Afgelopen jaar namen de taliban de macht over in Afhanistan. Afghanen proberen vanaf dat moment het land te ontvluchten. Op het internet circuleren wekenlang filmpjes van Afghanen die zich vastklampen aan de vleugels van opstijgende Amerikaanse militaire vliegtuigen. Alles liever dan leven onder de uitzichtloze terreur van de taliban. Na lange tijd is Afghanistan weer in handen van deze wrede terreurorganisatie. We blikken we terug op 40 jaar taliban.
Afghanistan ligt in Zuid-Centraal Azië en beslaat een gebied van meer dan 650.000 km. In het land wonen ruim 38 miljoen mensen. Van oudsher is Afghanistan gelegen aan de zijderoute, een handelsroute die het oosten en westen met elkaar verbond, waardoor de bevolking in contact kwam met de Midden-Oosterse cultuur. Eeuwenlang was het Afghaanse grondgebied een plek waar culturele en territoriale oorlogen werden uitgevochten.
Na de inval van de Sovjet-Unie in 1979 vluchten veel Afghanen naar buurland Pakistan. Eenmaal in Pakistan worden Afghaanse jongens massaal door hun families naar de zogenaamde madrassas gestuurd. Scholen met gratis Koranonderwijs, voedsel en onderdak. Bij dit onderwijs wordt een streng orthodoxe soennitische militante versie van de islam onderwezen. Na het afronden van deze school keren veel Afghaanse jongens terug voor een gewapende strijd in het vaderland. Inmiddels speelt zich daar een burgeroorlog af. Tijdens deze strijd ontstaan de taliban, onder leiding van de studenten van de madrassas.
In de periode van 1992 tot 1996 bezetten de taliban steeds meer Afghaans grondgebied. De groepering rukt verder op naar het noorden om de hoofdstad Kabul in te nemen. Deze inname gaat moeizamer dan verwacht. Uiteindelijk wordt Kabul, na bijna een jaar strijd, op 26 september 1996 belegerd door taliban strijders. Bijna heel Afghanistan is nu in handen van de taliban.
De taliban stichten vanaf dat moment de Islamitische Emiraat Afghanistan. De streng islamitische regelgeving uit de Sharia is het nieuwe normaal. Vrouwen moet hun lichaam bedekken, mannen laten hun baarden staan en televisie kijken is verboden. Het nieuwe regime voert regelmatig lijfstraffen uit, zoals amputaties of zweepslagen. De extreme terreur vindt vooral plaats in de steden omdat er minder controle is over het platteland.
De wereld lijkt even stil te staan als er op 11 september 2001 twee gekaapte passagiersvliegtuigen invliegen op het World Trade Center in New York. Terreurorganisatie Al Qaida wordt verantwoordelijk gehouden voor de aanslagen. Nadat de Afghaanse regering weigert om Osama Bin Laden uit te leveren, verklaart Amerika de taliban de oorlog. Dit is het begin van een strijd waarin de onschuldige Afghaanse burger vaak het slachtoffer is van het oorlogsgeweld.
Na een lange periode van vredesonderhandelingen vertrekt in april het laatste Amerikaanse militaire vliegtuig vanuit Kabul. De Afghaanse bevolking blijft vol wanhoop en angst achter in een verwoest land. Aan het Afghaanse leger de taak om haar bevolking te beschermen tegen de taliban. De werkelijkheid is helaas anders en in mum van tijd verovert de taliban grote gebieden van Afghanistan. Op 15 augustus 2021 nemen ze de hoofdstad Kabul in. Na 20 jaar is Afghanistan is op nieuw in handen van de taliban.
Het leven onder de taliban is voor veel Afghanen zwaar. Er heerst armoede en de criminaliteit is toegenomen sinds de taliban alle gevangenen hebben vrijgelaten. Voor meisjes en vrouwen is hun toekomst onzeker. Ook student Nabeela uit Kabul maakt zich zorgen over haar toekomstmogelijkheden. “De taliban hebben al aangekondigd dat vrouwen niet meer op topposities mogen werken.” De 21-jarige studeert nu nog bedrijfseconomie maar vreest dat ze haar studie niet kan afmaken. Wekelijks gaat ze de straat op om te protesteren voor vrijheid. “Ik heb verschrikkelijke dingen gezien op straat. De taliban delen klappen uit of schieten op ons.”
Na het vertrek van de Amerikanen verlaten ook alle journalisten Afghanistan. Het is er niet meer veilig. In de vierdelige serie Onze man bij de taliban reist Thomas Erdbrink samen met zijn team af naar Afhanistan. Deze bijzondere documentaire geeft een inkijkje in het leven van de Afghanen onder het strenge regime van de taliban.