De onlinewereld in Amerika stond op 18 januari compleet op zijn kop. TikTok was daadwerkelijk op zwart gegaan. Hoewel de app inmiddels weer werkt, kunnen de Amerikaanse TikTok gebruikers nog niet rustig achteroverleunen. Zorgen rondom de veiligheid van de app blijven, dus misschien wel een teken dat Nederland er ook eens naar moet gaan kijken.
Een moment waarvan 170 miljoen Amerikanen hoopten dat hij nooit zou komen, gebeurde toch echt toen TikTok op 18 en 19 januari op zwart ging. Hoewel er al sinds 2020 gesproken werd over een TikTokverbod, werd deze tot voorheen nooit eerder werkelijkheid. Inmiddels kunnen de Amerikaanse gebruikers tot hun opluchting weer gebruikmaken van de app, maar een TikTokverbod is in Amerika nog niet van tafel. Zou Nederland zich hier ook niet meer mee bezig moeten houden?
TikTok is een sociale media platform waarop mensen korte video’s kunnen delen. Deze video’s bevatten liedjes, geluidseffecten of het geluid wat daadwerkelijk bij de video hoort. TikTok maakt een persoonlijke pagina voor iedere gebruiker, waarbij het algoritme de beste video’s selecteert. Deze feature is ook wat de app populair maakt. Met ongeveer 2 biljoen gebruikers wereldwijd in 2024 is TikTok een zeer geliefde app.
Het Amerikaanse TikTokverbod
Hoewel TikTok populair is, is er ook veel discussie rondom de app. Vooral overheden zijn bezorgd. Wereldwijd zijn er al 19 landen waarin er enige vorm van een TikTokverbod geldt. Dit kan gaan om een verbod van TikTok op overheidsapparaten, maar ook zijn er al landen waarin TikTok volledig verboden is. Daar is vooral sprake van in Azië. De Amerikaanse overheid is een van de eerste westerse overheden die actie onderneemt tegen de Chinese app.
Amerika is al sinds 2020 bezig met een mogelijk TikTokverbod. In de afgelopen 5 jaar is er veel gebeurd rondom een potentieel TikTokverbod. Om een duidelijk overzicht te krijgen van het proces rondom dit verbod, is de onderstaande tijdlijn een goed hulpmiddel.
Reden voor een TikTokverbod
Of het Amerikaanse TikTokverbod er gaat komen, is dus nog even afwachten. Maar waarom is de Amerikaanse overheid eigenlijk bezig met een TikTokverbod? Voormalig FBI-directeur Chris Wray stelt dat TikTok een gevaar is voor de nationale veiligheid. De Chinese overheid zou namelijk TikTok kunnen gebruiken om controle te krijgen over data van Amerikaanse gebruikers. De FBI is bang dat de Chinese overheid de app kan gebruiken om software op Amerikaanse apparaten te beheren en verdeeldheid te creëren onder Amerikanen over politieke kwesties. Een extra zorg hierbij is dat het niet zeker is of het zichtbaar zal zijn als dit gebeurt, stelt Wray. TikTok zelf zegt dat het geen enkele overheid toestaat om invloed uit te oefenen via de app.
Toch hebben de Amerikanen er geen vertrouwen in dat er geen band is tussen TikTok en de Chinese overheid. Een groep mensen die in verbinding staat met de Chinese overheid hebben 1% van een ByteDance-dochterbedrijf in bezit. ByteDance is het moederbedrijf van TikTok. Hierdoor stellen de Amerikanen dat de Chinese overheid wel degelijk invloed uit zou kunnen oefenen op TikTok. Zelf zegt ByteDance dat er geen mensen zijn vanuit de overheid die controle hebben over het bedrijf buiten China.
Nederlands TikTokverbod
De Amerikanen hebben dus genoeg veiligheidszorgen rondom TikTok. Gezien het feit dat de app in Nederland ook zeer populair is met 6.01 miljoen gebruikers, kan het overwegen van een Nederlands TikTokverbod geen kwaad. Volgens dr. Rogier Creemers, docent aan Universiteit Leiden in Moderne Chinese Studies, zal een Nederlands TikTokverbod niet nodig zijn. “Het verschil is dat Nederland, als deel van de Europese Unie, een regelgeving kader heeft waarmee je kunt omgaan met de eventuele problemen die TikTok zich stelt.” Daarnaast is Creemers van mening dat niet alleen TikTok negatieve gevolgen kan hebben voor de gezondheid van de maatschappij, maar sociale media in het algemeen.
Zolang TikTok in handen blijft van de Chinezen, zullen de Amerikaanse TikTokgebruikers moeten blijven vrezen voor een TikTokverbod. De eventuele gevaren die het gebruik van TikTok in Amerika kan hebben voor de nationale veiligheid in het land, is de voornaamste reden voor een TikTokverbod. Volgens dr. Rogier Creemers hoeven we in Nederland niet bang te zijn voor deze gevaren. De regelgeving vanuit de Europese Unie beschermt Nederland namelijk tegen deze eventuele gevaren. We hoeven dan ook niet bang te zijn dat China via TikTok een dreiging vormt voor de Nederlandse samenleving zegt Creemers. “We hebben de Chinezen niet nodig om onze democratie om zeep te helpen, dat kunnen we helaas prima zelf.”