Menig treinreiziger heeft het doorgehad: station Delft is compleet vernieuwd. Van een oud monumentaal pand naar een nieuw, modern stationsgebouw met veel groen eromheen. Ondanks dat het plan voor de verbouwing in 1999 uitkwam, duurde het tot augustus 2024 tot het station volledig ‘af’ was. Hoe is het plan uiteindelijk gelopen en waarom heeft dit zo lang geduurd?
Daarvoor moeten we eerst terug in de tijd. Het oude stationsgebouw is een monumentaal pand dat in 1885 werd opgeleverd. Station Delft opende haar deuren in 1886 met de ingebruikname van spoor 1 en 2. Het gebruik van dit gebouw eindigde in 2015, toen het nieuwe stationsgebouw klaar was voor gebruik.
Een nieuw plan: spoorwegviaduct
De oorspronkelijke sporen liepen gewoon op straatniveau. Decennia later ontstond het idee om een spoorwegviaduct te bouwen. Dat zou immers erg handig zijn. De bouw duurde van 1961 tot 1965. In 1964 kon één spoor al gebruikt worden, en in 1965 volgde de ander ook.
Onder het viaduct kwamen later parkeerplekken voor auto’s uit de wijk. In de jaren ’90 besloot de gemeente het roer om te gooien. Het spoorwegviaduct gaf te veel overlast voor de omgeving, en in 1998/1999 kwam architect Joan Busquets met een bouwplan voor het nieuwe station: het zogeheten Masterplan.
Bewoner Guus Vermij heeft alle stadia van de bouw meegemaakt: “Sinds mijn studietijd woon ik in Delft, de laatste vijftien jaar vlakbij wat nu de Spoorzone is. Het spoorviaduct was een enorm markante blikvanger in de stad, prachtig om hoog boven de straat aan te komen met de trein,” vertelt hij, “maar het deelde de stad ook in tweeën.” Het gebied rond het oude station bestond vooral uit bebouwing van 1900-1920. “Mooie, oude gebouwen met veel studentenhuizen,” legt hij uit. “Dat stukje ‘nostalgie’ is nu weg, maar er is een mooi open gebied voor teruggekomen wat de delen van de stad ook echt met elkaar verbindt.”
Begin bouw project Station Delft
Het Masterplan bestond uit een aantal nieuwe elementen. Een nieuw gebouw, meer sporen en meer groen in de omgeving. De bouw startte met de aanleg van de spoortunnel in 2005. Pas tien jaar later was de bouw volledig voltooid. De laatste trein over het spoorwegviaduct reed in de nacht van 21 op 22 februari 2015, en in april dat jaar begon de afbraak ervan.
De spoortunnel werd geopend in februari 2015 en twee maanden later in gebruik genomen, tijdens het begin van de afbraak van het viaduct. De rest van het station werd een aantal dagen later officieel geopend en eindelijk in gebruik genomen. Het nieuwe gebouw bestaat uit twee delen: de stationshal en het gemeentegebouw c.q. stadskantoor.
Onderdeel van het project was dat het vier sporen zou krijgen in plaats van twee. Spoor 1 en 2 zijn sinds 2015 in gebruik, maar spoor 3 en 4 hebben langer op zich laten wachten. Deze sporen waren in augustus 2024 helemaal klaar en sindsdien in gebruik.
Problemen tijdens de bouw
Project Spoorzone Delft heeft dus ruim twintig jaar geduurd. Dit kwam door meerdere redenen, waaronder de financiële crisis van 2008. Daarnaast was het Masterplan een ingewikkeld plan. Het ging niet alleen om een nieuw stationsgebouw, maar ook om de bouw van de tunnel en de sporen ondergronds, de sloop van het oude viaduct en de bouw van het nieuwe stadskantoor bovenop het station.
In 2015 bleek het project al miljoenen duurder dan verwacht te zijn. Dit komt Vermij ook bekend voor: “In mijn werk leid ik grote ontwikkelprojecten, dus zaken als hogere kosten en uitloop van partijen zijn erg herkenbaar.” Toch is het volgens hem moeilijk te zeggen of de betrokken partijen hier steken hebben laten vallen. “Maar dat zal ongetwijfeld tot in detail onderzocht zijn.”
Nieuwe functie oude stationsgebouw
Voor het oude stationsgebouw is uiteindelijk nog een mooie functie gevonden. In 2017 werd het overgenomen en verbouwd tot een restaurant: het Italiaanse restaurant Pavarotti opent in december 2018.
Ondanks dat het volledige project een stuk langer heeft geduurd dan verwacht, is het inmiddels af en is er sprake van een prachtig eindresultaat: “Laten we als inwoners in ieder geval erg blij zijn met het resultaat,” volgens Vermij.