Deeltijdprinsjes of moedermaffia, het zijn woorden die we tegenwoordig steeds vaker in het nieuws voorbij zien komen. In Nederland hebben we een groot personeelstekort, en verschillde partijen roepen vrouwen op om meer uren te gaan werken. Maar willen de vrouwen dit wel? wat zijn de voor en nadelen van fulltime werken als vrouw.
Een fulltime-time, het klinkt niet té gek. Maandag tot vrijdag, van negen tot vijf naar kantoor. Alleen houdt het werken hierna niet zomaar op, al helemaal niet als je naast je fulltime baan ook nog eens een fulltime mama bent. De vrouwenemancipatie is ver gekomen, steeds meer hoge functies gaan naar vrouwen en ook het salarisverschil wordt steeds kleiner. Maar het is nog niet eens zo gek lang geleden dat vrouwen met name achter het aanrecht stonden, en zo veel mogelijk kinderen op de wereld zetten.
Natuurlijk waren de vrouwen het hier niet mee eens, en de emancipatiebeweging werd in gang gezet. Nu, anno 2023, is het heel normaal dat vrouwen naast het huishouden ook werken. Dat er in de laatste jaren een stijging te zien is in het aantal werkende, deeltijd en voltijd, is wel te merken. Torenhoge inflatie en de dure huizen zorgen ervoor dat je met alleen een mannensalaris niet meer rond kan komen.
In het figuur hieronder is dan ook een kleine stijging te zien in het aantal werkende vrouwen. In de grafiek is te zien hoe in de laatste 13 jaar het aantal vrouwen dat voltijd werkt met 16,3% is gestegen. Bij deeltijd ligt deze stijging op 14,6%. Dat er meer gewerkt wordt door vrouwen, is dus een feit. Alleen waarom de meeste vrouwen nog steeds kiezen voor deeltijd, blijft een lastige discussie.
Hoewel vrouwen minder werken op de arbeidsmarkt, betekend dit niet dat zij minder werken. Ook het huishouden vraagt veel tijd en energie. Vooral wanneer je nog naar schoolgaande kinderen hebt. Moeder zijn niet alleen dat. Ze zijn ook kok, schoonmaker, taxi-chauffeur, leraar en mantelzorger. Iemand die hier ervaring mee heeft is Saskia (49) (wegens privacy niet haar echte naam). Zij is moeder van 3 kinderen, en heeft ervoor gekozen om niet te gaan werken naast haar huishouden. 'Ik vind dat het hele gezin meer rust ervaart wanneer ik thuis ben' legt ze uit. 'De weekenden zijn bij ons echt weekenden. Er hoeven geen huishoudelijke taken meer verricht te worden of boodschappen gedaan. Hierdoor kan iedereen in het weekend echt ontspannen.'
Toen de kinderen ouder werden, is Saskia wel weer gaan werken. Dit was echter maar van korte duur, vanwege de ziekte van haar zoon. Door veel extra taken als ziekenhuisbezoeken en het zorgen voor een ziek kind was werken ernaast gewoon niet mogelijk. 'Ik er toen een tweede keer voor gekozen om te stoppen met werken. De combinatie van een vaste baan en een chronisch ziek is simpelweg erg moeilijk' vertelt ze. 'We moesten veel en vaak onverwachts naar het ziekenhuis, mijn man heeft een eigen bedrijf en die ging dan maar mee. Terwijl hij meer verdiende dan ik. Dit koste ons meer dan wanneer ik had blijven werken.'
Niet alleen kinderen eisen veel aandacht, vaak verwacht je persoonlijke omgeving ook nog veel van je. 'Het is niet alleen je gezin, maar ook je omgeving die veel van je vragen. Mijn ouders worden ook ouder en hebben vaker hulp nodig, maar ook andere familie en vrienden kloppen snel bij mij aan. Zo heb ik jaren lang op mijn nichtjes gepast. Als thuisblijfmoeder doe je veel meer mantelzorg dan dat het lijkt.' Vertelt Saskia. 'Ook heb ik op de scholen van mijn kinderen vaak geholpen, dit zijn allemaal geen huishoudelijke taken. Maar wanneer je geen baan hebt, wordt er snel een beroep op je gedaan'.
Termen als deeltijdprinsjes en moedermaffia vindt Saskia niet terecht. 'De moedermaffia is echt heel erg op dit moment. Het lijkt wel een wedstrijd. Als je als vrouw een andere weg kiest, dan wordt je snel aangevallen. Moeders die werken zijn verkeerd, want dan hadden zij maar geen kinderen moeten nemen. En moeders die thuis zijn zijn maar lui.' vertelt Saskia. 'Ik denk dat iedereen zelf moet kiezen wat het beste bij hun gezin past.'
'Mijn man heeft gelukkig een goede baan, waarmee hij makkelijk ons gezin kan onderhouden. Maar er waren tijden dat hij minder verdiende, toen hebben wij het ook gered.' Verteld ze. 'Ik vind het jammer dat de overheid en media een negatieve kijk hebben op thuisblijfmoeders en alle vrouwen zo veel mogelijk aan het werk willen krijgen. Zij kijken niet naar wat wij allemaal onbetaald doen. Luizenpluizen, kinderen opvangen en zorgen voor onze ouders. Zonder thuisblijfmoeders, blijven er andere taken liggen.'
De illusie dat de deeltijdprinsjes enkel en alleen maar achter het aanrecht staan is dus helemaal niet terecht. In de emancipatiemonitor van 2022, die begin maart door het CBS werd gepubliceert staat dat bijna de helft van de werkende vrouwen (47,1%) stopt of minder gaat werken bij de kost van het eerste kind. Voor mannen is dit maar 6,6%. Terwijl mannen wél net zo bereid zijn te stoppen met werken, om meer zorgtaken op zich te nemen. In werkelijkheid komen deze taken toch steeds op het bordje van de vrouw terecht.
In 2017, werd er onderzoek gedaan naar de tijdsverdeling van mannen en vrouwen over een periode van 2006-2016. Hieruit bleek dat wanneer het aankwam op huishoudelijke onbetaalde zaken, deze vaker door vrouwen worden gedaan dan door mannen. Met gemiddeld zo'n 26,5 uur aan onbetaalde huishoudelijke taken heb je daar zeker een part-time baan bij als vrouw.