Steeds vaker organiseren milieuorganisaties opvallende protestacties. Kunst bekladden is een van de methoden die zij gebruiken om aandacht te vragen voor hun doel. Deze omstreden manier van protestvoeren is elke keer weer wereldnieuws. Welke grenzen zoeken de activisten op? Is dit wel de beste manier van aandacht vragen?

Om te beginnen hebben klimaatactivisten het gemunt op bekende werken. Zoals je op het bovenstaande kaartje ziet, slaan ze voornamelijk toe in bekende musea waar beroemde werken hangen. Denk aan het Mauritshuis en de Louvre, waar werken van Vermeer en Da Vinci hangen.

De locaties op de kaart zijn slechts de kers op de taart, er zijn door heel Europa namelijk meerdere acties van milieuorganisaties geweest. Hier zul je echter minder snel over horen, aangezien deze niet gemunt waren op wereldberoemde schilderijen. Hoe bekender het kunstwerk, hoe meer media aandacht. Beroemde schilderijen betrekken bij hun acties is niet de enige manier waarop Milieuorganisaties hun doel de wereld in willen brengen.

Treffende middelen

De gebruikte middelen tijdens de acties zijn daarnaast letterlijk treffend. Niets lijkt te gek voor de klimaatactivisten: schilderijen krijgen aardappelpuree, soep, lijm en verschillende vloeibare materialen voor hun kiezen. De schilderijen raken echter bijna nooit beschadigd, aangezien ze beschermd worden door een glasplaat. Diego Velázquez’ schilderij was een uitzondering. Benieuwd wat er met dit schilderij in Londens National Gallery gebeurd was? Kijk dan even naar het kaartje!

Milieuorganisaties gebruiken natuurlijk niet voor niets dit soort spraakmakende middelen. Wat trekt immers nog meer aandacht dan een beroemd schilderij bekladden? Een beroemd schilderij bekladden met etenswaren. Op deze manier krijgen milieuorganisaties dus aandacht van over de hele wereld. Kranten schrijven elke keer weer over de aanstootgevende acties. Hoe dan ook, aandacht is aandacht, toch?

Aandacht of vervreemding

In een interview met Euronews Culture benadrukt Just Stop Oil woordvoerder Alex de Koning het belang van “comfort zones” uitdagen wanneer het over belangrijke onderwerpen gaat. Hij vertelt dat hij vaak de vraag krijgt of de opvallende methodes die milieuorganisaties gebruiken het publiek niet juist vervreemdt, of deze vorm van aandacht vragen mensen niet juist afstoot. Zijn antwoord hierop is simpel: “If anything, the government are alienating the general public way more than we are.” De Koning is van mening dat overheden veel meer bijdragen aan vervreemding van het publiek door de productie van fossiele brandstoffen te versnellen, wat volgens hem de dood zal betekenen voor miljoenen mensen.

Woordvoerder Just Stop Oil

“If anything, the government are alienating the general public way more than we are.”

Wat aandacht betreft focussen mensen zich volgens de Koning compleet op de verkeerde dingen. “There are still people who are way more outraged about that action (het soep gieten over een van Gogh schilderij) than the 33 million people in Pakistan being displaced by floods.” Deze overstromingen waren volgens hem een gevolg van klimaatverandering. Of de acties dus positieve of negatieve aandacht krijgen, volgens de Koning zou de aandacht überhaupt uit moeten gaan naar impactvollere gebeurtenissen.

Hoewel de protestmethodes die onder andere Just Stop Oil gebruikt dus omstreden zijn, is er volgens de Koning wel steeds meer steun voor hun doel: klimaatverandering tegengaan. Hij slaat de spijker op de kop: “People may disagree with the methods, but they agree with the message.” 

Of het nu wel of niet de beste manier van aandacht vragen is, milieuorganisaties krijgen veel media aandacht door tijdens hun protesten de grenzen op te zoeken. Soep gieten over beroemde schilderijen is een recept voor wereldnieuws. Hoewel deze manier van protesteren dus niet bij iedereen in de smaak valt, staan volgens de Koning veel mensen wel achter de boodschap.