Een AVG’tje als avondeten: Aardappels, Vlees en Groente. Tegenwoordig kunnen we deze afkorting ook gebruiken als “Aardappel, Vegetarische-vleesvervanger en Groente”. Zo zijn steeds meer Nederlanders minder vlees gaan eten. Dat mensen ervoor kiezen om niet bij elke maaltijd vlees te eten is niet altijd zo gewoon geweest. Zo heeft de populariteit van het vegetarisme in Nederland sinds de 19e eeuw veel ontwikkelingen doorgemaakt.
Zo was het vroeger namelijk helemaal niet normaal dat mensen geen vlees aten. Toen het fenomeen vegetarisme in de 18e eeuw aan het licht kwam werd hier bespottelijk op gereageerd in het tijdschrift de Amsterdammer. Het was zo ongewoon en mensen konden bijna niet geloven dat er vrijwillig geen vlees werd gegeten. Tegenwoordig zien we vegetarisme overal terug: de vleesvervangers in de supermarkt, de vegetarische recepten op sociale media of de speciale vegetarische symbolen op de menukaart achter gerechten.
Meer inzichten
Niet alleen werd het fenomeen vegetarisme in de 18e eeuw als iets geks gezien, ook eeuwen later werd er nog getwijfeld aan de voedingsstoffen die vegetariërs zouden missen. Zo vreesde het Voorlichtingsbureau voor voeding in 1970 nog dat mensen te weinig eiwitten zouden binnenkrijgen als ze geen vlees zouden eten. Tegenwoordig is bekend dat vlees niet nodig is om aan deze voedingsstoffen te komen. Zo kun je de belangrijke voedingsstoffen die in vlees zitten zoals: eiwitten, ijzer, vitamine B1 en B12 ook uit andere producten halen. Denk aan eieren of vleesvervangers waar vitamine B12 aan is toegevoegd.
Jaleesa van Laar, werkzaam bij de Vegetariërsbond, merkt dat mensen tegenwoordig toch nog altijd vragen hebben over vegetarisch eten. Zo ziet van Laar dat veel mensen terechtkomen op hun website voor betrouwbare informatie rondom vegetarisch eten: “We zien dat mensen via Google op onze website terechtkomen met vragen rondom vegetarisch eten, met name hoe ze de belangrijke voedingsstoffen van vlees als vegetariër dan toch nog kunnen binnenkrijgen.” Door deze snelle informatievoorziening van tegenwoordig kunnen fabels als: ‘geen vlees eten is niet gezond’ al snel worden ontkracht.
Nieuwe (online) omgeving
Isabel Boerdam, oprichtster van de ‘Nationale Week Zonder Vlees” en @dehippevegetarier, zet zich in voor minder vlees- en zuivelconsumptie. Boerdam ziet al veel verschil in onze samenleving betreft vegetarisme. Ze ziet dat vegetarisch eten steeds normaler en aantrekkelijker is geworden. “Sinds ik vegetariër werd in 1999 is er al veel gebeurd. Het aanbod is veel groter en gevarieerder geworden in de supermarkt en horeca, dit heeft een positieve impact.”
Niet alleen is vegetarisch eten vaker te zien in supermarkten of horeca, ook online wordt er veel over gedeeld en is er veel informatie over te vinden. Zo vertelt Jaleesa van Laar, werkend bij de Vegetariërsbond, dat deze organisatie veel gebruikmaakt van de online kanalen om vegetarisch eten te promoten. “We hebben in februari een jaarlijks terugkerende campagne genaamd: ‘Vega Feb’, waarbij we Nederland uitdagen om minimaal 1 week minder vlees te eten in februari. Dit doen we door middel van online advertenties, radio, influencers en onze eigen database.”
Ook merkt Boerdam dat social media bijdraagt aan het groeien van de vegetarische trend. Boerdam: “Door social media is er meer aandacht gekomen voor vegetarisch eten, zo is het voor sommige zelfs een trend geworden en hebben meer mensen affiniteit met geen vlees eten.” Boerdam post zelf ook veel op haar Instagram account: @dehippievegetariër, zoals vega(n) recepten, hotspots en reviews.
Klimaatverandering als drijfveer
Ook wordt er steeds vaker door studenten gekozen om vegetarisch te eten wegens zorgen om het klimaat. Maaike Arnold (21), student aan VU Amsterdam, is wonend op studentenflat Uilenstede. Ze herkent dat vegetarisch eten tegenwoordig heel normaal is: “De helft van mijn 14 huisgenoten zijn vegetariër, als we gezamenlijk eten is dit dan ook altijd zonder vlees.” Hierbij vertelt ze dat klimaat een belangrijke drijfveer is: “Veel huisgenoten maken zich zorgen om het klimaat en zien minder of geen vlees eten als een makkelijke oplossing.”
Boerdam bevestigt dat het laten liggen van dierlijke producten grote impact heeft op ons klimaat: “De vlees- en zuivelproductie is een grote klimaatvervuiler betreft CO2. Voeding is verantwoordelijk voor ⅓ van de klimaat uitstoot wereldwijd, waarvan 80% wordt veroorzaakt door dierlijke ingrediënten.” Hierbij laat ze weten dat ze blij is met alle nieuwe ontwikkelingen die we in de 21e eeuw doormaken rondom vegetarisme. Wel is er nog altijd ruimte voor groei: “De grote massa is nog niet over de streep, maar het maatschappelijke gevoel over vegetarisch eten is veel meer mainstream dan vroeger. Zo is elke dag vlees eten niet meer van deze tijd en dat is goed nieuws!”