De gemiddelde Nederlander voelt zich minder onveilig dan 5 jaar geleden, is de conclusie na een data-analyse van de cijfers van het CBS over 2019. Terwijl in 2014 nog gemiddeld 35.9% van de bevolking zich wel eens onveilig voelde daalde dat cijfer in 2019 naar 31.8%. De daling is goed nieuws, maar er zijn nog veel regio’s waar er ruimte is voor verbetering.

We voelen ons als Nederlanders allemaal een stuk veiliger dan vijf jaar geleden en dat is nog het meest te merken in Friesland en Overijssel. Daar is een daling van maar liefst 5.9% te meten. Dit is op zich niet verrassend, het zijn provincies met relatief weinig inwoners en grote steden. Dat laat zich ook zien in de onderstaande grafiek, waarin het totaal aantal geregistreerde misdaden per provincie te zien is. 

Uit de bovenstaande grafiek wordt duidelijk dat de provincies met de meeste inwoners ook de meeste criminaliteit ervaren. Het is echter wel verrassend dat de inwoners van Noord-Brabant hun gevoel van onveiligheid ook hard zien dalen, daar is een daling van 5.8% te zien. Er lijkt dus niet een directe link te trekken tussen het inwonersaantal van een provincie en de afname van het gevoel van onveiligheid. Ook hadden de provincies Friesland en Overijssel al een lager percentage om mee te beginnen, maar de daling in Noord-Brabant blijft indrukwekkend. Mogelijke oorzaak van die daling is de druk die de provincie met justitie en de politie opvoert om drugscriminaliteit tegen te gaan, het grootste probleem in Noord-Brabant.
Overal in Nederland was er sprake van een daling in het onveiligheidsgevoel en de misdaadcijfers, sommige provincies bleven wat achter bij de rest. Zo was er in Groningen een daling van  2.8% en in Zeeland een daling van maar 2.1%. Ook Noord-Holland kende een daling van maar 3.4%. Deze kleine daling in Noord-Holland lijkt te verklaren doordat een groot deel van de Noord-Hollandse inwoners in Amsterdam woont, waar tussen de jaren 2014 en 2019 een groot aantal afrekeningen en liquidaties hebben plaatsgevonden in het criminele circuit. Ook het capaciteitsgebrek van de politie in de hoofdstad helpt niet bij het creëren van een veilig gevoel onder de bevolking. Wel is het gevoel van onveiligheid in Noord-Holland nog altijd lager dan dat van Zuid-Holland, Limburg, Utrecht en Flevoland.

Op de bovenstaande kaart is goed te zien dat er in Noord-Holland meer misdrijven plaatsvinden per 1000 inwoners dan waar ook in Nederland. Toch is dat niet de provincie waar de inwoners zich het vaakst onveilig hebben gevoeld. Dat zijn namelijk de provincies Limburg en Zuid-Holland, met niet ver daarachter Utrecht en Flevoland.

Opvallend in deze reeks zijn de provincie Limburg, dat qua inwonersaantal ver verwijderd is van de andere drie. Het lijkt er dus op dat er in Limburg andere redenen zijn voor dit gevoel van onveiligheid. Het aantal misdrijven per 1000 inwoners is er wel net iets hoger dan dat van Zuid-Holland, Flevoland en Utrecht. Het gaat dus de goede kant op met Nederland, als het op criminaliteit en ons veiligheidsgevoel aankomt, maar hebben vooral de provincies Noord-Brabant en Noord-, en Zuid-Holland nog wel een inhaalslag te maken. Ook is er een kanttekening bij de daling van criminaliteitscijfers te plaatsen, dat deed criminoloog Jan van Dijk, Emeritus-hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg. Hij vertelde in dit artikel van Trouw dat er in de criminaliteit ook een vorm van vraag en aanbod is, en dat het aanbod momenteel laag is door de grote welvaart waardoor mensen alarmsystemen kunnen kopen. Als de bevolking gewend is aan het gevoel van veiligheid is er voor criminelen weer een kans en zal de criminaliteit weer stijgen, voorspelt van Dijk.

Bronnen:
– https://www.parool.nl/nederland/criminaliteit-in-amsterdam-neemt-niet-meer-af-aantal-misdrijven-schommelt-rond-88-400-per-jaar~be9ce3ea/

– https://nos.nl/artikel/2097162-noord-brabant-is-hotspot-voor-drugscriminaliteit.html

– https://www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2020/10/veiligheidsmonitor-2019

– https://www.brabant.nl/html/overdrachtsdossier/factsheet17.pdf

– https://www.trouw.nl/nieuws/de-criminaliteit-daalt-maar-hoe-en-waarom-precies~b1a8a6a0/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

– Centraal Bureau voor de Statistiek