Op basis van cijfer van het CBS blijkt dat de huizenprijzen het afgelopen decennium flink zijn gestegen. In Utrecht ligt de gemiddelde prijs voor een huis in 2022 op 510.098 euro en in Noord-Holland zelfs 536.786 euro. In 2010 was dit nog slechts 283.922 euro in Utrecht en 275.914 euro in Noord-Holland. Een flinke stijging dus. Met name voor jonge mensen die nieuw zijn op de woningmarkt, de zogeheten starters, wordt het daarbij steeds moeilijker om een huis te kunnen kopen. En als je dan ook nog single bent dan wordt het verhaal nog een beetje lastiger.
In 2022 was de gemiddelde transactieprijs van een bestaande koopwoning in Nederland bijna 429 duizend euro. De gemiddelde transactieprijs in 2022 was bijna 42 duizend euro hoger dan in 2021, en de hoogst gemeten prijs sinds het begin van de meting in 1995. Zoals hierboven ook goed te zien is zijn de prijzen in alle provincies flink gestegen, met als koplopers Utrecht en Noord-Holland. In Groningen betaal je nu gemiddeld het minste voor een huis met in 2022 een gemiddelde van 319.184 euro. Dit ligt ruim 2 ton onder het gemiddelde van Noord-Holland.
Op basis van cijfers van het CBS hieronder is te zien dat sinds 1996 er een stijgende lijn zit in de gemiddelde leeftijd van huizenkopers in Nederland. En gezien de bovengenoemde gemiddelde prijzen is dit ook niet verwonderlijk. In 2016 werd de gemiddelde leeftijd van 39,4 gemeten. Dit is sinds de metingen vanaf 1995 het hoogste gemiddelde tot nu toe. Tussen 1995 en 2002 bleef de gemiddelde leeftijd rond de 34,5 jaar hangen maar sinds 2002 is deze flink gaan stijgen met in 2007 een gemiddelde van 36,1 jaar. De piek in het jaar 2008 is te verklaren door de crisis. Het aandeel doorstromers op de koopwoningmarkt nam toen af, waardoor het aandeel koopstarters relatief toenam.
Vanaf 2010 werd de huizenkoper weer ouder. Dit hangt mogelijk samen met de strengere hypotheekregelgeving sinds 2013. Hierdoor is het vooral voor starters steeds moeilijker geworden om een woning te kopen. Tussen 2010 en 2016 ging de gemiddelde leeftijd van de huizenkoper met vier jaar omhoog. De gemiddelde leeftijd van de Nederlandse bevolking steeg met 1,4 jaar.
Het namelijk moeilijker geworden voor starters op de woningmarkt. Het kabinet prak in daarbij in 2020 hun zorgen uit over de positie van jonge mensen op de woningmarkt en werk er ook een zogeheten Week van de Starter uitgeroepen om starters op weg te helpen op de huidige woningmarkt. Naast het huren van een sociale huurwoning zijn er namelijk nog maar twee opties voor starters die meer dan de inkomensgrens verdienen of door de wachttijden geen sociale huurwoning kunnen krijgen: kopen of huren op de vrije markt. Maar beide opties een stuk lastiger en duurder geworden. Huren zijn volgens cijfers van het CBS flink gestegen in 2022 met zo'n 3% ten opzicht van het jaar ervoor. En ook voor het kopen van een huis is het steeds noodzakelijker geworden om een stuk eigen geld in te brengen. Iets wat veel starters niet hebben. Het gat tussen sociale huur en kopen of huren op de vrije markt vormt dus een plek waar veel starters tussen wal en schip vallen.
In de stad Haarlem lag de gemiddelde leeftijd van huizenkopers in 2016 op 39,1 jaar. Dana (32 jaar) woont momenteel in Haarlem en is een voorbeeld van een starter die tussen wal en schip valt. Als vers afgestudeerde jonge vrouw accepteerde zij een sociale huurwoning in een leuke buurt en is hier sindsdien blijven wonen. Volgens de richtlijnen vanuit de overheid verdient Dana inmiddels te veel geld om in aanmerking te komen voor een sociale huurwoning. Als begin werkende verdiende Dana nog wel onder het bedrag dat valt binnen de richtlijnen en daarna wordt dit niet meer gecontroleerd door de woningbouwcorporatie. Een argument waarom Dana hier nog altijd met veel plezier woont voor 730 euro per maand exclusief.
Een particuliere huurwoning is namelijk vaak onbetaalbaar en je moet vaak een x-aantal keer de huurprijs verdienen om in aanmerking te komen. Dana werkt als projectleider ICT bij een zorginstelling en heeft ten opzichte van haar leeftijdsgenoten een ver bovengemiddeld salaris van 4400 euro bruto per maand. Hiermee zou zij een hypotheek kunnen krijgen van rond de 300.00 euro. In Haarlem koop je hier een klein appartementje voor in een buitenwijk van de stad, aangezien de gemiddelde huizenprijs in Haarlem in 2022 op 561,4 duizend euro lag. En daarnaast zouden haar maandelijkse lasten bij het kopen van een appartement met zo'n 400 euro per maand omhoog gaan. Als koper of huurder in haar eentje is dit dus een grote achteruitgang. Zou jij een huis met een tuin op een mooie locatie inwisselen voor een flat in een buitenwijk? Ik denk dat voor iedereen die keuze snel gemaakt is.