Deeltijdprinsjes of moedermaffia, het zijn woorden die we tegenwoordig steeds vaker in het nieuws tegenkomen. In Nederland hebben we een groot personeelstekort, logisch dat de politiek vrouwen oproept extra te gaan werken. Maar willen de vrouwen dit wel? Wat zijn voor- en nadelen van fulltime werken als vrouw?
Voor velen is het de normaalste zaak van de wereld: een fulltime baan. Maar als je naast je volle werkweek ook nog moeder bent, houd je geen uren meer over. Anno 2023 is het heel normaal geworden dat moeders naast hun gezin ook nog een baan hebben. In Nederland zijn we zelfs kampioen parttime werken. De laatste jaren is er een stijging te zien in het aantal werkende moeders. Door de torenhoge inflatie en dure huizen is er voor sommige vrouwen eigenlijk geen keus meer. Met enkel één salaris, kun je maandelijk gewoon amper rondkomen.
Toch zijn er ook gezinnen die ervoor kiezen om het met dat ene salaris te doen. Iemand die hier ervaring mee heeft is Saskia (49) (wegens privacy niet haar echte naam). Zij is moeder van drie kinderen, en heeft er voor gekozen om niet te gaan werken naast haar huishouden. ‘Ik vind dat het hele gezin meer rust ervaart wanneer ik thuis ben’, legt ze uit. ‘De weekenden zijn bij ons echt weekenden. Er hoeven geen huishoudelijke taken meer verricht te worden of boodschappen gedaan. Hierdoor kan iedereen in het weekend echt ontspannen.’
Toen de kinderen ouder werden, is Saskia wel weer gaan werken. Dit was echter maar van korte duur vanwege de ziekte van haar zoon. ‘De combinatie van een vaste baan en een chronisch zieke in huis is simpelweg erg moeilijk’, vertelt ze. ‘We moesten veel en vaak onverwachts naar het ziekenhuis, mijn man heeft een eigen bedrijf en kon daardoor makkelijker vrij krijgen voor een doktersafspraak. Dat terwijl hij meer verdiende dan ik.’ Financieel was het voor Saskia en haar gezin dus wel mogelijk om van één salaris te leven, maar dat is niet voor elk gezin het geval. ‘Mijn man heeft gelukkig een goede baan, waarmee hij makkelijk ons gezin kan onderhouden. Maar er waren tijden dat hij minder verdiende, toen hebben wij het ook gered’, vertelt ze.
Dat het leven voor veel gezinnen steeds duurder is geworden is te duidelijk merken. Om maandelijks rond te komen moet de vrouw financieel bijdrage aan het gezin. In de figuur hieronder is dan ook een kleine stijging te zien in het aantal werkende vrouwen. In de grafiek is te zien hoe in de laatste dertien jaar het aantal vrouwen dat voltijds werkt met 16,3% is gestegen. Bij deeltijd ligt deze stijging op 14,6%. Dat er meer gewerkt wordt door vrouwen is dus een feit. Alleen waarom de meeste vrouwen nog steeds kiezen voor deeltijd blijft een lastige discussie.
Hoewel vrouwen nog wel minder werken op de arbeidsmarkt dan mannen, betekent dit niet dat zij minder werken. Ook het huishouden vraagt veel tijd en energie. Vooral wanneer je nog naar schoolgaande kinderen hebt. Moeder zijn is veel meer dan alleen het huishouden verzorgen. Ze zijn ook kok, schoonmaker, taxichauffeur, leraar en mantelzorger.
'Het is niet alleen je gezin, maar ook je omgeving die veel van je vragen. Mijn ouders worden ook ouder en hebben vaker hulp nodig. Vaak kloppen andere familieleden en vrienden ook bij mij aan. Zo heb ik jarenlang op mijn nichtjes gepast. Als thuisblijfmoeder doe je veel meer mantelzorg dan dat het lijkt', vertelt Saskia. 'Daarbij heb ik op de scholen van mijn kinderen vaak geholpen, dit zijn allemaal geen huishoudelijke taken. Maar wanneer je geen baan hebt, wordt er snel een beroep op je gedaan.'
Termen als deeltijdprinsjes en moedermaffia vindt Saskia niet terecht. 'De moedermaffia is echt heel erg op dit moment. Het lijkt wel een wedstrijd. Als je als vrouw een andere weg kiest, word je snel aangevallen. Moeders die werken zijn verkeerd want dan hadden zij maar geen kinderen moeten nemen. En moeders die thuis blijven zijn maar lui', vertelt Saskia. 'Ik denk dat iedereen zelf moet kiezen wat het beste bij hun gezin past.'
De illusie dat de deeltijdprinsjes enkel en alleen maar achter het aanrecht staan is dus helemaal niet terecht. In de emancipatiemonitor van 2022, die begin maart door het CBS werd gepubliceerd staat dat bijna de helft (47,1%) van de werkende vrouwen stopt of minder gaat werken bij de komst van het eerste kind. Voor mannen is dit maar 6,6%. Terwijl mannen wél net zo bereid zijn te stoppen met werken en meer zorgtaken op zich te nemen. In werkelijkheid komen deze taken toch steeds op het bordje van de vrouw terecht.
In 2017 werd er al onderzoek gedaan naar de tijdsverdeling van mannen en vrouwen over een periode van 2006-2016. Hieruit bleek dat wanneer het aankwam op huishoudelijke onbetaalde taken, deze vaker door vrouwen worden gedaan dan door mannen. Met gemiddeld zo'n 26,5 uur aan onbetaalde huishoudelijke taken heb je daar zeker een parttime baan bij als vrouw.
Saskia vervolgt haar verhaal: 'Ik vind het jammer dat de overheid en media een negatieve kijk hebben op thuisblijfmoeders en alle vrouwen zo veel mogelijk aan het werk willen krijgen. Zij kijken niet naar wat wij allemaal onbetaald doen. Luizenpluizen, kinderen opvangen en zorgen voor onze ouders. Zonder thuisblijfmoeders blijven er taken liggen.'
