Na twaalf jaar van krimp groeit het geloof weer in Nederland. Volgens nieuwe CBS-cijfers is ruim 44% van de bevolking verbonden met een kerk, moskee, synagoge of andere levensbeschouwelijke stroming. Op fysieke bijeenkomsten moeten extra stoelen worden bijgezet en ook op sociale media bloeien spirituele community’s op. Diensten worden gestreamd, bekeerverhalen gedeeld en steeds vaker wordt het algoritme zelf geïnterpreteerd als een goddelijke interventie.
Verloren schaap
Hoewel een stijging van 42% naar 44% op het eerste gezicht misschien niet hoog lijkt, komt dat op een bevolking van 17,88 miljoen neer op ruim 357.000 mensen die zich tussen 2023 en 2024 opnieuw verbonden met een geloofsgemeenschap. Tot die brede groep behoort ook Nona Jenkins (30), die zich twee jaar geleden bekeerde tot het protestantse christendom.
Drie jaar vóór haar bekering ontdekte Jenkins via sociale media de New Age-beweging. Nu kijkt ze erop terug als een poging van de duivel om haar weg te houden van God. Ondanks de kristallen, huisreinigingssessies en de spiritualiteitscoach waaraan ze maandelijks een flink bedrag betaalde, voelde Jenkins zich niet vervuld. Op een gegeven moment kreeg ze christelijke worshipmuziek in haar aanbevolen video’s op YouTube. „Ik was alleen, zette het nummer op, luisterde naar de tekst en opeens voelde ik het: Gods aanwezigheid in mijn studio.” Hoewel ze verder niet bekend was met het christendom, ervoer ze een intens gevoel van liefde. „Diezelfde week bestelde ik mijn eerste Bijbel.”
Preutse mensen
Voor veel jonge mensen speelt sociale media een rol in hun religieuze ontwaken. Jenkins: „Ik dacht altijd dat christenen perfecte, preutse mensen waren. Tot ik een podcast hoorde over een meisje van mijn leeftijd – iemand die, net als ik, een wild leven had gehad en toch tot geloof was gekomen. Toen dacht ik: hé, zij lijkt op mij. Daar zit veel kracht in.”
Dat sociale media een rol spelen in het ontdekken van het geloof, kunnen veel jonge mensen beamen. Maar dat juist diezelfde platforms ook kunnen bijdragen aan hun verlangen naar echtheid en zingeving, is een gedachte die steeds vaker opkomt nu de negatieve effecten van sociale media duidelijker worden. Uit CBS-cijfers blijkt dat angst- en depressiegevoelens het sterkst zijn toegenomen onder 18- tot 40-jarigen: in iets minder dan tien jaar tijd steeg dit met 12 procent.
Jenkins voelde zich jaren depressief voordat ze bij de kerk terechtkwam en denkt dat ze daarin niet de enige is. „De depressiecijfers onder jongeren zijn enorm aan het stijgen. Jonge mensen hebben houvast nodig – iets wat ze rust geeft. Als de wereld dat niet kan bieden in de vorm van drugs, uitgaan, vrouwen of mannen, dan moet je op zoek naar iets dat die leegte wél kan vullen. En dan gaan ze het misschien zoeken in de kerk.”
Katholieke Super Bowl
De opleving van religieuze interesse onder jongeren werd recent duidelijk tijdens het conclaaf. Voor veel Gen Z’ers was het de eerste keer dat ze bewust meemaakten hoe een nieuwe paus werd gekozen. Op TikTok kreeg het hele proces veel aandacht: gebruikers volgden de ontwikkelingen op de voet, deelden hun voorkeuren voor bepaalde kardinalen en noemden het conclaaf zelfs een ‘katholieke Super Bowl’. Ook in Nederland ging het Vaticaan viraal: zo postte influencer Bokado, met 1,3 miljoen volgers op TikTok, een video over haar recente ‘obsessie’. Voor veel jonge mensen is geloof allang niet meer stoffig of ouderwets, maar juist iets dat nieuwsgierigheid en betrokkenheid oproept.
Dat jonge mensen via online kanalen tot het geloof komen, is duidelijk. Maar volgens Jenkins werkt het eigenlijk andersom: „Misschien is social media door mensen bedacht, maar ik geloof dat óók die ideeën van God komen. Omdat wij allemaal van God komen. In haar eigen kerk ziet ze steeds meer mensen ’thuiskomen’ en kijkt ze hoopvol naar de toekomst van het geloof: „Ik geloof dat de Heer deze generatie gaat gebruiken om te laten zien dat het geloof leeft,” aldus Jenkins.