Nederland telt steeds minder gelovigen. Vooral jongeren zijn veel minder religieus dan tien jaar geleden. De aantallen dalen zo hard dat het bijna moeilijk is om nog wél gelovige jongeren te vinden. Ik sprak twee mannen. Beiden waren eerst gelovig, maar waarom zijn ze van hun geloofsovertuiging weggelopen?

Willem-Jan (Naarden)
"Bidden voor het eten en zondag naar de kerk", Zo kende hij het vroeger altijd. Willem-Jan is een man van 21 jaar oud. "Ik vond het altijd wel leuk ook", maar voor hem was het meer een routine dan écht geloven. "Als kind neem je vaak dingen aan die je ouders je vertellen. Als de aarde rond is is de aarde rond; Als Sinterklaas echt is dan is Sinterklaas echt. Voor mij was God eigenlijk een soort Sinterklaas". Hij lacht een beetje terwijl hij het zegt. Toen hij dat voor het eerst tegen zijn ouders zei konden ze er niet zo om lachen als hij deed. "Die vonden het niet zo leuk toen ik zei dat ik eigenlijk niet geloofde. Mijn moeder moest zelfs huilen. Die had echt het gevoel dat haar hele opvoeding een mislukking was geweest". Nu hebben zijn ouders er vrede mee. "Blij zijn ze niet, maar ze respecteren mijn keuze wel".

Hij was vijftien toen hij wist dat hij eigenlijk niet geloofde, "sommige dingen klopten gewoon niet". Wat hij leerde op school was soms niet te rijmen met wat hij jarenlang van zijn ouders had gehoord. "Dan komt de lastige vraag: geloof wat je zelf denkt of geloof je wat je ouders geloven?", die keuze had hij snel gemaakt. Willem-Jan gaat wel soms nog mee naar de kerk. Ook al gelooft hij zelf niet, het is toch een fijn moment om samen met familie te zijn.

Pascal (Hilversum)
"Geen van mijn vrienden geloofden. Ik had het er soms met ze over en dan begin je wel te twijfelen". Pascal is 23 jaar en woont in Hilversum. Zijn ouders zijn Rooms-Katholiek, maar hij niet meer. "Mijn ouders waren sowieso niet zo streng. We waren eigenlijk alleen met Kerst en Pasen in de kerk", zegt hij. Hij had nog nooit getwijfeld over zijn geloofsovertuiging. "Het was gewoon zo", vertelt hij, "ik had er helemaal niet echt bij stil gestaan ook, tot ik naar de middelbare ging". Hij was de enige in zijn omgeving die nog geloofde.

"Op gegeven moment was ik dertien en toen dacht ik bij mezelf: 'Waarom ben ik eigenlijk de enige die gelooft?' Misschien zat ik er juist wel naast en alle anderen niet." Die twijfel hield aan, hij sprak zijn vrienden erover, hij dacht veel na en uiteindelijk was hij niet gelovig meer. "Mijn ouders waren niet boos op me. Eerst was ik wel een beetje boos op hen. Het voelde alsof ze mijn hele leven een leugen hadden voorgehouden. Uiteindelijk besef je je dat het helemaal geen leugen is, maar juist echt geloof."

Willem-Jan en Pascal zijn niet de enigen die hun geloof achter zich gelaten hebben. Het percentage gelovige Nederlanders is in de laatste tien jaar met maar liefst tien procent gezakt. Dat zijn ongeveer 1,7 miljoen Nederlanders die eerst geloofden en nu niet meer. Elke generatie is minder gelovig dan de vorige, behalve de allerjongsten. De kleine groep Nederlanders tussen de 15 en 18 jaar zijn juist geloviger dan de generatie voor hen.

De leegloop van de kerk
Nederlanders zijn niet alleen minder gelovig dan eerst, ook gaan ze veel minder vaak naar hun geloofshuis toe. Moskeeën, kerken, synagoges lopen al jaren leeg. De percentages hieronder representeren als eerste de gelovigen in Nederland en daarna welk deel daarvan überhaupt naar de kerk gaat. Alleen mensen die 'zelden of nooit' naar de kerk gaan zijn niet meegenomen in dit getal. Wel mensen die bijvoorbeeld maar eens per maand of eens per twee maanden gaan.

Wat vooral opvalt is dat de Nederlandse gelovigen die nog over zijn gebleven ook relatief minder betrokken zijn bij hun geloof. Waar in 2010 nog 45% van de gelovigen naar de kerk ging is dat tien jaar later nog maar 40%.

Minder gelovigen en nog veel minder mensen die naar hun geloofshuis gaan. Dat is de trend die zich de afgelopen jaren doorzet. Van Pascal en Willem-Jan weten we waarom, maar elke andere ex-gelovige heeft een ander verhaal. De cijfers liegen er niet om, maar achter elke procent schuilen 170.000 Willem-Jannen of Pascals. Ieder met hun eigen reden.