De vogelpopulatie van Nederland staat onder vogelaars vooral bekend om haar weidevogels. Maar al dertig jaar lang is er een sterke afname in het aantal weidevogels te zien, blijkt uit onderzoek van Sovon Vogelonderzoek Nederland. De oorzaak: klimaatverandering. En niet alleen de weidevogels hebben daar last van; voor steeds meer vogels wordt het moeilijk om in Nederland te overleven.
De aarde warmt in rap tempo op en de klimaatgordels verschuiven daardoor steeds verder naar het Noorden. Vogels moeten met de gordels mee verplaatsen om een broedplaats te vinden met de gewenste temperatuur. Vogelaars zien daardoor vogels uit Nederland verdwijnen, maar ook nieuwe vogels in Nederland arriveren.
Zo wordt de matkop steeds minder waargenomen in Nederland. De hoeveelheid broedende matkoppen in Nederland is in de afgelopen decennia bijna gehalveerd. Deze vogel staat dan ook op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels, wat betekent dat hij wordt beschermd en wordt gepoogd zijn leefgebied te verbeteren.
Ook vogels die lange tijd typerend waren voor de Nederlandse vogelpopulatie verdwijnen uit het verrekijkerzicht van vogelaars. Dat geldt bijvoorbeeld voor de welbekende Fitis. De Fitis staat bekend om zijn zachte aflopende gezang. Net zoals de matkop, reist de fitis in het voorjaar steeds vaker wat verder door naar het Noorden zoals naar Scandinavië om te broeden. Ook wordt de Fitis wegens uitdroging minder gespot op zijn overwinteringsplaats in Zuid-Afrika.
Net zo goed komt het voor dat vogels die voorheen neerstreken in het Middellandse Zeegebied, verder doorvliegen naar het Noorden en in Nederland terecht komen. Door de klimaatverandering worden de Zuid-Europese landen steeds meer geconfronteerd met uitdroging. Een vochtige omgeving is voor veel vogels essentieel voor het kunnen overleven en voortplanten. De kleine zilverreiger wordt nu dan ook een stuk minder waargenomen in landen als Spanje en Italië, en steeds regelmatiger waargenomen in Nederland. Vooral op de vochtige plekken zoals in Zeeland en het Waddengebied broeden de kleine zilverreigers regelmatig.
Ook ziet Sovon de bijeneter steeds meer in Nederland broeden. Deze tropisch uitziende vogel broedt sinds halverwege de jaren zestig steeds vaker in ons land. De Nederlandse zomers zijn door de jaren heen steeds warmer geworden, en daarom steeds gunstiger geworden als broedplaats voor de bijeneters. 21 graden is voor deze vogels alleen wel de bovengrens, dus als de opwarming in dit rappe tempo voort zet zal de bijeneter steeds meer in het nauw worden gedreven.
De veranderende vogelpopulatie wekt bij vogel- en natuurliefhebbers een dubbel gevoel. Het is leuk om elk voorjaar weer nieuwe vogels te spotten, maar de vogels kunnen niet voor eeuwig met de stijgende klimaatgordels mee blijven vliegen. Elk jaar wordt het voor vogels moeilijker om een gunstige broedplaats te vinden. Overleven en voortplanten wordt voor vogels een steeds grotere uitdaging. Zie hieronder een item van RTL Nieuws over welke uitdaging de in Nederland geliefde grutto nu moet aangaan om te kunnen broeden.