Na bijna 10 jaar hegemonie van de Turijnse club Juventus ging de Derby della Madonnina tussen Internazionale en A.C. Milan voor het eerst sinds lange tijd weer om de koppositie. Vooral A.C. Milan heeft uit een diep dal moeten klimmen, met sportieve dieptepunten in de competitie en de grote financiële onrust na het vertrek van eigenaar Silvio Berlusconi. Stadgenoot Internazionale heeft zich al eerder weten terug te spelen op het internationale toneel in de Champions League, maar zo’n ommekeer lijkt zich voor A.C. Milan dan nu ook eindelijk te gaan voltrekken.

Dit seizoen is het precies 10 jaar geleden dat Milan kampioen van Italië werd. In de jaren die erop volgden leken nieuwe successen en prijzen voor de rood-zwarte club heel ver weg. Ook op Europees niveau liet A.C. Milan weinig zien, vanaf 2014 behaalden ze geen één keer een plaats in de groepsfase van de Champions League en werden ze zelfs uitgesloten van de lagere Europa League door financiële problemen. Milan heeft van ver moeten komen om weer goed te kunnen presteren, wat is er in de afgelopen 10 jaar met de club gebeurd?

Als je de dieptepunten van de afgelopen jaren wil begrijpen moet je eigenlijk ook kijken naar het eerdere succes.  In de seizoenen 2003 en 2007 won Milan haar 6^e en 7^e Champions League-titel. ‘Ze hadden dusdanig veel succes dat er in deze periode geen reden voor de club was om door te selecteren en nieuwe spelers aan te trekken,’ vertelt Willem Haak, expert op het gebied van de Serie A en host van Italiaans voetbal-podcast Lo Stadio. ‘Dat was eigenlijk al zichtbaar bij het kampioenschap van 2011 onder leiding van coach Massimiliano Allegri, waarin het elftal van Milan al redelijk over de datum was.’

Wesley Victor Mak, de andere co-host van Lo Stadio ziet ook een belangrijk probleem in het tweede seizoen onder Allegri: ‘Milan had toen zo veel te maken met blessures onder de sterkhouders van het team dat ze het in de laatste weken van het seizoen lieten liggen. Daardoor kon Juventus de eerste plek van Milan overnemen. Daarna vertrokken veel goede spelers uit Milaan en heeft de club eigenlijk weinig ondernomen om hen te vervangen.’

Daarna ging het snel, ze hoorden na 2013 niet eens meer bij de top 4 en beleefden in seizoen 2014-15 een rampjaar onder oud Milan-spits Filippo Inzaghi waarbij ze op de 10^e plek eindigden. ‘Na het vertrek van Allegri heeft Milan zijn plek op proberen te vangen met mensen die voorheen zelf bij Milan speelden en weinig ervaring in het trainersvak hadden. Je mocht ook eigenlijk niet verwachten dat Milan met hen het niveau van weleer zou bereiken,’ vertelt Mak.

Investeringen

In diezelfde periode probeerde eigenaar Berlusconi de club te verkopen, met nogal wat problemen. Hij verkocht uiteindelijk aan Chinees zakenman Yonghong Li, die achteraf de lening niet terug kon betalen waarmee hij in eerste instantie de club van Berlusconi had overgenomen. ‘Berlusconi wilde zo graag verkopen, maar dat bleek uiteindelijk aan de verkeerde partij, er was zo weinig ruimte voor investeringen, dat dat ook in de selectie van Milan gemerkt werd’, verklaart Haak. ‘Wat er wel geïnvesteerd werd, bleken vooral miskopen te zijn. Milan kon gewoon geen goede selectie op het veld zetten.’

Het gebrek aan investeringen raakte ook de jeugdopleiding, er werd weinig gemoderniseerd in het scoutingsysteem. Onder Berlusconi was er een grote aanvoer van grote voetbaltalenten van buitenaf, waardoor jonge talenten uit de jeugdopleiding toen ook al weinig kansen kregen. ‘Dat geldt trouwens voor vrijwel alle Italiaanse topclubs, jonge spelers uit de jeugdopleidingen breken ook nu nog maar mondjesmaat door in de eerste elftallen van de clubs en worden veelal verhuurt aan clubs uit de Serie B’, vertelt Haak.

‘Na de coronacrisis is voor veel ploegen wel duidelijk geworden dat die jeugdopleidingen best interessant zijn doordat er minder geld is voor transfers, en om blessures op te vangen.’ vult Mak aan.

Toen Li de lening waarmee hij de club van Berlusconi overnam niet meer kon betalen nam de Amerikaanse hedgefund de club over. Nieuw aangetreden algemeen directeur Ivan Gazidis gaf toen aan wel weer te willen investeren in jongere talenten die bij Milan beter kunnen worden. Met de aanstelling van oud Milan-verdediger Paolo Maldini als technisch directeur is die daad bij het woord gevoegd.

‘Vergelijkbaar met Overmars en Van der Sar bij Ajax is Maldini wel echt een uithangbord voor A.C. Milan geworden. Als je kijkt naar de spelers die door hem naar Milaan zijn gehaald zijn dat veel van de sterkhouders in de huidige selectie van de club. Die zorgen ervoor dat Milan sinds lange tijd weer eens mee kan doen om te titel,’ zegt Haak.

Stijgende lijn

‘De stabiliteit die nu in het bestuur van de club heerst is ook van belang. Het heeft voor de nieuwe coach Stefano Pioli geholpen dat hij in rustiger vaarwater aan de slag kon gaan,’ zegt Mak. ‘Door de coronacrisis heeft Pioli de tijd gehad om zijn strategie goed in het team te laten integreren, daarmee heeft hij meer geluk gehad dan bijvoorbeeld eerdere coaches als Giampaolo, die daarvoor toch niet echt de tijd kreeg.’

Zeker na de komst van de inmiddels 39-jarige Zlatan Ibrahimovic lijkt er een grote opleving te zijn van spelers die eerst al bijna afgeschreven waren. Dat de mentale waarde van Zlatan ook buiten het veld van net zo’n groot belang is voor het team als zijn scorend vermogen zijn Haak en Mak het met elkaar eens, maar ook Pioli verdient lof.

Of A.C. Milan dit seizoen de prestaties weet om te zetten in prijzen zal moeten blijken uit de komende wedstrijden. Wel is duidelijk dat er bij de club een belangrijke verandering heeft plaatsgevonden in de werkwijze, als ze daarmee de stijgende lijn kunnen doorzetten zit dat succes er binnen één of twee seizoenen misschien wel al in.