Het is één van de bekendste trekpleisters van Amsterdam: de Wallen, de Rosse buurt of The Red Light District. Dagelijks laten honderden toeristen zich hier verwonderen door een wereld van sekstheaters, coffeeshops en prostitutie. Toch lijkt de toekomst van deze historische wijk niet meer zo zeker na een nieuw voorstel van burgemeester Halsema.
Al sinds 1300 zijn de Wallen een veel bezocht fenomeen. Onder andere grootbezitters, ambachtslieden en schepelingen waren al vaste klant bij de ‘Meisjes van plezier’. Honderden jaren aan historie is geworteld in deze buurt, wat het ook vandaag de dag nog zo’n populaire plek maakt. Maar populariteit is niet altijd gezelligheid: toeristen zijn vaak dronken, misdragen zich en zorgen voor overlast. Amsterdam stond bekend als het toonbeeld op het gebied van tolerantie van sekswerk, maar wat is daar vandaag de dag nog van over?
Al jaren neemt het aantal ramen op de Wallen af. Sinds het begin van deze eeuw is het aantal bordelen en seksclubs al gehalveerd en zijn er een stuk minder werkplekken voor sekswerkers. Ook het aantal klanten loopt terug. Masten Stavast verhuurt kamers op de Wallen en laat in een interview met AT5 weten dat nog maar 25 procent van zijn ramen overdag bezet is. ‘Het is niet meer zoals vroeger, daar moet ik heel eerlijk in zijn’, aldus Masten.
Straatdealers
Ook is de laatste tijd een andere kant van de Wallen overbelicht: overlast. Van Burk, plaatselijk raamexploitant laat in een interview NH Nieuws weten dat ‘Het echt anders is dan vroeger’. De kleine groepjes dealers zijn ingeruild voor grootschalige georganiseerde groepen. Het toerisme in deze omgeving zorgt voor veel vraag naar drugs, maar zorgt ook voor overlast en intimidatie. Handhaving van de Gemeente Amsterdam schiet hier dus tekort.
Gemeente Amsterdam komt echter met een ander voorstel. In plaats van de criminaliteit en overlast in de buurt aan te pakken, is er een plan opgesteld om een deel van de sekstheaters en bordelen te verplaatsen. Zij zullen samen een spiksplinternieuw ‘Erotisch Centrum’ vormen in de regio Amsterdam RAI, in de lus van de A10. De achterliggende gedachte is een veiligere werkomgeving voor sekswerkers.
Het bureau van Onderzoek en Statistiek uit Amsterdam heeft in 2020 bezoekers van de Wallen ondervraagd. Hieruit blijkt dat de drukte en overlast op de Wallen onterecht bij de bordelen wordt neergelegd. Hoewel de meeste toeristen komen voor een wandeling of fietstocht, komt maar liefst 21 procent voor de coffeeshops. Maar een klein deel komt voor de raamprostitutie. Het sluiten van de raamprostitutie zal daarom weinig effect te hebben; volgens dit onderzoek zal twee derde van de respondenten minstens even vaak komen. De meerderheid geeft ook aan zeker geen sekswerkgebied te bezoeken buiten de binnenstad.
Toon je ballen
Sekswerkers hebben ook geen warme gevoelens richting zo’n erotisch centrum. Op een donderdagavond in oktober 2023 werd daarom al gedemonstreerd door sekswerkers, ondernemers en bewoners van het Wallengebied. Verschillende leuzen als ‘Handen af van onze ramen’ en ‘Gemeenteraad toon je ballen, blijf af van onze wallen’ werden met borden omhooggehouden. Ook actiegroep Mokum Kraakt nam hun intrek in een voormalig bordeelpand uit solidariteit met de sekswerkers. Samen strijden de Amsterdammers voor een duidelijke boodschap: Het behouden van het wallengebied.
Uit interviews met sekswerkers door BNNVARA blijkt nog meer verzet. Celeste, sekswerker op de wallen: ‘Op de Wallen heb je autonomie en keuze in wat voor soort kamers je wil huren. Alles heeft een bepaalde charme en die charme zal helemaal verdwijnen in zo’n klinisch, steriel gebouw’. Ook veiligheid blijkt volgens hen niet het grootste probleem. Verschillende instanties, zoals het Prostitutie Informatie Centrum, houden toezicht in het gebied. Eén van de medewerkers van dit centrum laat weten dat er altijd mensen aanwezig zijn om de veiligheid te waarborgen.
Een hoop onenigheid in Amsterdam dus. Ondanks protest van verschillende fracties uit dit stadsdeel, staat de locatie inmiddels vast. In een poging de tegenstand te overbruggen is een participatieplan opgesteld, dat burgers de gelegenheid biedt om mee te praten over de invulling van het centrum. In mei zal het college een besluit nemen over de concept-projectnota van het erotisch centrum. Alle vervolgstappen zijn te volgen via de website van Gemeente Amsterdam.
Lees hier verder over de rijke geschiedenis en het ontstaan van de Wallen.