Student minor Journalistiek en Nieuwe Media (2024/2025)
Willekeurige verfspetters op een doek, of juist een canvas dat helemaal wit is gelaten. Vergeleken met de Hollandse Meesters of de Grieken in de Oudheid lijkt het alsof er tegenwoordig totaal geen standaard meer is voor kunst. Maar wie bepaalt eigenlijk wat kunst is en wat niet?
‘Fountain’ van Marcel Duchamp is een van de eerste readymade kunstwerken. Dat wil zeggen, een kunstwerk waarbij de kunstenaar een minimale bijdrage heeft geleverd aan het maken van het werk. Duchamp stuurde dit in 1917 anoniem op naar een prestigieuze expositie in New York, maar het werd afgewezen. Waarschijnlijk wilde Duchamp met dit werk een gesprek starten in de kunstwereld over de definitie van kunst en de rol van de kunstenaar. Deze kritieken op de kunstwereld begonnen toen zijn werken afgewezen door de Parijse Salon, een veeleisende, gezaghebbende expositie in die tijd. Foto: Suntooooth (CC BY-SA 4.0)In nazi-Duitsland werd kunst die niet voldeed aan arbitraire eisen bestempeld met de term ‘entartete kunst’ (ontaarde kunst). Veel moderne werken in die tijd vielen binnen deze categorie, denk aan stromingen als De Stijl, Expressionisme, Impressionisme, Surrealisme, enzovoorts. De nationaalsocialistische partij bepaalde dat dit geen echte kunst was, en maakte plaats in musea voor echte ‘morele en ethische’ Duitse kunst. Met de entartete werken werd er in 1937 een grote tentoonstelling gemaakt om aan de bezoekers te laten zien dat dit geen kunst was. Na de tentoonstelling zijn alle werken verkocht of verbrand. Foto: Otto Freundlich (CC BY-SA 4.0)
Y'know what? I fucking love this stupid banana out of spite. Every time I see a dip shit complain about it. I just think "good job banana, you made someone without actual problems out themselves again!" https://t.co/LFEzKsvPNt
Eerder deze maand was er een discussie gaande op Twitter (X) over de bekwaamheid van hedendaagse kunstenaars. Sinds de overname van de website door Elon Musk in 2022, is het een platform geworden zonder filter. Dat trekt gebruikers met extreme meningen, waaronder mensen die schijnbaar weer willen bepalen wat echte kunst is, en wat entartete kunst is. De Retweeter ziet de kunst als een medium om deze mensen te vinden.In 2015 voegde het Rijksmuseum drie opmerkelijke kunstwerken toe aan haar eregalerij. ‘Internal Object in Three Parts’ van de Britse kunstenaar Anish Kapoor hing tegenover werken van Vermeer en Rembrandt, en zelfs dichtbij het pronkstuk van het museum: De Nachtwacht. De ongebruikelijke keuze was niet zonder reden. De technieken van Rembrandt waren erg vooruitstrevend en uniek voor zijn tijd. De schilderijen die we tegenwoordig als het toppunt van kunst zien, waren vroeger shockerend en angstaanjagend. Het Rijksmuseum probeerde dat gevoel na te bootsen in hedendaagse bezoekers. Foto: Hyun-seon (CC BY-SA 4.0)
Nieuwssite Vox laat zien waarom witte schilderijen kunst zijn, en heeft het over de definitie van kunst. Expert Elisabeth Sherman vindt dat kunst niet alleen over vaardigheden gaat, maar ook over concepten en ideeën. “Ja, jij had het ook kunnen maken, maar dat heb je niet gedaan”.
