Paus Franciscus is 88 jaar oud en zijn gezondheid is wankel. Ondanks dat hij net weer uit het ziekenhuis is ontslagen, blijft de vraag staan: wie wordt zijn opvolger? De katholieke kerk telt wereldwijd ruim een miljard gelovigen, die in theorie allemaal tot paus verkozen zouden kunnen worden. In de praktijk kiest het conclaaf altijd een kardinaal waar alleen diegenen die jonger zijn dan 80 jaar mogen stemmen én gekozen kunnen worden. In dit artikel wordt verkent wie de mogelijke opvolger van paus Franciscus wordt.
Paus Franciscus: een bruggenbouwer
In 2013 volgde Franciscus de afgetreden paus Benedictus op. Franciscus is een van de meest besproken pausen uit de geschiedenis geworden. Mede doordat hij de eerste paus was waar sociale media zo’n grote rol speelde en nepnieuws en controverses zo snel de ronde konden gaan maar ook omdat hij afweek in zijn stijl van vorige pausen. Hij is de eerste paus van buiten Europa en staat bekend om zijn eenvoudige levensstijl en sociale betrokkenheid. Hij heeft controversiële onderwerpen binnen de Kerk bespreekbaar gemaakt zoals het klimaat, de rol van vrouwen binnen de kerk en LGBTQ rechten. Hij heeft de leer van de kerk nooit veranderd maar heeft de kerk wel vanuit een verfrissende invalshoek geleid.
Papabili: wie maakt kans?
Er wordt volop gespeculeerd over de zogeheten “papabili” — kardinalen die kans maken om gekozen te worden. Enkele prominente namen zijn:
“We moeten de brug blijven slaan”
Om meer inzicht te krijgen in hoe deze ontwikkelingen in Nederland worden gevolgd, spraken we met pastoor Smith van de Lodewijkparochie in Leiden. Smith, die al meer dan dertig jaar priester is, volgt het pausdom op de voet.
“Paus Franciscus heeft de kerk in beweging gezet. Hij spreekt niet alleen over dogma’s, maar over het echte leven van mensen: armoede, migratie, het klimaat. Dat is enorm waardevol,” vertelt Smith. “Tegelijkertijd weet ik ook dat veel gelovigen behoefte hebben aan duidelijkheid en traditie.”
Wie hij zelf als opvolger ziet? “Ik ben onder de indruk van kardinaal Tagle. Hij weet jonge mensen te bereiken en is communicatief sterk. Maar ook iemand als Zuppi heeft het in zich: sociaal sterk en verbonden met de mensen.”
Opvallend genoeg noemt Smith ook een Nederlandse naam: “Ik denk dat we ook niet moeten vergeten dat kardinaal Wim Eijk een stabiele, intellectueel sterke kandidaat is. Hij heeft misschien niet de flair van een Tagle, maar zijn helderheid over morele thema’s spreekt bepaalde groepen erg aan.”
Smith ziet daarnaast ruimte voor meer conservatieve kandidaten: “Kardinaal Sarah bijvoorbeeld, is een man met diepe spiritualiteit en trouw aan de traditie. Zijn benoeming zou een signaal zijn van heroriëntatie. Datzelfde geldt voor iemand als kardinaal Ouellet.”
Smith benadrukt vooral het belang van een verbindende figuur: “De volgende paus moet de brug blijven slaan tussen traditie en moderniteit. De kerk moet geloofwaardig blijven, ook voor nieuwe generaties. Een paus moet kunnen luisteren, maar ook durven leiden.”
Hij vervolgt: “Het is belangrijk dat de Kerk wereldwijd aanspreekt. Misschien komt de volgende paus opnieuw van buiten Europa, of juist uit een onverwachte hoek. Maar wat telt, is dat hij compassie weet te verbinden met visie.”
Hieronder een tijdlijn met de ontwikkeling van de verkiezing van het pausschap: