Het is bijna een jaar geleden dat de eerste van maar liefst 29 zendmasten in Nederland in de brand werden gestoken. Hoe staat het met de klopjacht op deze 5G-zendmastpyromanen en zijn er al verdachten veroordeeld? 7 vragen over het onderzoek naar de verdachten van de zendmastbranden uit 2020.
1. Waarom waren de zendmasten het doelwit van brandstichting?
De gewelddadige houding van sommige individuen tegenover de zendmasten had voornamelijk te maken met de afkeer van het nieuwe 5G-netwerk in Nederland. Zo zijn er mensen die beweren dat 5G corona veroorzaakt of dat het de boosdoener is van andere ziekten. Op een groepsbeschrijving van een besloten Facebookgroep[1] valt er af te lezen dat ‘niemand heeft gevraagd om een 5G-netwerk in Nederland. Er worden steeds meer 5G-zendmasten geplaatst, terwijl daar enorme gezondheidsrisico’s aan kleven’. Op verschillende sociale platformen komen mensen samen om hun zorgen te uiten over de gevaren van 5G. Hoewel het RIVM in een rapport verklaart dat het 5G-netwerk onschadelijk voor de volksgezondheid is, zijn er alsnog mensen die twijfelen aan de betrouwbaarheid hiervan.
1Wegens privacy redenen wordt de naam van de Facebookgroep niet genoemd. De naam is wel bekend bij de redactie.
2. Hoeveel zendmasten hebben schade opgelopen door brandstichting?
De zendmastbrand op 3 april aan de A. Kraalweg te Beesd betekende het startsein van 29 zendmastbranden in 2020. De laatste brand van een intensieve periode vond plaats op 26 mei in Roosendaal. In een tijdsbestek van minder dan twee maanden werd Nederland geteisterd door brandstichtingen. Later in het jaar volgden nog drie kleine branden, maar niet meer zo intensief als de periode april-mei. Met name de provincie Noord-Brabant werd getroffen door de branden; tien zendmasten werden daar in brand gestoken. De schade van de zendmasten loopt behoorlijk uiteen. RTL Nieuws stelt dat de schade aan de zendmasten tonnen gaat kosten.
3. Hoeveel verdachten zijn opgepakt voor de zendmastbranden?
Tot nu toe zijn zeven verdachten aangehouden voor brandstichting. Het gaat hierbij onder andere om de broers Samir (24) en Karim (30) uit Swifterbant. Ze worden verdacht van brandstichting aan de Guldendreef te Dronten. Enkele dagen na de arrestatie van de broers is ook nog een derde verdachte aangehouden. Het zou gaan om een kennis van de broers, ene T.S. uit Dronten. Ook is een 34-jarige Groninger opgepakt voor de zendmastbrand aan de Koningsweg te Groningen. Verder is nog een 17-jarige Amsterdammer opgepakt voor een dubbele zendmastbrand in Amsterdam-West. Tot slot zijn ook nog een 32-jarige Limburger en een 32-jarige Veldhovenaar aangehouden, beide voor een verschillende zendmastbrand.
4. Zijn er al verdachten veroordeeld voor brandstichting?
Door het tv-programma Opsporing Verzocht is de politie alle verdachten op het spoor gekomen. Dankzij tips van ooggetuigen is de politie er tot nu in geslaagd om zeven verdachten aan te houden. Slechts bij één verdachte is het gelukt om hem te veroordelen, namelijk de 34-jarige Groninger. Ondanks zijn hoger beroep werd de voorlopige hechtenis van de verdachte met 60 dagen verlengt. Via camerabeelden, die te zien waren bij Opsporing Verzocht, zie je de man met jerrycans op de zendmast aan de Koningsweg aflopen. Even later vatte de mast vlam. Genoeg bewijs volgens de om de Groninger aan te houden. De processen tegen de andere verdachten lopen nog.
5. Waardoor namen de zendmastbranden na 26 mei zo drastisch af?
Na 26 mei was het verdacht stil omtrent de berichtgevingen over zendmastbranden. Na mei telde Nederland nog drie kleine branden en in 2021 telt zij nog maar één zendmastbrand. Het OM denkt niet dat het bij de branden ging om georganiseerde criminaliteit. De brandstichtingen waren waarschijnlijk het werk van kleine groepjes of individuen. De afname van het aantal branden kan te maken hebben met het feit dat brandstichters hebben gezien welke straf hen boven het hoofd hing. Minister Grapperhaus en minister-president Rutte beloofden beiden keihard op te treden. Ook de lokale en nationale politie sloot zich hierbij aan. Dit zorgde voor een afschrik effect. Ook zagen we dat verschillende branden werden aangestoken door jongeren. Zoals in Uden of Amsterdam-West. Het zou hierbij eerder gaan om kattenkwaad, dan daadwerkelijk verzet tegen het 5G-netwerk.
6. Hoe gaat het nu verder met het 5G-netwerk?
De overheid heeft aangegeven geen voorkeur te hebben voor de ene of andere technologie. Wel heeft ze gekeken naar de eventuele gezondheidsrisico’s die het plaatsten van het 5G-netwerk met zich meebrengt; deze zijn afgedaan als onschadelijk voor de volksgezondheid. De keuze om over te gaan op 5G ligt dan ook voornamelijk bij netwerkproviders, die ook de zendmasten beheren. Het belang voor een nieuw netwerk, dat zorgt voor een toename van de internetsnelheid, is volgens de providers groot. Deze mening deelt ondernemer Piet Swieter[1] uit Groningen ook. ‘Wanneer je in een branche werkt waarbij je veel data moet verwerken, is een goede internet snelheid essentieel’. Ook vertelt hij dat ‘in Groningen nog niet eens 5G is en het internet nog grotendeels via een koperkabel binnenkomt bij de mensen’ .
7. Welke verdere acties gaat de politie ondernemen om verdachten op te pakken voor de zendmastbranden?
De politie doet nog steeds een beroep op ooggetuigen om zich te melden, wanneer zij iets verdachts hebben gezien. De beelden worden nog steeds uitgezonden bij het tv-programma Opsporing Verzocht. Hierdoor hoopt de politie de zaken rond de andere zendmastbranden ook nog op te lossen. De zaken tegen de al aangehouden verdachten lopen nog steeds.
[1] Swieter (eigenaar van het Grunopark in Harkstede) is o.a. eigenaar van een groot evenemententerrein, waarbij veelvoudig gebruik wordt gemaakt van reserveringssystemen.