenzen ongemerkt vervagen.”
En nu?
Het is op dit moment onduidelijk wie Taghi zal bijstaan in het verdere hoger beroep. Tijdens de laatste zitting zei Taghi zelf dat hij zes advocaten had benaderd, maar geen van hen wil zijn verdediging voortzetten. De kwestie roept vragen op over de zwaktes binnen het huidige rechtssysteem. Niet alleen in het criminele circuit weet Taghi mensen onder druk te zetten of te manipuleren, maar ook onze beste advocaten lijken daarvan slachtoffer te zijn. Het moet eerst duidelijk zij wie de verdediging definitief voort zet voordat het Marengo-proces op zijn eind kan lopen.