Op 11 maart gaan boze boeren opnieuw de weg op. De afgelopen jaren zijn de boeren meerdere malen met hun trekkers naar Den Haag gereden om onvrede te uitten over de stikstofonzekerheid. De demonstratie valt samen met de snelwegblokkade van Extinction Rebellion. Dit keer zijn de boeren niet alleen bij het protest, ze nodigen burgers uit mee te demonstreren tegen het kabinet. Wij leggen je uit waarom deze protestactie anders is dan de demonstraties ervoor.
Boerenorganisatie Farmers Defence Force (FDF) plaatste 8 februari op YouTube een video waarin voorzitter Mark van den Oever boeren Γ©n burgers oproept om op zaterdag 11 maart te gaan demonstreren in Den Haag. De aanleiding hiervan zijn de aankomende provinciale statenverkiezingen.
De video betreft een vlog waarin van den Oever zijn volgers en andere luisteraars oproept om naar Den Haag te komen om te demonstreren. Hij vertelt dat deze demonstratie “de grootste aller tijde” gaat worden door de boeren. Er zullen naar verwachting vijf duizend tractoren naar Den Haag komen.
Anders dan voorgaande demonstraties zullen zich anderen aansluiten bij de boeren. Met de hashtag #stemzeweg, willen ze een vuist maken tegen de huidige regeringspartijen. Bij deze hashtag sluiten zich veel coronademonstranten, slachtoffers van de toeslagenaffaire en waterschade, aan.
Van den Oever hoopt aan Nederland te laten zien dat er een ander beleid moet komen. Daarom nodigt hij o.a. de slachtoffers van het toeslagenschandaal, overstromingen in Limburg en de gasprijzen uit om samen met de boeren een vuist te maken tegen het huidige beleid. “Deze keer niet met alleen de boerenstandpunten, maar met alle standpunten en problemen die momenteel spelen in onze maatschappij.”
Een van de mensen die mee gaat is Anneke*, zij is melkveehouder, heeft 200 melkkoeien en woont pal naast een Natura2000 gebied in Gelderland. “Mijn toekomst is zo onzeker, misschien mag ik straks van de overheid niet eens meer dieren houden. Ik vind dit boertje pesten. Laat ze die grootvervuilers zoals Tata Steel en Schiphol eerst aanpakken.”
Agractie gaf eerder in een interview met het AD aan liever in overleg te gaan met de politiek in plaats van te demonstreren. Land en Tuinbouw Organisatie (LTO) gaf eveneens aan er niet bij betrokken te zijn. Daarnaast zijn er ook boeren die niet naar Den Haag gaan, zoals Bert S, zij gaan ook liever in gesprek dan protesteren. “We kunnen beter normaal met elkaar in gesprek gaan, protest zorgt alleen maar meer voor polarisatie. Nog meer wij versus hen. Nederland is al zo goed als verdeeld.”
Voorgaande jaren
De boeren hebben de afgelopen jaren vaker gedemonstreerd. Onder andere tegen de halvering van de veestapel, gedwongen uitkoop van bedrijven en de stikstofcrisis. Zij voelen zich ongehoord en onjuist bejegend door de overheid. Het beeld dat van hen geschetst wordt, vinden zij onterecht.
De steun die de boeren hadden van de burgers is de afgelopen jaren wel sterk gedaald. Sinds de eerste keer dat ze massaal de weg op gingen en daarbij met hun trekkers snelwegen vast zetten, groeide de ergernis rondom deze manier van protest. Zo ook voor de mensen die veel op de snelweg zitten voor hun werk. Zo ook Peter*, hij is vertegenwoordiger en heeft een mooie woonboerderij in de Achterhoek maar werkt in de buurt van Arnhem: “Ze kijken niet verder dan hun eigen belangen en voelen zich heer en meester op de weg met die terrortrekkers!”.
Een geuzenteken dat de boeren naast de trekker uitdragen is de omgekeerde vlag. Een omgekeerde vlag staat van oudsher bekend als een teken van wanhoop en nood. De boeren gebruiken dit symbool om aandacht te vragen voor de wanhoop van een onzekere toekomst die hen nabij is. Naar alle waarschijnlijk zullen deze ook veelvoudig aanwezig zijn bij het protest op 11 maart. Waar sommigen dit een goed gekozen symbool vinden, zijn er ook een aantal die dit niet juist vinden. “Het getuigt niet van respect naar de vlag.”, aldus een van de panelleden van Eenvandaag.
Vorig jaar oktober kwam Johan Remkes met het voorstel om gedwongen uitkoop van bedrijven toe te passen. Dit viel bij veel boeren niet in goede aarde. Als reactie gingen de boeren met trekkers op weg naar Den Haag.
Extinction Rebellion
Bijzonder aan deze demonstratie is dat deze samenvalt met de demonstratie van Extinction Rebellion. Twee totaal polariserende organisaties met een gemeenschappelijk doel: het wakker schudden van de Nederlandse burger. Extinction Rebellion gaf al eerder aan de snelweg A12 in Den Haag te gaan bezetten op 11 maart. Zij eisen een stop op fossiele subsidies aan miljardenbedrijven zoals Shell. De regering pompt volgens hen ieder jaar 17,5 miljard subsidies in de fossiele industrie. Dit bedrag is vele malen hoger dan wat er in eerste instantie voor subsidies begroot werd. Ze eisen dat de overheid onmiddellijk ophoudt met subsidies en eerlijk is over de hoogte van subsidies.
Activisten van Extinction Rebellion hopen met deze actie de Nederlandse bevolking wakker te schudden en bewust te maken van de royale geldstromen richting de fossiele industrie.
Den Haag
Gemeente Den Haag heeft zich er in een persbericht over uitgelaten dat de boerendemonstranten met tractoren en andere landbouwvoertuigen niet in de stad welkom zijn. De politie zal hierop gaan handhaven. Aangezien in het weekend het Malieveld bezet is wegens opbouwwerkzaamheden, worden de boeren naar het Zuiderpark gestuurd. Voor het aantal demonstranten dat bij de demonstratie verwacht wordt heeft het Zuiderpark voldoende ruimte, aldus de gemeente. De gemeente zal haar beste beentje voor zetten om de demonstraties in goede banen te laten verlopen.
Gastsprekers
Gastsprekers die bij de boerendemonstratie langs zullen komen zijn o.a. Geert Wilders (PVV), Wybren van Haga (BvNL) en Eva Vlaardingerbroek (FvD). Zij zullen daar hun steun uitspreken voor de demonstratie. Of andere sprekers zich hierbij zullen aansluiten is nog niet bekend.
Hoe de verdere invulling van het programma tijdens de boerendemonstratie eruit zal gaan zien is nog niet duidelijk.
*De werkelijke bronnen wilden niet met naam vermeld worden wegens privacy en de gevoeligheid van het onderwerp.