Achtergrondartikel
De LiS: al 120 jaar partner van de wetenschap
28 februari 2021
Nienke Weijermars
Student minor Journalistiek en Nieuwe Media 2020/2021 Bachelorstudent Bestuurskunde

De Leidse instrumentmakers School (LiS) is een MBO vakschool in Leiden. De school staat hoog aangeschreven, zowel internationaal als nationaal. Dit jaar bestaat de school 120 jaar. “We kunnen onderdelen maken voor de ruimtevaart, maar ook voor de medische sector.”

“Het is de beste school van Nederland op technisch vlak. Ook leer je hier dingen die je niet op een normale school leert, want het is echt een vakschool.” Wanneer Thijs Weijermars, student aan de Leidse instrumentmakers School (LiS), vertelt over de opleiding die hij volgt aan de LiS, merk je dat hij trots is op de school.

Han Robbers, student aan de ambachtsschool van 1957 tot 1959 voor het vak instrument maken, ziet ook dat studeren aan de LiS een vak apart is: “Ik heb zelf op de ambachtsschool een opleiding gedaan tot instrument maken. De LiS is wel een hoger niveau dan de ambachtsschool. Na deze opleiding ben ik gaan werken en op mijn werk mocht ik gaan oefenen voor het LiS examen. Uit een map met eerder gemaakte examenstukjes mocht ik kiezen welke ik ging oefenen en uiteindelijk mocht ik examen doen. Dit examen heb ik gehaald en de praktijk is ook wel het belangrijkste. De theorie volgde ik vier avonden in de week op de avondschool.”

Robbers is in tegenstelling tot Thijs niet direct trots op zijn vak: “Ik vind het wel leuk dat ik allerlei dingen kan maken, maar dat is nu vanzelfsprekend, want ik heb veertig jaar gewerkt als instrumentmaker. Misschien was dat vroeger anders.”

Het ambacht

De Leidse instrumentmakers School (LiS) leidt studenten op tot (research)instrumentmaker. Als researchinstrumentmaker bedenk, ontwerp en maak je fijnmechanische instrumenten. “Dit is een ingewikkeld woord, maar het betekent dat je kleine onderdelen maakt van metalen en kunststof”, vertelt Thijs.

Met deze metalen en kunststof maken de instrumentmakers onderdelen die in het hedendaagse leven gebruikt kunnen worden. De studenten maken met name onderdelen voor de wetenschap, maar ook voor de hightech industrie. “We kunnen onderdelen maken voor de ruimtevaart, maar ook voor de medische sector, ik loop nu stage bij de TU Delft waar ik enkel- en handprotheses aan het maken ben, aldus Thijs”.

Een instituut

Dit jaar bestaat de Leidse instrumentmakers School 120 jaar. Over de historie leren de studenten ook op de instrumentmakers school. “Tijdens het vak inspelen op innovaties is ons verteld over de geschiedenis van de school. Hieraan merk je dat de school erg trots is op deze geschiedenis, vertelt Thijs.”

In 1901 richtte hoogleraar Heike Kamerlingh Onnes de LiS op, toen nog onder de naam ‘Vereniging tot bevordering van de Opleiding tot Instrumentmaker en de Instrumentmakers School’. Hij gaf zijn buitenlandse vaklieden de opdracht om talentvolle jonge mensen op te leiden tot goede instrumentmaker. Voor die tijd was het gewoonte dat de onderzoeker zijn eigen instrumenten maakte, hierdoor duurde hun eigen onderzoek langer. Door de komst van de LiS werd dit verleden tijd. Bij de aanvaarding van zijn Nobelprijs in 1913 zei Kamerlingh Onnes dat het hem nooit gelukt zou zijn zonder de instrumentmakers van de Leidse school.  

De LiS is in 2013 als beste vakopleiding van Nederland uitgeroepen. Thijs snapt dit wel: “Alles is goed geregeld op school en ze geven goed onderwijs. Het is een specifieke school, maar heel breed in het vak, we kunnen zometeen heel erg veel, terwijl het een hele kleine wereld is”.

Er is op dit moment veel vraag naar vakmensen en ook steeds meer mensen hebben interesse in de school. De locatie op het Bio Science Park is te klein geworden, waardoor een uitbouw nodig was. In 2016 was het zover. De uitbouw van de kleinste vakschool van Nederland is geopend door koning Willem-Alexander. Opnieuw een blijk van waardering voor de vakschool.

28 februari 2021 |
Nienke Weijermars
Student minor Journalistiek en Nieuwe Media 2020/2021 Bachelorstudent Bestuurskunde