Voormalig bondscoach van de Nederlandse hockeydames Alyson Annan heeft in de zes jaar dat zij aan het roer stond alles gewonnen wat er te winnen viel. Toch werd Annan begin 2022 roemloos ontslagen. Hoe kon dat gebeuren?
De Australische Alyson Annan (52) werd in september 2015 aangesteld als bondscoach van het Nederlands dameselftal. Na een glansrijke carrière als speelster, verruilde zij in 2003 de hockeystick voor het trainersbestaan. Beginnend als coach bij Hoofdklasseteams, klom Annan op slechts een jaar op tot assistent-coach van de Nederlandse hockeydames.
Onveilig
Bij alle tien de toernooien stond Annan met haar team in de finale. Twee daarvan eindigden ‘slechts’ in zilver. Van 2016 tot haar ontslag in 2022 heeft Annan opeenvolgend alle toernooien gewonnen. Een bizarre prestatie.
Toch publiceerde de Koninklijke Nederlandse Hockeybond (KNHB), nog geen half jaar nadat Annan voor de tweede keer tot beste hockeycoach van de wereld was benoemd, een persbericht dat haar ontslag aankondigde. Waar het in het voetbal relatief gebruikelijk is om een coach te ontslaan, gebeurt dat bij hockey veel minder.
Topsport is zwaar en hard, dat is algemeen bekend. Maar: waar ligt de grens? De Koninklijke Nederlandse Hockeybond (KNHB) publiceerde een persbericht waarin een te hoge druk werd genoemd. Speelsters voelden zich niet veilig – niet alleen in haar aanwezigheid, maar überhaupt.
Oneens
De druk om te presteren was zo hoog dat de dames elke training de allerbeste versie van zichzelf moesten laten zien. Voormalig tophockeyers Ellen Hoog en Naomi van As vertellen in hun podcast over de constante stress die zij ervoeren. Want, zo luidde het credo: ‘voor jou tien anderen’.
Niet alle speelsters waren het eens met de beslissing van de Hockeybond. Eva de Goede, ervaren speelster die voor de aanstelling van Annan al in het Nederlands team zat, sprak haar teleurstelling uit na de beslissing. Ook routinier Margot van Geffen gaf aan overvallen te zijn door het persbericht.
Aan het einde van een jaar met een groot toernooi, vindt standaard een evaluatie plaats tussen speelsters, staf en coach. Daaruit bleek dat ‘niet alle betrokkenen een goed gevoel hebben bij het teamklimaat waarin zij de afgelopen periode hebben gepresteerd’. De KNHB schakelde een externe begeleider in en die heeft drie maanden gewerkt om de neuzen dezelfde kant op te laten wijzen.
Onnodig
In januari van 2022 bleek die opdracht onmogelijk. De bond en Annan verschilden van mening rond de aanpak van de broodnodige verbetering. In het persbericht stelt Annan dat zij voor zichzelf de grens trok, met als consequentie haar ontslag.
Nu, drie jaar later, wordt nog steeds in het duister getast bij de exacte reden tot verbreken van de samenwerking. De zwijgcultuur, waar de bond destijds juist afprijzend over sprak, lijken zij nu juist zelf te hanteren. Mondjesmaat laten (oud-)speelsters zich her en der wat uit over de periode waar Annan bondscoach was – bijvoorbeeld Van As en Hoog in hun podcast, of Kim Lammers in haar column bij het Leidsch Dagblad.
Dat de giftige sfeer niet nodig is, blijkt uit de laatste resultaten van de hockeyvrouwen. Van de zes toernooien sinds het vertrek van Annan, is het resultaat vijf keer goud en een keer zilver. In de afgelopen drie jaar versleet de hockeybond evenveel bondscoaches. Raoul Ehren, aangesteld na de Olympische Spelen vorige zomer in Parijs, heeft een contract tot 2028.
Annan heeft ogenschijnlijk de hele gebeurtenis snel verdrongen. Amper vier maanden na haar vertrek bij de Oranjevrouwen, begon zij haar loopbaan als bondscoach van China. Niet onverdienstelijk: het kunstje herhalend van haar vorige klus als bondscoach, werd Annan ook dit keer tweede tijdens Olympische Spelen vlak na aanstelling. Fingers crossed dat het niet hetzelfde eindigt.