Maandenlange strijd in de Senaat om Oekraïense steunpakketten nadert einde: een overzicht

Amerikaanse president Joe Biden wilt plannen voor nieuwe steunpakketten naar Oekraïne laten goedkeuren. Dit gaat echter niet zonder slag of stoot; al maanden zijn met name radicaal rechtse Republikeinen bezig met het blokkeren van deze steunpakketten. Hoe deze situatie precies in elkaar steekt, lees je hieronder.

De plannen voor de steunpakketten aan Israël, Oekraïne en Taiwan zijn al sinds vorig jaar in de maak. Destijds werden deze afgekeurd door Republikeinen in het huis: zij wilden geen extra geld beschikbaar maken voor hulp aan deze landen. Presidentskandidaat Donald Trump blokkeert de huidige plannen voor steun namelijk al sinds december, de maand waarin het laatste steunpakket is gestuurd. Dit ging echter niet over miljarden, maar over 250 miljoen dollar aan wapens en uitrusting. Hieronder een overzicht van de blokkades en voorstellen van de plannen afgelopen halfjaar.

Belang boven functie

De voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Republikein Mike Johnson, probeerde eerder deze maand de plannen, ondanks weerstand in zijn eigen partij, door te voeren. En niet zonder risico; ex-voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, werd vorig jaar uit zijn functie gezet door de radicale kant van de Republikeinen. Opvolger-voorzitter Johnson bevindt zich dus op glad ijs, maar benadrukt het belang van deze plannen: ‘Ik kan een egoïstische keuze maken, maar ik doe hier wat ik denk dat juist is. Wapensteun aan Oekraïne is echt van belang.’

Tegenspraak binnen partij

Veel Republikeinen zien dit geld, dat nu aan Oekraïne uitgegeven zou worden, liever besteed worden aan andere, meer nationale problemen, zoals de border crisis aan de grens bij Mexico. Strengere asiel maatregelen staan bij deze partijleden op een hogere prioriteit dan buitenlandse steun aan conflicten.

Johnson combineerde daarom zijn voorstel met extra maatregelen die gericht zijn op het inperken van migratie vanuit Mexico, om zo de meerderheid van de Republikeinse stemmen te krijgen. 

Op verzoek van Donald Trump werd deze echter een week later door de Senaat weer van de kaart geveegd; de door Biden geleide Democraten verdienden volgens hem geen overwinning op migratiegebied, met het oog op de nieuwe verkiezingen.

Verder verzet

De blokkade bestaat echter niet alleen om deze reden. De steunpakketten bestaan namelijk onder anderen uit nauwkeurige ATACMS-raketten, die, eenmaal in gebruik, ook doelwitten in Moskou zouden kunnen raken. Veel partijleden vrezen daarom voor een intensivering van spanning tussen Rusland en de Verenigde Staten, mochten de steunpakketten geleverd worden aan Oekraïne, en stemmen daarom, tegen het voorstel.

Compromis

Persoonlijk liet Johnson zijn voorkeur blijken voor het voorstel, ondanks de grote druk die de radicale kant van zijn partij op hem uitoefende. Door het recente steunpakket-voorstel, dat eerst een combinatie was van militaire hulp aan andere landen die in conflict gewikkeld waren, zoals Taiwan en Israël, op te splitsen in vier aparte voorstellen, hoopte Johnson ervoor te zorgen dat deze ook sneller worden goedgekeurd. Hij beloofde ook verder een aparte stemming voor het immigratieprobleem bij de Mexicaanse grens. De voorzitter nam dus een risicovolle gok, met McCarthy in het achterhoofd.

Na maanden ophef, verzet en tegenspraak in de Amerikaanse Senaat is het voorstel eindelijk rond. Aldus Biden: ‘De steunpakketten zijn binnen enkele uren onderweg.’ Johnsons gok pakt voor nu goed uit.

19 april 2024 |
Luuk de Bakker