Illegale online casino’s hebben lange tijd een probleem gevormd in Nederland, omdat ze niet goed te reguleren waren. Spelers werden onder andere niet behoed tegen verslaving, en liepen de kans hun verdiende geld niet gestort te krijgen. Daarom is per 1 april 2021 online gokken legaal geworden in Nederland, want de consument is gemakkelijker te beschermen bij een legaal aanbod. Uit recente onderzoeken is echter gebleken dat de legalisering van online gokken niet naar behoren werkt, en dat vooral jongeren achterblijven met gokschade.
Het doel van de Wet Koa (Kansspelen op afstand) was vrij begrijpelijk, namelijk het creëren van een verantwoord, betrouwbaar en controleerbaar aanbod van online kansspelen. Het was niet de bedoeling dat het legaliseren van online casino’s zou lijden tot groei van het aantal spelers dat al aan het gokken was. Ondanks deze voornemens blijkt uit de ScholierenMonitor van 2023 dat ruim 6% van de scholieren al in aanraking is gekomen met online casino’s. Vooral jonge jongens blijken al veel te gokken.
Het feit dat voornamelijk jongens zich zo sterk aangetrokken voelen tot gokken lijkt misschien vreemd op het eerste gezicht, maar verdere analyse van de verhouding van de kansspelen waar zij op gokken biedt meer duidelijkheid. Uit de cijfers van onderstaande grafieken blijkt dat vooral online sportweddenschappen het heel goed doen onder de jongeren. Hierop wordt door zowel jongens als meisjes twee keer zo vaak gegokt dan op meer traditionele kansspelen zoals online casinogames of online slots.
Het is misschien niet gek dat jongeren vooral inzetten op sportweddenschappen. Op veel sportverenigingen zoals voetbal- en hockeyclubs ligt het aantal volwassenen dat online gokt op sportweddenschappen veel hoger (26%) dan bij niet-leden van een sportvereniging (7%). Jongeren die zelf actief zijn bij een sportvereniging krijgen zo sneller het idee dat het normaal is om zo nu en dan gewoon even een wedje te zetten op een wedstrijd.
Om meer inzicht te krijgen in de gevolgen van de Wet Koa heeft het onderzoeksbureau Dialogic eind 2024 in opdracht van het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum) een onderzoeksrapport uitgebracht. In dit rapport wordt de Wet Koa grondig onder de loep genomen. "Jongeren zijn de meest kwetsbare en beïnvloedbare groep voor kansspelen", legt hoofdonderzoekster Tessel Blom uit. "Maar uit ons onderzoek bleek dat het in de wetgeving juist mis is gegaan op het beperken van het aantal nieuwe spelers. Het idee achter het toestaan van bijvoorbeeld reclame voor online casino's is om mensen die al gokken van de illegale markt naar de legale markt te halen. Maar reclames zoals die van TOTO bereikten vooral juist jongeren die daardoor wilden gaan beginnen met gokken."
"Daarnaast staat gokschade niet gelijk aan alleen maar het aantal verslaafden dat in klinieken zit", vertelt Tessel verder. "Gokschade is bijvoorbeeld ook het geld dat een vader niet aan zijn kinderen kan uitgeven omdat hij dit geld vergokt heeft. We zien nu een groei in het aantal jongeren dat gokt, en als je daardoor op een gegeven moment een heel groot deel van een generatie hebt die gokt kan dit leiden tot hoge schulden en minder besteedbaar inkomen omdat zo veel op is gegaan aan gokken. Het is dus belangrijk dat hier ook aandacht aan wordt besteed in de nieuwe wetgeving."