Wie zegt dat ‘toxic’ een term van deze tijd is? ‘Goeie Mie’ was al rond 1880 toxic. Met haar lieve lach en geloofwaardige goedheid ontnam ze het leven van talloze mensen, door ze te vergiftigen. Maar waarom kennen veel Leidenaren, na bijna 150 jaar, nog altijd haar naam?

Aan het einde van de 18^e eeuw is er weinig over van de ooit welvarende stad Leiden. De stad liep leeg en de werkloosheid nam toe door de verslechterde wolindustrie. Wanneer Maria Catharina Swanenburg op 9 september 1839 ter wereld komt zijn de gevolgen hiervan nog altijd te merken. Maria, door kennissen vaak ‘Mie’ genoemd, groeide op in een armoede. In de Leidse archieven is haar levensverhaal terug te vinden.

Fascinerende verhalen

Podcasts en series binnen het genre true crime lijken populairder dan ooit. Maar de fascinatie voor true crime is al eeuwenoud. Onderzoekers aan de universiteit van Nebreska Lincoln vroegen zich af waar die fascinatie bij mensen toch vandaan komt.

Het antwoord zal je in eerste instantie niet verbazen: het is spannend. Scenarioschrijver Thomas van der Ree beschreef het als een veilig duister sprookje. Ver weg genoeg om te kunnen genieten, maar tegelijkertijd spannend dichtbij. Daarnaast proberen mensen te begrijpen hoe iemand tot zulke daden kan komen. Wat waren de motieven en welke omstandigheden hebben bijgedragen aan deze afschuwelijke daden?

Het verhaal van ‘Goeie Mie’ is hier een mooi voorbeeld van. Het verhaal speelde zich 150 jaar geleden af, ver weg genoeg dus om te kunnen genieten. Maar doordat het in Nederland gebeurde, is het toch weer spannend dichtbij. En ook de motieven zijn bijzonder boeiend in haar zaak. Waar ze in eerste instantie op geld uit leek te zijn, veranderde dit over de tijd heen soms in niets meer en niets minder dan machtswellust, aldus de rechtbank.

Vrouwelijke belangstelling

Ook ontdekten de onderzoekers van de universiteit van Nebreska Lincoln dat 75 procent van de podcastluisteraars vrouw zijn. Vrouwen vinden meer herkenning bij de slachtoffers, omdat ze vaker dan mannen potentieel slachtoffer zijn. Maar het is meer dan alleen herkenning, ook veiligheid speelt een rol. True crime maakt gevaar niet alleen bespreekbaarder, ook kan het vrouwen een gevoel van veiligheid bieden. Het inzicht in hoe een dader denkt en handelt geeft vrouwen het gevoel dat ze beter kunnen anticiperen op eventueel gevaar. Ook mannen geven aan zich veiliger te voelen door wat zij leren van true crime. Maar wel in veel mindere mate dan vrouwen.

True crime als verdienmodel

Ook ondernemers merken dat ‘Goeie Mie’ in de smaak valt. Zij zien commerciële mogelijkheden in de belangstelling voor true crime. Zo verkoopt De Bierwinkel Leiden ‘Goeie Mie-gin’. En dat blijft een populaire keuze, zegt een van de medewerkers: “Er zijn liefhebbers die vaak terugkomen voor een nieuw flesje, maar ook komen er veel nieuwe mensen die wel benieuwd zijn naar dat ‘vergif’ van Mie. Het blijft verkopen, hoelang geleden het ook is.”

Dat we nog steeds in de ban zijn van ‘Goeie Mie’ is dus niet zo gek. Haar verhaal is niet alleen spannend en sensationeel, maar we leren er ook een heleboel van. Wat is dan de belangrijkste les die ‘Goeie Mie’ ons leert? Wellicht dat een buur soms ook té behulpzaam kan zijn.