Nieuwsbericht met interactieve tijdlijn
Wat politici met het wietexperiment voor ogen hebben
29 maart 2023
Valeria Andric
Student minor Journalistiek en Nieuwe Media (2022/2023).

Al decennialang is de liberale aanpak omtrent softdrugs een controversieel onderwerp in Nederland. Politici blijven zich ontfermen over de vraag of dit wel dé oplossing is voor het beheersen van drugsoverlast en criminaliteit. Daarom komt het kabinet met een voorstel: het wietexperiment.

Sinds de jaren zeventig staat Nederland bekend om de beruchte “coffeeshops” waar je legaal cannabis kan kopen en roken. Deze liberale aanpak heeft als doel het gebruik van drugs te beheersen en drugsgerelateerde problemen, zoals gezondheidsrisico’s en maatschappelijke schade, te beperken.

Problemen

Toch brengt het gedoogbeleid wat problemen met zich mee. Steeds vaker geven meerdere burgermeesters aan dat zij problemen ervaren op het gebied van de openbare orde, de volksgezondheid en criminaliteit. Het verkoop van cannabis in de coffeeshops is namelijk legaal, maar de productie en aanlevering van de drugs is verboden.

Regeerakkoord van 2017

In 2017 meldt het regeerakkoord dat de partijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie willen experimenteren met het legaal telen van cannabis. Het regeerakkoord geeft daarbij aan dat het experiment moet aantonen of het mogelijk is dat en hoe telers op kwaliteit gecontroleerde cannabis legaal aan coffeeshops kan leveren.

Met andere woorden moet het experiment uitwijzen of gereguleerde teelt van cannabis leidt tot betere kwaliteit, meer transparantie en meer controle over de productie en distributie van cannabis.

Politici hopen overigens ook dat uit het onderzoek zal blijken wat de effecten zijn op het gebied van criminaliteit, veiligheid en volksgezondheid.

De opzet

Tijdens het wietexperiment wordt er enkel cannabis verkocht dat door maximaal 10 gelote telers legaal geproduceerd is in Nederland. Deze telers zijn geloot door een notaris omdat er sprake was van meer vrijwilligers dan plek.

De op kwaliteit gecontroleerde cannabis wordt verder in de coffeeshops van de 10 deelnemende gemeenten van Nederland verkocht. De 10 gemeenten, die deelnemen aan het onderzoek, zijn hier te vinden.

Vraagtekens bij het experiment

Of het experiment zal werken, is nog maar de vraag. Jeroen van Barneveld, casuscoördinator sociaal wijkteam in gemeente Delft, stelt vraagtekens achter de eventuele uitkomsten. “In Nederland blowen een hoop jongeren. Zelf heb ik een groep criminele jongeren onder mijn begeleiding waarvan zeker 80 procent drugs gebruikt. Toch ben ik geen voorstander voor het verboden van cannabis want je kan het beter openlijk houden zodat er toezicht op is.”

Zodoende gelooft van Barneveld in zekere zin dat het experiment een deel van de criminaliteit rondom drugs vermindert. Ook zal het volgens hem voor jongeren en mensen die cannabis gebruiken als medicatie, positief uitpakken. Er is namelijk meer toezicht op de regulatie van het middel.

Toch is het experiment volgens hem geen antwoord op drugsoverlast, zoals het verstoren van de openbare orde, dat door voornamelijk oude verslaafden ontstaat. Van Barneveld: “Er is namelijk geen hoop meer voor de oude verslaafden. Zij zullen nooit meer afkicken. Zodra het (drugs) op is dan worden ze helemaal gek. Het experiment zal dan ook geen effect hebben op het verminderen van drugsoverlast, aangezien het experiment geen effect heeft op de oude verslaafden.”

Een eventuele oplossing voor het controleren van deze oude verslaafden verwijst van Barneveld terug naar het project van de Pauluskerk in Rotterdam die verslaafden hun methadon en schone spullen verstrekten om de toen extreme overlast te beperken.

29 maart 2023 |
Valeria Andric
Student minor Journalistiek en Nieuwe Media (2022/2023).