Dit is waarom we massaal meer kochten via het internet
14 april 2022
Nina Kievits
Premasterstudent Journalistiek & Nieuwe Media 2021/2022

We kunnen er niet meer omheen: aanbiedingen van flitsbezorgers op social media, zoals Gorillas, Getir of Flink, talloze menukaarten van afhaalrestaurants in onze brievenbus en cadeaukaarten die kortingen beloven op je zoveelste bestelling. Tegenwoordig is alles te bestellen via honderden apps en websites. Wat heeft ertoe geleid dat deze business zo booming kon worden? 

2021 was hét jaar van online winkelen: nog nooit bestelden we zoveel via het internet. Ruim driekwart van de Nederlandse bevolking ouder dan twaalf jaar kocht iets bij een webshop of online dienst. Dit zijn omgerekend bijna twaalf miljoen Nederlanders. Gezamenlijk deden we 373 miljoen keer een online-aankoop voor een totaalbedrag van 30,6 miljard euro. 

De Hollandse historie

We steunen niet alleen onze eigen economie, maar ook buitenlandse webwinkels blijken aantrekkelijk voor Nederlandse consumenten. In vergelijking met het eerste kwartaal in 2020 gaven wij vorig jaar 63% meer uit bij buitenlandse webwinkels binnen de EU. Dit blijkt uit onderzoek van het CBS. Nog niet eerder sinds het begin van de metingen in 2014 namen de bestedingen in één kwartaal zoveel toe na één jaar. 

Met zo’n recordomzet aan online-aankopen kunnen wij ons haast niet meer voorstellen dat er producten of diensten bestaan die niet online te koop zijn. Toch is de bekendste e-commerce in Nederland, zoals Wehkamp en Bol.com pas in 1999 begonnen met de online verkoop van hun producten. In 2010 deed Zalando voor het eerst haar intrede in Nederland en in datzelfde jaar vond de 100 miljoenste iDEAL betaling plaats, tevens een betaalmiddel dat niet meer weg te denken is. 

Het coronavirus heeft uiteindelijk gezorgd voor de grootste toename in het aantal online bestellingen. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat de grootste groei te zien is de categorie kleding, schoenen en maaltijden. Volgens het CBS is dit verklaarbaar, omdat de detailhandel en horecagelegenheden verplicht hun deuren moesten sluiten als gevolg van de coronamaatregelen. Hierdoor hadden consumenten geen andere keuze dan hun producten online af te nemen. Omdat we verplicht thuis moesten moeten blijven, gaven we meer geld uit aan abonnementen op films en series. De toename in de aankoop van meubels en woonaccessoires is om diezelfde reden te verklaren.

De held van het verhaal

Iemand die niet thuis kon blijven was boodschappenbezorger Jesse Haak (22). Hij werkte in 2021 een halfjaar fulltime voor de online supermarkt Picnic. Voor een minimum bedrag van 35 euro staat Jesse of een van zijn 3.000 collega’s binnen twee dagen met je bestelde boodschappen op de stoep. “Voorheen werkte ik in de horeca, maar toen die wederom op slot gingen ben ik overgestapt naar Picnic. Boodschappenbezorging gaat namelijk altijd door, dus deze baan gaf mij meer stabiliteit. Binnen het bedrijf was het mijn taak om mijn eigen wagentje te vullen met de boodschappen om ze vervolgens bij mensen thuis af te leveren.”  

Het elektrische boodschappenwagentje van Picnic, de E-worker (CC BY-SA 4.0)

Doordat wij steeds vaker onze boodschappen of maaltijden lieten bezorgen, legde wij per persoon ongeveer 27 kilometer minder af in één jaar, dat blijkt uit het rapport van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). De stijging in het aantal online-aankopen heeft niet alleen invloed op onze eigen kilometers, maar ook op die van pakketbezorgers. Dit is ook een van de redenen waarom Jesse uiteindelijk is gestopt. “Ik vond het fijn dat ik bij Picnic mijn eigen uren kon bepalen, maar elke dag worden er wel honderden bestellingen geplaatst. Hoe meer ervaring je hebt bij Picnic, hoe meer kilo’s aan boodschappen je meekrijgt, dus hoe zwaarder het werk wordt.”

Welke veranderingen kunnen wij verwachten volgens Jesse binnen de online markt voor maaltijden? “Er is duidelijk sprake van een concurrentiestrijd tussen traditionele maaltijdbezorging, zoals Thuisbezorgd of Deliveroo en de flitsbezorgers, zoals Gorilla’s. Bijna elke beginnende onderneming start in Amsterdam en daarom zijn daar de meeste aanbieders van flitsbezorging te vinden. Tegenwoordig bieden alle flitsbezorgers ook complete maaltijden aan. Zij leveren het binnen tien minuten terwijl het bij Thuisbezorgd soms wel een uur duurt. De keuze is dan snel gemaakt, zeker als je genoeg te besteden hebt.” 

14 april 2022 |
Nina Kievits
Premasterstudent Journalistiek & Nieuwe Media 2021/2022