In de Verenigde Staten is al een tijd een discussie gaande over wapenbezit en de hoeveelheid onschuldige mensen die slachtoffer worden van zinloos wapengeweld. De anti-wapenactivisten willen strengere wetten voor wapenbezitting. Alleen is het aanbrengen van veranderingen op dit gebied is lastig, maar waarom?
Afgelopen maandag, 27 maart 2023, vond er een schietpartij plaats op een christelijke privé-basisschool in de Amerikaanse stad Nashville. De 28-jarige Audrey Hale ging met drie wapens naar de school toe en schoot daar drie kinderen en drie medewerkers dood. Schietpartijen waarbij meerdere mensen overleden of gewond raken gebeuren in de Verenigde Staten bijna dagelijks.
Op interactieve kaart hierboven zijn alle ‘mass shootings’ in januari 2023 te zien. Voor de term ‘mass shooting’ is de definitie uit het rapport van de Congressional Research Service uit 2013 gekozen. Volgens dit rapport raken bij een mass shooting minstens vier mensen gewond of worden deze vermoord. Een overval of terroristische aanval wordt niet meegerekend.
In januari 2023 vonden er 55 mass shootings plaats op 22 dagen. In deze maand vond er op negen dagen geen schietpartij plaats. In totaal raakten meer dan tweehonderd mensen gewond en overleden er meer dan negentig als gevolg van een grote schietpartij. En dit zijn alleen maar de cijfers van grote schietpartijen. Het slachtofferaantal stijgt wanneer de focus wordt verlegd naar schietpartijen met minder dan vier mensen slachtoffers. Hoe komt het dat er zoveel mensen lijden onder wapengeweld? En wat kan er hiertegen gedaan worden?
De wapenliefhebbers
Het wapenbezittingsrecht werd geïntroduceerd in de Bill of Rights die in 1791 werd toegevoegd aan de Amerikaanse grondwet. Dit tweede amendement houdt in dat de bewoners van de Verenigde Staten het recht hebben om wapens te bezitten en dragen. De overheid mag dit recht niet schenden door de wapens van de bewoners af te nemen.
Het tweede amendement kent veel aanhangers. Volgens voormalig Verenigde Staten correspondent en journalist Hans Klis vinden de aanhangers dat de samenleving veiliger is, wanneer meer mensen wapens hebben. Daarnaast zijn wapens ook een teken van mannelijkheid. Volgens Klis is de mannelijke in de Verenigde Staten in crisis. Het beschermen van je familie met wapens vervangt de oude broodwinnersrol van de man. “Met wapens kan je je gezin beschermen wanneer de politie dat niet kan, de politie is niet elke keer op tijd.”
De aanhangers zijn ook pessimistisch over mogelijke aanpassingen aan het wapenbezittingsrecht. Ze zeggen dat de regels niet de misdaad bepalen maar de persoon die het wapen bezit. Criminelen zullen ondanks de wetten nog steeds aan wapens komen. En als criminelen dat kunnen en zij niet, dan heeft dat een negatief effect op de veiligheid van de inwoners. Als laatste stellen de aanhangers dat strenge wetten op wapenbezit niet zullen werken. Neem Mexico als voorbeeld met al haar kartels.
De anti-wapenactivisten
Tegenover de groep van wapenliefhebbers staat de groep van anti-wapenactivisten. Ze pleit niet voor het afschaffen van wapens. Haar doel is dat mensen moeilijker wapens te kunnen kopen. Voor het bezit van wapens moeten ze vergunningen aanvragen. “Een vergunning is een toets en geen stempeltje”, aldus Klis. Je moet het wapenbezit verdienen.
De anti-wapenactivisten strijden ook tegen het kaliber wapens waar individuen hun handen aan krijgen. Burgers komen te makkelijk aan machinegeweren. Deze geweren zijn de oorzaak voor grote schietpartijen en de slachtoffers daarvan. Daarnaast vinden ze dat steden wapenvrije zones moeten hebben om de veiligheid van de mensen te beschermen. Ook strijd de groep voor ‘red flag laws’. Hierbij worden de wapens van mensen die psychische niet goed zijn tijdelijk ingenomen.
Er zijn al meerdere protestacties geweest tegen de huidige situatie rondom het wapenbezittingsrecht. Ryan Talley is een 21-jarige Psychologie studente aan de Loyala Universiteit in New Orleans. Vijf jaar geleden liep zij mee in de demonstratie tegen de National Riffle Association (NRA) naar aanleiding van de Parkland shooting in dat jaar. De gehoopte impact is volgens haar nog niet gemaakt: “Helaas kwam er nooit iets van, er zijn tenslotte nog steeds veel wapens en veel schietpartijen hier.”
Veranderingen en Acceptatie
Bijna elke dag vinden er nieuwe massaschietpartijen plaats. Een lijst van alle deze vuurzeeën is te vinden op Wikipedia en de Gun Violence Archive. Beide platforms worden dagelijks bijgewerkt. De vraag is nu alleen, hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen voordat het wapenbezittingsrecht van Amerikanen verandert?
Het antwoord op die vraag is gecompliceerder dan het lijkt. “Iedereen wil naar een veiliger Amerika, dat is het gedeelde doel”, aldus Klis. De politiek is alleen hopeloos verdeeld in de Senaat en het Huis van Afgevaardigde. Hierdoor is het kansloos om landelijk grote veranderingen toe te brengen betreffende het wapenbezittingsrecht. De kansen liggen op lokaal niveau. In democratische staten worden steeds meer ‘red flag laws’ ingevoerd. Maar in republikeinse staten worden de wapenwetten losser.
De Amerikanen zijn zich ook bewust van de constante mogelijkheid op een schietpartij. Er is een zekere onzekerheid in hun leven. Uit de interviews van Klis met studenten kwam het volgende: “Als ik college heb probeer ik op die en die plek te zitten want dan ben ik als eerste de deur uit.” Naast mensen meer op hun hoede zijn heb je anderen die de situatie meer accepteren. Ryan Talley zegt er ook oké mee te zijn bij het idee van elk moment te kunnen sterven. Klis somt de discussie op door te zeggen: “het vuurwapen heeft mythische proporties aangenomen en gaat ook niet verdwijnen. Het blijft zo een onderdeel van de samenleving.”