Drie bizarre theorieën over de verdwijning van Malaysia Airlines vlucht MH370
29 maart 2023
Sara Hamed
Student Minor Journalistiek en Nieuwe Media (2022/2023)

Op 8 maart 2014 vertrok vlucht MH370 vanuit de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur met als geplande eindbestemming Peking, hoofdstad van China. De vlucht die zo’n zes uur zou moeten duren, verdween van de radar nog geen twee uur na vertrek. De verdwijning van vlucht MH370 is een van de grootste mysteries in de geschiedenis van de luchtvaart, want na negen jaar weten onderzoekers nog steeds niet wat er precies is gebeurd met deze Boeing 777. In de nieuwe Netflix-documentaire ‘MH370: The Plane That Disappeared’ worden er drie bizarre theorieën gegeven over de mogelijke oorzaak van de verdwijning van vlucht MH370.

Na elk vliegtuigongeluk is de piloot de eerste hoofdverdachte wanneer verdere informatie over de vlucht niet is verkregen. Bij de MH370 was dit niet anders. Brokstukken van de Boeing 777 waren nog niet gevonden, en zo dus ook niet de zwarte dozen die vluchtdata en cockpitgeluiden opnemen. Een groep bestaande uit technici, wetenschappers, piloten, werktuigbouwkundigen en 777 experts kwam bij elkaar om theorieën te bedenken die de verdwijning van vlucht MH370 zouden kunnen verklaren. Ook onafhankelijk Aviation journalist Jeff Wise kwam met zijn eigen theorieën die soms door luchtvaartexperts als belachelijk werden gezien.

De meest voor de hand liggende oorzaak waardoor MH370 ineens compleet van de radar heeft kunnen verdwijnen is dat het vliegtuig zou zijn geëxplodeerd. Dit als gevolg van een brand door falen van apparatuur waardoor alles in een keer uitviel. De brokstukken zouden dan in de oceaan zijn beland. Echter, aangezien er geen brokstukken zijn gevonden, is er volgens Wise maar een andere manier waardoor de elektronische communicatiesignalen zijn uitgezet: iemand aan boord heeft deze met opzet uitgeschakeld.

Theorie 1: piloot pleegde massazelfmoord

De copiloot van MH370 kreeg pás goedkeuring om een 777 te mogen vliegen. Dit in tegenstelling tot de gezagvoerder, captain Zaharie Ahmad Shah, die een zeer ervaren piloot was en al decennialang bij Malaysian Airlines werkte. De ogen werden daarom op hem gericht. Volgens de theorie van Wise begonnen de handelingen van de captain op het moment dat het vliegtuig het Maleisisch luchtruim verliet. Het vliegtuig zou dan door de Vietnamese luchtverkeersleiding moeten worden overgenomen. Maar, voordat een vliegtuig in een volgend luchtruim terechtkomt verkeert het even in een zogenaamde “grijze zone” waarin het op geen enkele radar zichtbaar is.

Wanneer MH370 zich tussen twee luchtruimen bevindt, laat de captain zijn copiloot de cockpit uitgaan om iets te halen. Zaharie is dan alleen in de cockpit en doet de deur van binnen op slot. Hij schakelt alle elektronica uit zodat het vliegtuig nergens meer zichtbaar is en keert het vliegtuig terug in de richting van Maleisië. Om te voorkomen dat de copiloot hem afleidt als hij terugkomt verlaagt Zaharie de druk in de cabine. Iedereen aan boord raakt bewusteloos. Hij zou dan zijn route hebben vervolgd en is erna in zuidelijke richting gaan vliegen totdat zijn brandstof is opgeraakt. De motoren zouden uiteindelijk ook zijn gestopt, waarna Zaharie de neus omlaag heeft gericht. Het vliegtuig maakte een duikvlucht en stortte neer in de oceaan.

Theorie 2: het vliegtuig werd gekaapt

Vier en een halve maand na de verdwijning van MH370 was er nog een ongeluk van Malaysia Airlines. Vlucht MH17 die vanuit Amsterdam vertrok werd boven Oekraïne dicht bij de Russische grens neergeschoten. Volgens Wise kon dit geen toeval zijn. Hij verdacht de captain niet meer en komt daarom met een andere theorie: het vliegtuig werd gekaapt.

Na het analyseren van de passagierslijst blijken er drie Russen aan boord te hebben gezeten. Ze zaten alleen niet bij elkaar. Dit zijn de drie verdachten van Wise. Rond 1:15 uur begint hun plan. Een van hen zorgt voor chaos bij de Eerste Klas om voor afleiding te zorgen. Wanneer de bemanningsleden er op afgaan, gaat de andere Rus via het luik dat voor de cockpit ligt naar de E&E bay, kort voor Electronics & Equipment bay, ofwel het elektronische compartiment. Dit is een ruimte die onder de cockpit te vinden is waar alle computers en kabels zich bevinden. De Rus zou dan vanuit zijn eigen laptop een kabel hebben aangesloten die het verbindt met het besturingssysteem van het vliegtuig.

Elektronische compartiment (E&E bay) van een Boeing 777.

Wanneer MH370 zich in de grijze zone bevindt, neemt de Rus de controle over het vliegtuig. De piloten kunnen er niks aan doen en kunnen ook niet meer communiceren. De Rus verandert de koers van de vlucht en verlaagt de druk in het vliegtuig waardoor iedereen bewusteloos raakt. Volgens deze theorie is MH370 in noordelijke richting gevlogen en heeft de kaper de data van Inmarsat zo bewerkt waardoor deze aangeeft dat het zich juist in zuidelijke richting heeft verplaatst.

Deze theorie werd meteen door zowel het publiek als experts als belachelijk gezien. Aviation expert en voormalig piloot Mike Exner noemde de theorieën van Wise ‘fictie’ en ‘gebaseerd op fantasieën’. Volgens Fuad Sharuji, voormalig crisis directeur van Malaysia Airlines, is het onmogelijk om een vliegtuig te besturen vanuit het elektronische compartiment. Jeff Wise wist zelf ook dat zijn theorie niet door iedereen geaccepteerd zou worden, maar zijn vraag bleef dan nog steeds: als de satellietdata wel klopt, waar is het vliegtuig dan? Waar zijn de brokstukken?

Theorie 3: het vliegtuig werd onderschept

Ook Franse onderzoekers zochten naar antwoorden. Ze hebben ontdekt dat vlucht MH370 een mysterieuze en verdachte lading heeft meegenomen. Deze lading werd niet gescand en werd onder escorte afgeleverd.

MH370 volgt haar normale route totdat ze in de grijze zone terechtkomt, het beste moment om onderschept te worden. Twee Amerikaanse AWACS-vliegtuigen, die lucht- en marineactiviteiten kunnen volgen, blokkeerden de signalen van MH370 waardoor deze van de radar kon verdwijnen en niet meer kon communiceren. De AWACS piloten hebben toen zelf met captain Zaharie gecommuniceerd en gaven een bevel om ergens anders te landen, waarna hij heeft geweigerd en zijn normale route vervolgde. Wanneer MH370 het Chinese luchtruim naderde, trokken de AWACS zich terug. Ze moesten echter nog wel voorkomen dat de lading in China terechtkwam. De enige manier om dit te stoppen was door middel van het afvuren van een raket, of door het veroorzaken van een botsing in de lucht.

Vliegtuig wordt gevolgd door twee AWACS-vliegtuigen. Foto: Bundesheer Fotos (CC BY-SA 2.0)

Hoe gek deze theorieën ook klinken, ze geven wel mogelijke verklaringen voor de verdwijning van vlucht MH370. De echte oorzaak zal waarschijnlijk nooit achterhaald worden, dus men zal wel met deze theorieën moeten doen.

29 maart 2023 |
Sara Hamed
Student Minor Journalistiek en Nieuwe Media (2022/2023)