Hulp bij het opstaan, wassen, aankleden, maar ook bij het innemen van medicijnen. Ouderen of mensen met een chronische ziekte hebben in meer of mindere mate zorgverleners nodig die hen ondersteunen bij de dagelijkse levensbehoeften. Of dit nu bij iemand is die nog thuis kan wonen, of iemand die naar een verpleeghuis is verhuisd. Dit soort werkzaamheden worden meestal uitgevoerd door een verzorgende IG, een zorgmedewerker van MBO niveau 3. Een beroep dat in populariteit sterk afneemt, laten instroomcijfers van de opleiding zien. In het studiejaar 2023/2024 begonnen 6.700 leerlingen aan de opleiding, terwijl dat er in 2012 nog 12.900 waren. Alarmerend, vindt beroepsvereniging V&VN.
Het verzorgenden vakblad TVV stuurde vorig jaar een enquête uit met de vraag ‘hoe goed houd jij je werk op dit moment vol?’. Van de 1.882 verzorgenden die reageerden liet 39 procent weten het bijna niet vol te houden, met als belangrijkste reden de fysieke en mentale werkdruk. Door personeelstekort verklaren zij zo veel hulpbehoevenden te moeten verzorgen op een werkdag, dat ze uitgeput thuiskomen. Door deze hoge werkdruk is er eigenlijk geen tijd voor onverwachte calamiteiten zoals een zorgvrager die valt of niet lekker wordt, of een collega die zich afmeldt. 27 procent van de respondenten laat weten te overwegen om te stoppen met het werk.
Niet alleen verzorgenden stromen in grote getallen uit, cijfers van de laatste jaren laten zien dat binnen de gehele sector medewerkers de zorg verlaten.
Beroepsgroep V&VN schrijft al jaren over de grote uitstroom, zo ook van die van beginnende professionals. Ze schreven in 2022 al dat veertig procent van de pas gediplomeerde verzorgenden en verpleegkundigen de zorgsector binnen twee jaar verlaat. “Die cijfers zijn tot op heden niet veranderd,” laat een woordvoerder weten. Daarnaast plaatste de beroepsgroep deze maand de resultaten van een onderzoek dat zij deden naar de effecten van de coronapandemie. “Vijf jaar na het begin van de pandemie in Nederland vroegen we ons af of verpleegkundigen en verzorgenden de effecten hiervan nog steeds merken.”
Meer dan de helft van de respondenten merkt dat de werkdruk sinds de pandemie hoger is geworden. Daarnaast gaf tien procent aan vijf jaar later nog steeds niet hersteld te zijn van het werken in die periode. Tijdens de coronacrisis was niet alleen de werkdruk ongekend hoog, maar ook zijn veel professionals zelf langdurig ziek geworden en hebben zorgmedewerkers veel mensen aan de gevolgen van de ziekte zien sterven. Volgens deze peiling had een kwart van de respondenten hierdoor na het werken in de pandemie fysieke of mentale hulp nodig.
De respondenten werd ook gevraagd welke veranderingen zij binnen hun organisatie merken sinds de pandemie en hier zitten ook een aantal positieve ontwikkelingen bij. Zo merkt 44 procent dat er meer aandacht is voor infectiepreventie en voelt 22 procent meer ruimte voor zeggenschap; dat er naar hun expertise wordt geluisterd door de organisatie waar zij werken. Juist dat laatste is volgens de V&VN erg belangrijk voor hun werkplezier en voor het behouden van zorgpersoneel.