Uit onderzoek van het CBS is gebleken dat in 2021 opnieuw minder mensen musea bezochten dan het jaar daarvoor. Deze daling in aantallen bezoekers is ingezet tijdens de coronapandemie. De coronamaatregelen hadden grote invloed en zelfs in 2023 lijken de cijfers alleen maar terug te lopen. Ook in Leiden hebben de musea last van dit verschijnsel, ondanks dat ze bijna een jaar weer volledig open zijn. Hoe komt dit?

De cultuursector heeft het zwaar sinds corona. Tijdens de coronapandemie was er minder of geen publiek mogelijk. Dit kwam door de maatregelen tijdens de coronapandemie, zoals 1,5 meter afstand, een mondkapjesplicht, het tonen van een coronatoegangsbewijs, een maximum aantal bezoekers en zelfs tijdelijke sluiting. Maar toen na deze periode de musea, bioscopen en theaters weer opengingen, bleef het publiek nog steeds uit.

Zoals te zien is in bovenstaande grafiek bezochten in 2019 23,6 miljoen binnenlandse bezoekers en 10,3 miljoen buitenlandse bezoekers Nederlandse musea. Een groot verschil met 2020, waar de cijfers teruggelopen zijn naar 12,5 miljoen binnenlandse, en 1,9 miljoen buitenlandse bezoekers. In 2021, het jaar waarin de musea weer volledig open konden, trekt de dalende lijn door: 10,8 miljoen binnenlandse en 1,5 miljoen buitenlandse bezoekers waren in een museum te vinden.

Dit verschijnsel is ook zichtbaar in Leiden. In de stad zijn meerdere musea te vinden, zoals Museum Volkenkunde, het Rijksmuseum van Oudheden, Naturalis Biodiversity Center en Museum De Lakenhal. Een gevarieerd aanbod, waar in 2019 nog 1.120.00 mensen een bezoek aan brachten. Maar ook deze musea hebben een klap gehad. Tabel 2 laat zien dat in 2020 deze aantallen bijna gehalveerd zijn tot 677000 bezoekers. De landelijke trend zet ook in Leiden door: in 2021 bezochten weer minder mensen het museum, namelijk 592.000. 

Dat musea minder publiek trokken tijdens de coronapandemie is een logisch gevolg van de geldende maatregelen. Maar sinds de heropening blijven de cijfers laag en nemen zelfs af. Een reden hiervoor kan zijn dat mensen het druk hebben met 'inhalen'. Naast uitgestelde theatervoorstellingen die nu plaatsvinden, kan iedereen ook het sociale leven weer oppakken. Gemiste verjaardagen en andere feesten vinden nu toch nog plaats. Maar ook de buitenlandse toeristen worden gemist in musea. Daarnaast worden plekken met veel mensen vaker gemeden, al helemaal door kwetsbare bevolkinsgroepen.

Hoe zien de musea in Leiden dit?