Steeds meer volwassenen, jongeren en kinderen met overgewicht. Het gewicht van de Nederlandse bevolking is een jaarlijks terugkerende thema. Toch geven de onderzoeken geen accuraat beeld van overgewicht onder de Nederlandse bevolking, omdat zij gebruik maken van een berekening van het BMI. Wetenschappers tonen aan dat deze methode geen accurate manier is om overgewicht te bepalen.
Weinig rekenmethodes zijn zo’n groot onderdeel van de samenleving als de berekening van het Body Mass Index. In het ziekenhuis gebruiken artsen het BMI om te bepalen of iemand bepaalde operaties mag ondergaan. Ook het Voedingscentrum, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) bepalen aan de hand van het BMI of iemand een gezond gewicht heeft.
De onderzoeken naar gewicht van de Nederlandse bevolking maken gebruik van de Body Mass Index (BMI). Een internationaal gebruikte methode waarbij gewicht in verhouding tot lengte wordt berekend. Een gezond BMI voor een volwassenen zit tussen de 18,5 en de 25 in. Aan de hand van deze maat wordt bepaald of iemand overgewicht heeft.
Simpel, oud en onnauwkeurig
Toch zijn er steeds meer wetenschappers die uitwijzen dat het BMI geen accurate manier is om de gezondheid van een persoon te meten. De formule van de BMI-berekening is 200 jaar geleden bedacht door Adolphe Quetelet, een Belgische wiskundige. Toen hij de formule bedacht in 1830 wist hij al dat de formule niet perfect was. Er bestond toen nog geen rekenmachine of computer, wat verklaart waarom de formule veel te simpel is. In de berekening wordt geen rekening gehouden met de samenstelling van het lichaam. Zo kan een dunner persoon die iedere dag chips eet en op de bank hangt, een gezonder BMI hebben dan een dikker persoon die veel groente eet en beweegt.
Spier of vet?
Wetenschappelijk is de formule incorrect, omdat de buikomvang niet betrokken wordt bij de berekening, terwijl deze juist belangrijk is om aan te duiden of iemand overgewicht heeft. Zo is het bekend dat met name vet in de buik voor gezondheidsproblemen kan zorgen, terwijl vet op de heupen en benen geen groot risico vormen.
Fysiologisch gezien klopt het ook BMI niet, doordat er geen rekening gehouden wordt met de verhouding van bot, spier en vet. Spieren zijn van groot belang voor de gezondheid van het lichaam. Ze zijn nodig om te ademen en bewegen, maar zorgen ook voor een goede weerstand en het op peil houden van de bloedsuikerspiegel. De formule is gebaseerd op gewicht en maakt geen onderscheid tussen vet en spieren, terwijl iemand met meer spiermassa ook snel een hoger gewicht heeft en daarmee niet ongezond is. Zo kunnen spieren zelfs bescherming bieden tegen kanker, hart- en vaatziekten.
In plaats van de BMI-berekening, waar de nadruk ligt op het gewicht moeten we voor een accuraat beeld van iemands gezondheid kijken naar de verdeling van vet en spiermassa. Een berekening van de Lean Body Mass (LBM) kijkt naar hoeveel lichaamsmassa er niet bestaat uit vet. Daarnaast bestaat ook de A Body Shape Index (ABSI), welke rekening houdt met jouw lichaamsvorm door ook naar je middelomtrek te kijken.