Achtergrondartikel
Leiden ver-Italianiseert
30 juni 2021
Iris Langbroek
Student minor Journalistiek en nieuwe media, Universiteit Leiden

Leiden wordt steeds internationaler. Het meest voorkomende niet-Nederlandse paspoort onder de Leidenaren, is sinds twee jaar de Italiaanse. Door de crisis in hun thuisland gaan ze elders op zoek naar werkgelegenheid. In Leiden is er genoeg keus.  

Sinds 2011 is het aantal Italianen in Leiden verdubbeld. In 2020 telt onze stad op 125 duizend inwoners, 1200 personen met een Italiaans paspoort. Daarmee verslaan ze de Duitsers, die de tweede plek innemen. Op drie en vier staan de Britten en de Chinezen, gevolgd door de Fransen, Spanjaarden, Syriërs en Amerikanen.

Opvallend is het ontbreken van de Turkse en Marokkaanse nationaliteit in deze lijst. Dit komt niet omdat zij de stad uit trekken, maar omdat steeds meer van hen de Nederlandse nationaliteit aannemen. Hierdoor vallen ze buiten deze categorie. 

Niet alleen in Leiden stijgt het aantal Italianen. Italië kampt met een heuse uittocht. Door de slechte banenkansen en lage lonen gaan veel van hen over de grens op zoek naar werkgelegenheid. Dit bevestigt Salvatore Bono. Hij kwam twaalf jaar geleden vanuit Sicilië naar Nederland en belandde door een kennis in Leiden, op zoek naar werk.

Brain drain
Net als veel andere landgenoten, opende hij een Italiaans restaurant. Hiermee voldoet hij aan het (gedateerde) stereotype wat veel Nederlanders van de Italianen hebben. Dat nu wel anders zegt Salvatore: “de Italianen die nu komen zijn dokter of ingenieur, in mijn tijd was iedereen pizzabakker.”  

De nieuwe lichting bestaat grotendeels uit hoogopgeleide mensen. Eén op de drie heeft een universitaire opleiding afgemaakt. Hun vertrek uit Italië veroorzaakt een zogeheten ‘brain drain’, een uittocht voor geschoolde mensen. Dat zij hun weg naar de sleutelstad vinden, is te verklaren. 

Universiteitssteden
Naast een sfeervolle, historische binnenstad biedt Leiden verschillende carrièremogelijkheden. Zo is er het Science Park, LUMC en op een steenworp afstand: ESTEC. Ook Universiteit Leiden lijkt een groot aandeel te hebben in het aantrekken van Italianen.

Dit geldt echter niet alleen voor Leiden. Rondom bijna alle universiteitssteden in Nederland verzamelen zich grote aantallen Italianen. De grootste groep woont in Amsterdam, gevolgd door Maastricht, Wageningen, Leiden en Delft. 

De verwachting is dat het hier vooral gaat om studenten, die hier (tijdelijk) komen studeren. Maar, volgens het rapport Trends in Leiden, is slechts één op de vijf tussen de 18 en 27 jaar. Het grootste deel van de Italianen in de sleutelstad is tussen de 27 en 39 jaar. Zij vormen maar liefst 40% van het totaal. 

De groei lijkt door de Corona-pandemie te stagneren, maar volgens Salvatore zal dit niet lang duren. “De crisis in Italië is nog lang niet voorbij en de Italiaanse gemeenschap wordt met de week actiever.” Hij doelt op de Facebookgroep Italianen in Leiden, waar meer dan duizend mensen lid van zijn. Bijna wekelijks plaatsen mensen berichten op zoek naar een appartement of kamer. “Italianen trekken Italianen aan,” aldus Salvatore. 

30 juni 2021 |
Iris Langbroek
Student minor Journalistiek en nieuwe media, Universiteit Leiden