Beeldverhaal
80 jaar bevrijding: hoe vierde Nederland de bevrijding?
18 februari 2025
Amber Lich
‘Student minor Journalistiek en Nieuwe Media 2023/2024.

Op 5 mei 2025 viert Nederland 80 jaar bevrijding. Duizenden , feestende, mensen trekken op 5 mei 1945, en de dagen erna, de straten op. Nederland is na 5 jaar Duitse bezetting vrij, de Tweede Wereldoorlog is voorbij. Deze dag wordt nog ieder jaar door het hele land herdenkt tijdens 4&5 mei. In de afgelopen 80 jaar zijn hier vele tradities bij gekomen, van vredesvuren tot grote festivals waar bekende artiesten stil staan bij de vrijheid. De vrijheid wordt dus op diverse manieren gevierd, al 80 jaar lang. Hieronder een klein overzicht hoe dit in de afgelopen 8 decennia gedaan werd.

Op 5 mei 1945 capituleert Nazi-Duitsland en is Nederland officieel bevrijdt. De geallieerden die Nederland geholpen hebben bij de bevrijding, trekken door de Nederlandse steden om de overwinning te vieren. Overal worden ze groots onthaald.

De Geallieerden (49e Canadese infanterie divisie Polar Bear) worden groots verwelkomt bij hun intocht in de Langestraat in Amersfoort op 7 mei 1945. Foto: Willem van de Pol / Anefo Nationaal Archief (CC0)

Tijdens de wederopbouw had het land nog niet echt behoefte om een grootse feestdag te vieren op 5 mei, ieder jaar. De Bevrijdingsdag die wij kennen op een feestelijke manier kreeg 10 jaar later vorm in 1955. In dit jaar werd voor het eerst in Wageningen het militair bevrijdingsdefilé georganiseerd, wat ieder jaar zou terug komen. In de jaren en decennia erna zou de feestdag uitgroeien tot een landelijk feest en een nationale feestdag.
Bevrijdingsdag in Amsterdam 05-05-1955. Hoogtepunt op de Dam was “de intocht der Canadezen”. Net als tien jaar geleden kwamen de wagens volgeladen met kinderen de Dam op. Foto: onbekend / Anefo Elsevier Binnenland Nationaal Archief (CC0)

In het bevrijdingsdefilé lopen diverse veteranen en geallieerden mee om geëerd te worden voor hun daden. Vandaag de dag gebeurd dit nog steeds, onder de naam vrijheidsdefilé. Militairen die na 1945 actief zijn geweest kunnen hieraan meedoen.

Militair defilé tijdens de Bevrijdingsdag herdenking in Wageningen 05-05-1955. Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC0)

Vandaag de dag is de herdenking door het hele land goed te zien in het straatbeeld. Ieder jaar hangen Nederlanders tijdens 4 en 5 mei de vlag buiten, op 4 mei hangt deze halfstok om de doden te herdenken, op 5 mei gaat hij voluit om onze vrijheid te vieren.

Een standaard Nederlands straatbeeld begin mei. De Nederlandse vlaggen hangen uit om te herdenken en te vieren. Foto: Gerard Stolk / Flickr (CC BY-NC 2.0)

In 1990 werd Bevrijdingsdag uitgeroepen tot een nationale feestdag, enkele jaren erna besloten verschillende organisaties ook evenementen te gaan organiseren om deze dag vorm te geven. Sinds 1994 organiseren 14 steden ieder jaar een bevrijdingsfestival op 5 mei. Op diverse podia door deze steden staan dan honderden grote en kleine artiesten voor een optreden, allemaal om de vrijheid te herdenken. Deze festivals zijn ieder jaar weer gratis te betreden, dit draagt ook bij aan hun populariteit. Elk jaar worden ook een aantal bekende artiesten uitgekozen om als ambassadeur alle festivals af te gaan.

Op de foto is een optreden van Rotterdam Airlines te zien op het Bevrijdingsfestival in 2017 van Zuid-Holland, deze wordt altijd gehouden in Rotterdam. Foto: Marcel van Leeuwen / Flickr ( CC BY-NC-ND 2.0)

Ook wordt ieder jaar sinds 1948 het bevrijdingsvuur aangestoken in Wageningen door de burgemeester. Dit gebeurd altijd in de nacht van 4 op 5 mei om 0:00 op het 5 meiplein. Hierna wordt de vlag gehesen om de overgang van herdenking naar viering te symboliseren. Een fakkel met het vuur wordt door honderden hardlopers naar verschillende plekken in Nederland gelopen in estafette vorm. Het filmpje hieronder laat zien hoe dat in 2021 eraan toe ging.

Door deze dag ieder jaar opnieuw te herdenken, herinneren wij ons hopelijk hoe belangrijk onze vrijheid is. Dit is extra belangrijk in deze periode waarin groot machten steeds meer dreigingen vormen. Herdenk 4 mei alle slachtoffers en vier 5 mei de vrijheid.

18 februari 2025 |
Amber Lich
‘Student minor Journalistiek en Nieuwe Media 2023/2024.