Meer poen zorgt voor minder bruine kroeg

‘Verpoening’ in de stad Amsterdam zorgt ervoor dat steeds meer bruine kroegen niet worden voort gezet en vervangen worden door ‘hippe’ wijnbarren of koffietentjes. De buurtfunctie die een bruine kroeg verzorgt moet juist in stand worden gehouden volgens PvdA medewerker Sophie de Rijk. ‘Er is niks mis met een Coffee Company of een Bagels & Beans, maar zulke horeca-ondernemingen moeten niet de stad overnemen.’ 

Afgelopen jaren moeten bruine kroegen plaats maken voor ‘hippere’ tenten binnen de stad Amsterdam. Hoe is dat tot stand gekomen? ‘Wat wij in Amsterdam zien, is niet per se een gebrek aan klanten, maar dat het probleem ligt bij de overname’, aldus De Rijk. ‘Zodra een kroegeigenaar met pensioen wil, en het café te koop wordt gezet, zijn de mensen met de grootste portemonnee de kopers van het pand. Hier wordt dan geen bruine kroeg behouden, in plaats daarvan komt er een of andere wijnbar.’ De zogenaamde verpoening van de stad betekent het. Degene met het meeste geld bepalen hoe de duurste stad van Nederland eruit komt te zien. 

Volgens de PvdA zijn het juist bruine kroegen die sociale cohesie in de stad stimuleren. Amsterdammers krijgen het gevoel dat de stad niet zomaar inwisselbaar is voor een andere stad. ‘Wat wijzelf merken zodra je een bruine kroeg binnen loopt is een gevoel van gelijkwaardigheid. Het maakt niet uit waar je vandaan komt of hoeveel geld er op de rekening staat’, beweert de Rijk. Geld is voor kroegeigenaren dus ook niet het belangrijkste, maar of de vaste stamgasten het naar hun zin hebben. Alhoewel moeten bruine kroegen wel met de tijd ontwikkelen. ‘Tegenwoordig kunnen ook kroegeigenaren geen twee euro meer voor een fluitje vragen, dus daar moeten ze nou eenmaal wat aan doen. Alleen kroegeigenaren krijgen wel sneller buikpijn als ze aan hun stamgasten tien cent extra moeten vragen dan de gemiddelde horeca-ondernemer. Hoe men ergens in de stad minstens acht euro voor een glas wijn moet betalen is het binnen een kroeg meer de noodzaak een prijs te vragen zodat ze er net een goed gevulde boterham mee kunnen verdienen.’

Vanuit de PvdA worden voorstellen gemaakt voor het behouden van de sociale plekken gekenmerkt door pils en bruin interieur. Het eerste onderdeel betreft de inventarisatie van welke plekken daadwerkelijk dienen als bruine kroeg. Helaas wordt het bruine kroeg-behoud ingewikkelder doordat er niet één concrete definitie is. ’Van oudsher waren de kenmerken van een bruine kroeg één soort bier, geen muziek, wat nootjes en een gekookt ei’, legt de Rijk uit. Tegenwoordig zijn er ook bruine kroegen die meer op het menu hebben staan. De PvdA let op het sociale en historische aspect. Dat de barman jouw naam weet en dat de kroeg uit de negentiende eeuw komt bijvoorbeeld. ‘Persoonlijk vind ik het sociale aspect belangrijker’, meent De Rijk. ‘We zien namelijk ook kroegen die pas vijfentwintig jaar bestaan, bijvoorbeeld Café de Rooseboom in Nieuw-West, die zou ik wel omschrijven als een échte bruine kroeg.’ Deze is te zien onderaan de kaart, tegelijk met een aantal andere bruine kroegen.  De Drie Fleschjes, de oudste kroeg in Amsterdam is achter de Dam te vinden. ‘Deze kroeg is bijzonder door het drankorgel dat er nog steeds staat’, vertelt De Rijk. Vanwege het authentieke interieur pleit de PvdA ook voor het beschermen van kroegen door ze een monumentale status te geven. Een deel van het (bruine) interieur zou dan niet zomaar veranderd mogen worden. 

Of de PvdA in Amsterdam erin gaat slagen de bruine kroeg voort te zetten is nog niet duidelijk. De Rijk: ’Onze voorstellen hebben in ieder geval teweeg gebracht dat er meer aandacht is ontstaan voor de bruine kroeg. Als gemeente kunnen wij nou eenmaal niet kroegen gaan opkopen, wél kunnen we een faciliterende rol spelen in een soort netwerk oprichten tussen mensen die geld hebben om de kroegen over te kopen, kroegeigenaren en uiteraard liefhebbers voor de plek.’ Gelukkig zijn lang niet alle bruine kroegen verdwenen. Op de kaart is in beeld gebracht welke er nog zijn, van de Jordaan tot Nieuw-West. De één is uniek door locatie, de ander door die ene barman die elke avond staat te tappen. Bij allemaal kunnen mensen met open armen worden ontvangen onder het genot van een koud glas pils. 

29 april 2024 |
Anna Schaafsma