Nieuws met tijdlijn
Harris in, Biden out. Dit ging eraan vooraf

Joe Biden heeft besloten zich terug te trekken als presidentskandidaat van de Democratische Partij voor de verkiezingen in november. Het besluit was een verrassende wending in de verkiezingscampagne die tot nu toe tumultueus verliep. De volgende ontwikkelingen maakten de weg vrij voor Vicepresident Kamala Harris om naar voren te stappen als de nieuwe kandidaat van de Democraten.

Het had de avond moeten zijn waarop Biden de al langer bestaande twijfel onder Amerikanen zou wegnemen. Biden had tegenkandidaat Donald Trump uitgedaagd om vroegtijdig in debat te gaan. Normaliter zijn de eerste debatten in september, maar Biden stond er niet goed voor in de peilingen en zijn campagneteam drong erop aan het eerste verkiezingsdebat al eind juni te organiseren. Het debat, dat door meer dan 50 miljoen mensen werd bekeken, verliep desastreus: Biden kwam niet uit zijn woorden en maakte een verwarde indruk. Trump speelde handig in op de struikeling die Biden over zijn eigen woorden maakte. Media en politieke commentatoren beschreven het als een ‘choke’: een grote klap voor Bidens campagne.

Biden, 81 jaar oud, versprak zich tijdens zijn presidentschap vaker, maar in aanloop naar de verkiezingen die in november gehouden worden, trokken mensen zijn kandidatuurschap steeds vaker in twijfel. De impact van het debat was ernstig. Peilingen toonden een sterke daling in Bidens goedkeuringscijfers, en veel van zijn aanhangers uitten hun bezorgdheid over zijn vermogen om de druk van een nieuwe presidentstermijn aan te kunnen. Ook partijgenoten begonnen in toenemende mate hun zorgen kenbaar te maken over zijn mentale fitheid en uithoudingsvermogen. Zijn medisch team liet weten dat hij in goede gezondheid verkeerde voor zijn leeftijd.

Toch kwamen er meer momenten tijdens publieke optredens waarop Biden de mist in ging. Zo versprak hij zich op de NAVO-top van 11 juli door in zijn toespraak Volodymyr Zelensky te introduceren als Vladimir Putin. Biden corrigeerde zich voordat Zelensky het woord nam. De top werd gehouden in Washington en stond in het teken van steun voor Oekraïne en het aanpakken van toenemende autoritaire dreiging. Na afloop van de top hield Biden een persconferentie waarin hij Vice President Harris per ongeluk Vice President Trump noemde.

In de periode na het debat probeerde Biden te laten zien dat hij nog altijd geschikt is om voor het presidentschap te gaan. In een gesprek met donateuren van de Democratische Partij probeerde hij de focus die op hem gericht is, te verleggen op Trump. Biden zei: ‘I have one job, and that’s to beat Donald Trump. It’s time to put Trump in a bullseye.’ De opmerking past in de campagne die gekenmerkt wordt door de vurige toon van zowel de Democraten als Republikeinen. Met confronterende reclamespotjes proberen de campagneteams van de presidentskandidaten elkaar zwart te maken.

Enkele dagen later wordt er een aanslag gepleegd op Donald Trump. Bij een verkiezingsbijeenkomst in Butler, Pennsylvania, wordt hij beschoten. Trump wordt geraakt aan zijn oor maar overleefd de aanslag. Een man komt om het leven en twee mensen raken zwaargewond. De aanslag maakt veel los in de Verenigde Staten. Biden krijgt de kritiek mede verantwoordelijk te zijn voor het haatdragende klimaat, dat gedurende de aanloop naar de presidentsverkiezingen ontstaan is. Hij maakte excuses voor zijn ‘bullseye’-opmerking.

Kort daarna sprak voormalig voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, openlijk haar twijfels uit over Bidens kandidatuur voor het presidentschap. Voor haar hadden al 36 andere Democraten die actief zijn in het Amerikaans Congres hun zorgen uitgesproken. De Democratische Partij raakte steeds verder verdeeld en enkele dagen later liet partijprominent en oud-president Barack Obama weten niet zeker te zijn van Bidens kandidatuur. Hij stelde dat de beslissing aan Biden is om te maken, maar benadrukte dat de kansen van Biden inmiddels geslonken zijn. Op 21 juli 2024 trekt Biden zich terug uit de run op het presidentschap. Kort na zijn besluit kenbaar te hebben gemaakt, volgt een bericht waarin hij zijn steun betuigt aan Harris. Daarmee schuift hij Harris naar voren als nieuwe presidentskandidaat van de Democratische Partij. Met nog drie maanden tot de verkiezingen zijn de kaarten opnieuw geschud.

24 juli 2024 |
Floris Meijer