De laatste jaren is China gegroeid tot een kapitalistische grootmacht. Door export is China rijk geworden. Nu probeert zij haar macht ook uit te breiden. De grootste investeringen in Afrika worden gedaan door China. Wat is de oorzaak en het gevolg van de activiteit van China in Afrika?

40 Jaar Economie

Meer dan 40 jaar geleden heeft China haar economie geopend naar de wereld. China’s toekomst plan van toen, is nu een realiteit. Met de groei van goedkope exportproducten naar het buitenland, heeft China zich onmisbaar gemaakt in de huidige handelsmarkt. Maar de Chinese president Xi Jinping wil meer: “Het uitbreiden en verder openstellen, het stimuleren van hervormingen en ontwikkelen door middel van openstelling, is een krachtig instrument waarmee China contante vooruitgang kan boeken.”

Investering in Afrika

Deze verdere uitbreiding is onder andere gericht naar Afrika. De laatste jaren heeft China miljarden geïnvesteerd in Afrikaanse wegen, energie, transport en mijnbouw. Professor J.B. Gewald is hoogleraar Afrikaanse geschiedenis aan de universiteit Leiden. Hij vertelt over de China’s beweegredenen. “China wil zekerheid voor de toekomst. Met investeringen stelt ze bronnen zoals land en grondstoffen vast.” Door het veiligstellen van deze bronnen, kan de productie ook buiten China geschaald worden.

Corruptie in Afrika

China zegt dat deze investeringen bedoelt zijn om de landen naar voren te helpen. Toch zijn er veel incidenten met de investeringen die China doet. Er is veel corruptie in Afrika en China maakt hier gebruik van. Een voorbeeld hiervan is een stroomuitval in Zuid-Afrika in het begin van 2023. China leverde een stroomgenerator die bleek gevallen te zijn tijdens de productie. Hierdoor voldeed deze niet aan de eisen en ging deze al na een maand stuk. De Zuid-Afrikaanse inspecteur die dit keurde was ervan op de hoogte, maar was omgekocht.

Niet-Westerse Samenwerking

Afrikaanse landen willen graag samenwerken met China. Volgens professor Gewald is de gezamenlijke weerstand tegen het Westen een van de beweegredenen hiervoor. “Veel Afrikaanse landen zien de economische voorsprong van het Westen als oneerlijk. Dit zorgt voor veel boosheid tegenover het Westen. En dit delen ze met China.” Daarom verkiezen sommige landen in Afrika de samenwerking met China boven een samenwerking met het Westen.

Nog een reden voor de samenwerking is dat China geen vragen stelt bij het maken van investeringen. China stelt bijvoorbeeld niet dezelfde vragen bij mensenrechten als Westerse landen, volgens professor Gewald. “Westerse democratieën stellen vragen over mensenrechtenschendingen als zij in een land investeren. Homorechten zijn bijvoorbeeld voor veel Westerse landen een belangrijke eis voor investering. Echter is dit voor China geen discussie punt en worden hier ook geen vragen over gesteld.”

Corruptie

Helaas zijn er incidenten met de investeringen die China doet. Een voorbeeld hiervan is een stroomuitval in Zuid-Afrika in September 2022. China leverde een turbine die bleek gevallen te zijn tijdens de productie. Deze voldeed daardoor niet meer aan de inspectie eisen. Echter werd de turbine wel geplaatst. Deze plaatsing leidde ertoe dat hele proces van de kerncentrale kapot ging en stopte. De Zuid-Afrikaanse inspecteur die dit keurde was ervan op de hoogte, maar hij was omgekocht.  Dit soort voorvallen worden gedoogt door de Zuid-Afrikaanse politiek, omdat ze zelf ook grotendeels corrupt is.

China’s constante groei

China grijpt haar kans om macht te krijgen buiten haar land en wordt met open armen ontvangen. Het Westen koopt veel van China. Met dit geld kan China bronnen kopen in Afrikaanse landen. China’s macht wordt groter en het geld vloeit er binnen. China stelt door de investeringen haar positie in de wereld economie veilig. Echter, gaat deze groei ten koste van de individuele mensenrechten zoals wij die kennen. Het China van Jinping lijkt in de komende tijd niet te gaan stoppen.