De prijzen van concerttickets zijn al jaren aan het stijgen. Toch blijven veel fans deze hoge bedragen van vaak honderden euro’s betalen. Er zijn verschillende factoren die ervoor zorgen muziekfans terug blijven komen.
Drie weken geleden kondigde de Amerikaanse rockband Eagles hun afscheidstournee aan. Ook in Nederland zullen hun grote hits uit de jaren 70 aankomende zomer voor de laatste keer live te horen zijn. Dat de band nog steeds grote populariteit geniet, werd gelijk duidelijk bij de verkoop van de tickets: ondanks de hoge prijzen, die soms wel opliepen tot meer dan 336 euro, raakte het concert snel uitverkocht. Dat het steeds duurder wordt om je favoriete artiest live te zien is al tijden een onderwerp van discussie. Ticketmaster, het grootste bedrijf in de verkoop van concerttickets binnen Nederland, laat op de eigen website weten dat de prijzen worden bepaald op basis van vraag en aanbod, ook wel dynamic pricing genoemd. Waarom zijn fans dan toch telkens weer bereid om deze hoge prijzen te betalen?
Fear of missing out
Anniek Geirnaert (20) is iemand die het ervoor over heeft om veel geld uit te geven aan concerten. Zo betaalde zij 334 euro voor een concert van haar favoriete artiest Adele, die komende zomer in München optreedt. “Een astronomisch bedrag”, zo zegt ze zelf. Ondanks dat het een bedrag is dat ze niet zomaar weer terugverdient, heeft ze geen spijt van haar keuze: “Het voelt een beetje als een once in a lifetime ding.” Ze omschrijft een gevoel van FOMO (fear of missing out) te ervaren wanneer ze de kaarten niet had gekocht. Dit gevoel wordt versterkt door algoritmes op sociale media die haar telkens weer herinneren aan de kaartverkoop: “Wanneer je meerdere keren per dag op TikTok ziet dat mensen naar concerten gaan, stimuleert dat sterk het gevoel dat je zelf ook een kaartje moet gaan kopen.”
¨Je loopt natuurlijk wel het risico dat kaarten zo duur worden dat je andere sociale activiteiten moet overslaan¨
Ook Sophie van Steeg (20) gaat graag naar concerten toe. Zo betaalde zij recent nog 113 euro voor een concert van Taylor Swift, die komende zomer naar Nederland zal komen voor haar ‘Era´s Tour’. Een prijs die ze niet gek vindt als fan. Toch hoopt Sophie wel te kunnen blijven genieten van het studentenleven zoals ze dat nu doet: “Je loopt natuurlijk wel het risico dat kaarten zo duur worden dat je andere sociale activiteiten moet overslaan.” Ook denkt ze aan de fans die het misschien minder breed hebben: “Hopelijk zullen de kaartjes niet zo duur worden dat echt grote fans niet meer in staat zullen zijn om naar concerten te gaan.”
De consument blijft betalen
Toegangsprijzen voor podiumkunsten als bioscopen, theaters en concerten zijn sinds 2015 flink toegenomen. Ondanks het feit dat alle prijzen stijgen door inflatie, was het verschil in consumentenprijsindex (CPI) tussen podiumkunsten en andere goederen nog nooit zo groot. CPI houdt de verandering in prijs bij van soorten goederen en hoeveel Nederlanders daaraan uitgeven. De stijging in CPI laat zien dat concertgangers nog nooit zoveel betaalden om een optreden bij te wonen. Volgens de econometrie heeft een dergelijke verandering in prijs meestal een negatief effect op de vraag: de prijs van goederen is ‘elastisch’. Sinds vorig jaar is de hoeveelheid optredens weer ruwweg op hetzelfde niveau als tijdens de pre-coronajaren. Ook zijn bezoekersaantallen voor live-optredens weer redelijk stabiel. De recente prijsstijging heeft dus vrijwel geen effect gehad op de vraag. Hoe kan het dat de prijs van podiumkunsten zo inelastisch is?
Surveyonderzoek van de Erasmus universiteit en European Society for the cognitive Science of Music observeert veel redenen om wel of niet naar concerten te gaan. Daaruit blijkt dat toegangsprijs een kleine rol speelt bij het maken van die keuze. Op de eerste plaats staat namelijk het plezier en de uniciteit van concertervaringen. Twee factoren waar de afgelopen jaren een duidelijk tekort aan was. Cijfers van het CBS tonen namelijk dat 65% van de jongeren die naar grote evenementen gaan, deze misten tijdens de coronajaren. Ook laat data van de Amerikaanse Psychologische Vereniging zien dat het aantal stressvolle dagen per jaar met 19% is toegenomen in de afgelopen decennia, met als gevolg een grotere behoefte aan escapisme. Ten tweede is het sociale aspect van live optredens een belangrijke reden. Door de lockdowns is eenzaamheid onder jongeren toegenomen: 32% voelde zich vaker eenzaam, zo stelt het CBS. Behoefte om te compenseren voor die eenzaamheid zorgt nu voor meer vraag naar grote evenementen.
¨De band tussen artiest en muziekluisteraars is sterker dan ooit¨
Daarnaast is er de sociale dynamiek tussen concertgangers en artiesten. Door de opkomst van sociale media is de band tussen artiest en muziekluisteraars sterker dan ooit. Die sterke band gecombineerd met geleden monetaire verliezen tijdens de pandemie resulteren in de bereidheid onder fans om veel geld te betalen. 60% van concertgangers wil artiesten helpen met het compenseren van die verliezen en is bereid om daarvoor geld neer te leggen, dat meldt Amerikaanse kredietverstrekker LendingTree.
Op de derde plek wordt de nieuwigheid van concerten genoemd. Tijdens live-optredens wordt nieuwe muziek opgevoerd of bekende muziek op een nieuwe manier. Pas op de laatste plaats komen praktische motivaties en zelfs dan wordt de ticketprijs maar door één van de 249 respondenten genoemd als bepalende factor. Dit suggereert dat de prijs voor een kaartje een kleine of vrijwel geen rol speelt in de keuze om een concert te bezoeken. Met andere woorden: de prijsstijgingen van de afgelopen jaren hebben de vraag naar concerten niet significant beïnvloed, omdat fans andere factoren veel zwaarder laten wegen bij het maken van keuze om naar een optreden te gaan. Uiteindelijk is de prijs het volgens Sophie allemaal waard: “Ik heb maar iets meer dan honderd euro betaald voor zitplaatsen in een stadion, maar dan krijg je wel een concert van 3,5 uur!”