De afgelopen jaren is in Nederland een aanzienlijke verschuiving te zien in de arbeidsmarkt. Met het oogpunt op vrijheid, kiezen steeds meer jongeren voor het ondernemerschap en zelfstandig werk. Recente cijfers van het CBS en van de Kamer van Koophandel tonen een forse stijging van de hoeveelheid zzp’ers en ondernemers onder de 25 jaar oud. Dit is een opvallende trend, die de mentaliteit van jongeren ten opzichte van werk en carrière weerspiegelt.
In de laatste 7 jaar heeft een opvallende verandering op de werkvloer in Nederland plaats gevonden. Steeds meer mensen kiezen ervoor tegen de traditionele paden van werkgelegenheid in te gaan en kiezen voor zelfstandig ondernemerschap. Cijfers van het CBS tonen aan dat er sinds 2017 een stijging van ruim 28% onder zelfstandige ondernemers plaats heeft gevonden.
Opvallend hierin is, zoals te zien in het grafiek, vooral de sterke toename van jongere ondernemers naar aanleiding van cijfers van het handelsregister van de KVK. In 2017 telde Nederland nog net onder de 20.000 jonge ondernemers. Drie jaar later is dit getal gestegen met 17.000, wat uitkomt op 35.000 jonge ondernemers in 2020. In 2022 telt Nederland er maar liefst 50.000. Dit is in vijf jaar tijd meer dan een verdubbeling van het aantal jongeren die het beroep als ondernemer omarmt hebben. Ondernemen zit dus in de lift, maar wat zijn de afwegingen van de jongeren om eerder voor zichzelf te beginnen, dan een baantje in loondienst te nemen?
Verschillende motieven
De redenen om zelfstandig ondernemer te worden zijn divers. Jongeren geven aan dat de vrijheid die ze ervaren tijdens het ondernemerschap een van de belangrijkste factor is om ermee te beginnen. Hierbij komt de zelfstandigheid van het zelf kunnen kiezen hoeveel en wanneer iemand wil werken en vooral het ‘’werken voor een baas’’ vaak als legitieme reden naar buiten. Bij sommige jongeren is het simpelweg een financiële afweging. In veel beroepsgroepen ligt het uurloon als zelfstandige ondernemer hoger dan werken in loondienst. Deze verschillen in verdiensten in combinatie met de vrijheid die jongeren ervaren zijn dermate belangrijke factoren dat jongeren steeds vaker de afslag nemen richting het ondernemerschap. Overigens gelden deze motieven niet alleen voor jongeren, ook voor veel volwassenen spelen de financiële voordelen en onafhankelijkheid een grote rol in de keuze voor het zelfstandig ondernemerschap. In onderstaande grafiek worden ook andere belangen toegelicht.
Met de keuze voor het ondernemerschap is Jelle de Groot(24) het deels eens. Hij runt zelf inmiddels sinds 2020 Bootverhuur Hillegersberg (Inmiddels Rivercity), een rondvaartbedrijf in Rotterdam. Hij is hiermee begonnen tijdens het eerste jaar van zijn studie. Nu vier jaar later heeft hij tien sloepen in de vaart en verdiend hij er zijn brood mee. “Het ondernemerschap lijkt vaak allemaal heel rooskleurig, maar in de realiteit kan zeker tegen vallen. De vrijheden die je als jonge ondernemer ervaart zijn prettig, maar daar tegenover staat ook een hoop stress en verantwoordelijkheid. Wat doe je bijvoorbeeld als je helemaal volgeboekt bent, maar op diezelfde dag een tentamen hebt? Op jonge leeftijd, met weinig ervaring in het ondernemerschap leg je al snel de verkeerde prioriteiten. Als je als jonge ondernemer begint wil je daar nog wel eens overheen kijken. Al met al is het ondernemerschap iets heel moois, maar je moet wel weten waar je aan begint.” Hij pleit daarom ook voor een betere voorlichting vanuit de kamer van koophandel, maar vooral vanuit de belastingdienst. “Mijn eerste jaren als ondernemer wist ik niets over een bedrijf runnen, vooral niets over boekhouding en belastingen, heel veel jonge ondernemers zitten in hetzelfde schuitje wat dat betreft.” Hij verteld dat het heel belangrijk is om kennis daarover te hebben, de boekhouding of aangiftes verkeerd- of niet invullen kan voor gigantische problemen zorgen. De juiste voorlichting hierover kan een hoop ellende voorkomen. Zo zouden meer jongeren gestimuleerd worden om eigen bedrijven te starten. “Want ondernemen is harstikke leuk, maar je moet de risico’s niet onderschatten!”
