In onze moderne samenleving valt een opmerkelijke trend waar te nemen: een toenemende interesse in voedingssupplementen onder de bevolking. Van vitaminepillen tot kruidensupplementen, mensen grijpen steeds vaker naar deze producten om hun dagelijkse voeding aan te vullen. Deze supplementen komen in diverse vormen voor en bieden een breed scala aan voedingsstoffen voor verschillende behoeften en tekorten. Maar wie hebben deze supplementen daadwerkelijk nodig en waarvoor?
6 van de 10 volwassenen gebruiken voedingssupplementen
Volgens het CBS neemt het gebruik van voedingssupplementen als aanvulling op de voeding toe. Bijna 60% van de volwassenen gebruikte tussen 2019 en 2021 voedingssupplementen, wat een stijging van 10 procentpunt is ten opzichte van de periode tussen 2012 en 2016 (VCP/Leefstijlmonitor, RIVM). Het gaat voornamelijk om voedingssupplementen zoals multivitamines, meervoudige supplementen waarin de meeste vitamines of mineralen zijn gecombineerd, of een enkelvoudig supplement dat slechts één type vitamine of mineraal bevat. Hiernaast zijn er ook nog omega-supplementen, voor extra eiwitten bijvoorbeeld. De supplementen komen in diverse vormen voor, variërend van pilletjes tot druppels, poeders en drankjes. Een totale rekensom van diverse supplementen kan, volgens de Vereniging van Kwakzalverij, per jaar oplopen tot 100 euro aan pillen.
De modernisering van het dieet en de nadruk op een gezonde levensstijl hebben de vraag naar bewerkte voedingsmiddelen en voedingssupplementen doen toenemen. Veranderingen in landbouwpraktijken hebben ook bijgedragen aan het groeiende gebruik van voedingssupplementen, omdat de voedingswaarde van veel voedingsmiddelen is verminderd. Als gevolg daarvan hebben mensen aanvullende vitamines of mineralen nodig omdat ze niet meer voldoende binnenkrijgen via hun normale voeding.
Ondanks het gebrek aan officieel advies voor het gebruik van voedingssupplementen (Voedingscentrum, 2023c), geldt er wel een suppletieadvies voor bepaalde groepen, zoals zwangere vrouwen, jonge kinderen, ouderen, mensen met een getinte huid, mensen die weinig buiten komen of hun huid bedekken. Dit advies komt van de Gezondheidsraad (2019). De grafiek hierboven toont wie welke voedingssupplementen het meest consumeren, ondanks het advies van de Gezondheidsraad dat het gebruik van voedingssupplementen voor de algemene bevolking niet nodig is.
Zonder officieel advies voor voedingssupplementen, kan het onverantwoordelijk zijn om voedingssupplementen die overal verkrijgbaar zijn te gebruiken die vrij verkrijgbaar zijn, zonder een door een deskundige bepaalde dosering. Het Voedingscentrum waarschuwt dat sommige supplementen schadelijk kunnen zijn bij hoge dosering en overmatig gebruik. In Nederland is er regelgeving rond de concentratie van bepaalde stoffen in voedingssupplementen, maar het is moeilijk om te controleren wie wat en hoeveel gebruikt. Daarom zijn er bepaalde risico’s verbonden aan voedingssupplementen die in overweging moeten worden genomen.
In een onderzoek van Belevingen 2022 zijn verschillende redenen gevonden waarom mensen voedingssupplementen gebruiken. Het is opvallend dat 32,5 procent van de bevolking voedingssupplementen inneemt voor extra zekerheid, ondanks het advies van de Gezondheidsraad. Vitamines zoals B12 worden vaak ingenomen omdat mensen vermoeden dat ze niet voldoende in hun dieet voorkomen, om eventuele tekorten te voorkomen.
Celeste Kelderman, voedingssupplement expert van de drogist Trekpleister merkt op dat er voornamelijk sporters bij de Trekpleister komen voor voedingssupplementen. Ze is het eens met het advies van de Gezondheidsraad en benadrukt het belang van alleen supplementen te gebruiken als je zeker bent dat je onvoldoende voedingsstoffen binnenkrijgt via je normale dieet en levensstijl: ¨Voedingssupplementen zijn bedoeld als aanvulling, niet als vervanging.¨
Als we kijken naar de opkomst van voedingssupplementen en de verschillende motieven achter hun gebruik, is het duidelijk dat dit een complex en veelbesproken onderwerp is. Hoewel het gebruik van deze supplementen steeds populairder wordt, blijft het belangrijk om kritisch te blijven en bewust te zijn van mogelijke risico’s en de noodzaak ervan. Zoals Celeste Kelderman, voedingssupplement expert van de drogist Trekpleister, benadrukt, moeten voedingssupplementen alleen worden gebruikt als aanvulling op een gezonde levensstijl en wanneer er een duidelijke behoefte aan is. Met als laatste zin zei ze lachend:¨ doe het veilig¨. En laten we daarmee met zorg en inzicht streven naar een gebalanceerd voedingspatroon en de rol van voedingssupplementen daarin niet uit het oog verliezen!