Het is een vreemde gewaarwording: een leeg vliegveld op een donderdagavond. De luchtvaart wordt flink getroffen door de coronacrisis: passagiers blijven thuis en vliegtuigen staan aan de grond. Deze ontwikkeling geeft reden tot hoop op een duurzamere toekomst, waar meer aandacht is voor de negatieve impact van vliegreizen en misschien zelfs voor groenere alternatieven. Betekent deze crisis een nieuw begin voor de luchtvaart? 

Luchtvaartmaatschappijen verkeren in zwaar weer en er wordt aanzienlijk minder gevlogen, blijkt uit cijfers van Schiphol. Volgens Sjas Akkerman, directeur van Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland, biedt de corona crisis een goed moment om de Nederlandse luchtvaart te laten krimpen.

Toch zal de coronacrisis niet direct leiden tot een minder vervuilende luchtvaartsector. Olga Lubbers, hoofdingenieur bij Aerodelft (dat een duurzaam vliegtuig op waterstof bouwt) en afgestudeerd in luchtvaarttechniek, zegt hierover: “De luchtvaartmaatschappijen voelen de druk om er financieel weer bovenop te komen, waardoor intern de drijfkracht voor innovaties kleiner wordt.”

Gedwongen verduurzaming

Maar, stelt Lubbers, door de forse subsidies die ze van de overheid ontvangen, wordt wel degelijk verwacht dat luchtvaartmaatschappijen gaan bijdragen aan verandering. “Air France, de partner van KLM, krijgt 7 miljard van de Franse overheid. Daarbij heeft Frankrijk restricties opgelegd, bijvoorbeeld dat ze binnenlandse vluchten die je binnen tweeëneenhalf uur met de trein kan reizen moeten schrappen,” aldus Lubbers. Zo worden maatschappijen dus gedwongen om duurzame keuzes te maken. Ook andere partijen zullen volgen, denkt ze: “KLM is ook de laatste tijd al erg bewust bezig met duurzaamheid, en profileert zich graag als het braafste jongetje van de klas. Dus ik verwacht dat er zeker ruimte gaat komen, om juist nu in duurzame alternatieven te investeren.”

Schuldgevoel 

Het valt dus te verwachten dat de luchtvaart enigszins zal innoveren. Maar leidt het corona tijdperk ook tot meer bewustzijn bij de consument? Lubbers denkt van wel, maar: “Vooral door het besef dat we al dit vervoer helemaal niet zo nodig hebben. Milieuorganisaties zijn ingesprongen op deze kans om zoveel mogelijk promotie te maken dat de luchtvaart en andere sectoren nu moeten veranderen, dit kan een vertekend beeld geven van het bewustzijn van de gemiddelde vlieger.” Ook Martin Delwel, die elke week op en neer naar München vliegt voor zijn werk, voelt zich niet schuldiger dan normaal. “Maar het is wel een beetje vreemd allemaal, inmiddels draagt bijna iedereen een masker, maar bij het in- en uitstappen zijn de 1.5. meter moeilijk te handhaven.” Toch blijft er een behoefte bestaan om mijn collega’s persoonlijk te spreken: “Zoom, Skype en Whatsapp calls zijn niet hetzelfde als een persoonlijk gesprek waarbij je elkaar kunt aankijken.”

Oude gewoonten

Het is dus niet zo dat vliegreizen massaal verbannen gaan worden na de corona crisis. Maar, denkt Lubbers: “Hopelijk zijn mensen er wel bewuster mee bezig. Ook Martin denkt dat hij niet meer zomaar op en neer zal vliegen voor een zakelijke afspraak. “Waarschijnlijk zullen bedrijven op basis van de recente ervaringen terughoudender worden en kritisch kijken naar de noodzaak van een zakelijke vlucht. Dit in verband met kosten, milieu en gezondheid.” Of de effecten van Corona op de luchtvaart nog lang zichtbaar blijven, is dus nog maar de vraag, maar het lijkt erop dat de luchtvaartsector een grote verandering te wachten staat.