Grote kans dat je eind dit jaar een deel van je vrienden en familie zal moeten missen. Niet omdat ze dood zijn of op vakantie, maar doordat hun stoutste droom uitkomt; GTA VI. Maar wat maakt juist deze spellenreeks zo populair zijn?
Voor niet-gamers; GTA staat voor Grand Theft Auto. In deze spellenreeks speel je verschillende criminelen en kan je je van je meest criminele kant laten zien. Het laatste deel van de reeks, GTA V, kwam voor de computer uit in 2015 en voor de PlayStation 3 en Xbox 360 zelfs al in 2013. In februari 2025 maakte uitgever Take-Two Interactive bekend dat de spellenreeks wereldwijd 440 miljoen keer was verkocht. GTA V was goed voor bijna de helft van deze verkopen met 210 miljoen verkochte exemplaren. Daarnaast brak de Trailer van GTA VI het record voor de best bekeken niet-muziekvideo lancering, met 93 miljoen views in 24 uur.
De populariteit van de spellen is te verklaren door een aantal factoren. Ten eerste zijn de spellen erg vernieuwend. Zo is GTA III een van de eerste spellen die gebruik maakt van het ’third-person’ perspectief, waardoor de speler langs de rug meekijkt met het spelpersonage. Dit maakt dat de speelervaring van het spel als realistischer wordt ervaren dan games die nog werken met het oude ’top-down’ perspectief. Het top-down perspectief houdt in dat de speler van boven neer kijkt op zijn spelpersonage. Aangezien we in het echte leven bijna nooit dit perspectief beleven, voelen deze spellen veel minder echt.
Daarnaast bracht GTA V de mogelijkheid om te wisselen tussen verschillende personages. Dit was ongekend en zorgde ervoor dat spelers verschillende standpunten konden ervaren en missies extra dimensies kregen. Een overzicht van alle spellen uit de reeks en enkele van de innovaties, die ze meebrachten kan je bekeken in de tijdlijn hieronder.
De spellenreeks is ook populair door de goede dialogen en het grote speelveld waarin spelers zich vrij kunnen begeven. Fervent gamer Jochem Spaan (26) vertelt: “wat ik echt tof vind aan GTA is de vrijheid die je hebt. De “map” is heel groot, maar overal kan je wel iets beleven en ziet het er compleet uit. In andere spellen kan je ook bewegen over een grote map, maar die zijn lang niet zo mooi en bij GTA kan je ook verschillende panden betreden, dat kan in veel andere spellen niet.”
Dat dit wel in GTA kan, heeft maar met een ding te maken; geld. GTA V stond lang bovenaan de lijst met duurste spellen ooit gemaakt en ook nu staat het nog in de top vijf. Naar schatting van het AD heeft de ontwikkeling van het spel 115 miljoen euro gekost en dat is zonder de marketingkosten. Met marketingkosten komt de investering waarschijnlijk op het dubbele uit. Toch was dit het allemaal waard, want binnen één dag had het spel al 600 miljoen opgehaald.
Een laatste factor die de spellen groot hebben gemaakt, heeft niks te maken met de spellen, maar met marketing. De spellen draaien om criminaliteit en geweld en krijgen daarom vaak kritiek. Dat is voor een deel bewust gedaan, om zo de aandacht te trekken. Het versterkt de nieuwsgierigheid rondom de spellen. Ook Spaan beaamt dit: “Ik begon in mijn puberteit te spelen. Het zijn spellen waarmee je je kan afzetten tegen je ouders en door de controverse die eromheen hangt werd ik nog benieuwder naar de spellen.”
Een andere techniek die wordt gebruikt is geheimhouding. De producenten houden lang informatie achter en wat ze uitgeven is vaag. Dit maakt dat fans smachten naar meer informatie. Wanneer dit er dan eindelijk komt explodeert het internet van opwinding, waardoor ook niet fans er niet omheen kunnen. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van een crossmediale aanpak. Er worden films, muziek en zelfs kledinglijnen uitgebracht en speciale evenementen georganiseerd om de spellen populair te houden.
Of ook de nieuwste game in de smaak zal vallen zal de tijd leren, maar ook in GTA VI is al flink geïnvesteerd. De schattingen over de totale kosten van het spel lopen op tot 2 miljard dollar. Er staat dus letterlijk veel op het spel voor de producenten om ook van GTA VI een succes te maken. “Ik ga hem zeker aanschaffen. Het maakt niet uit hoe duur hij wordt. Ik heb er zelfs al een nieuwe Xbox voor gekocht.” vertelt Spaan trots.