DEN HAAG- Het Bronovo-ziekenhuis in Benoordenhout gaat in 2024 definitief dicht. De bewoners van Benoordenhout, veelal ouderen, zien na de bibliotheek en de buslijn nu ook ‘hun’ ziekenhuis verdwijnen. Een duo-interview met de twee ‘kampen’: Hedwig Slot namens het HMC en Wijkvoorzitter Chance Pennington de Jongh namens de wijk Benoordenhout.
Het ziekenhuis zal vanaf medio zomer dit jaar niet meer in de weekenden geopend zijn en uiterlijk in 2024 worden gesloten. Een grote klap voor de omwonenden. Pennington de Jongh: “De ouderen hadden een troost, er zit een ziekenhuis in de wijk, maar dat valt nu ook weg en dus is er echt paniek geweest, mensen maken zich gewoon heel veel zorgen.”
Pennington de Jongh: “De eerste fase is natuurlijk geweld, ontkenning, verdriet en boosheid.”
Hedwig Slot is de directeur van het Landsteiner Instituut: het leerhuis van het HMC. Ze is daarmee betrokken bij alle overleggen van het management met de raad van bestuur. Slot staat achter de beslissing van HMC. “Alles wat er nu verdiend wordt met alle acties is nodig om geld te krijgen en om alle vernieuwbouw te bekostigen”.
Pennington de Jongh: “Medio zomer ging ik een kopje koffie drinken met de voorzitter van de raad van bestuur van het HMC, Paul Doop. Hij zei toen dat er iets aan zou komen. Afgelopen december had ik nog steeds niks van hem gehoord. Kort daarna barstte de bom, want er was gelekt en toen kwam het in de media. Het is dus helemaal niet met mij vooraf besproken.” “Dat rapport heb ik ook nooit gezien, pas achteraf.”
Slot: “Ja, het rapport had ik al een maand of zo. Alleen het was niet de bedoeling dat het lekte. Los van het feit dat je het met enig gezond verstand ook zelf wel kon bedenken, wisten wij al langer waar het naartoe ging.”
Pennington de Jongh: “Ik zie het ziekenhuis als een middel om goede zorg te kunnen verlenen en niet als het doel op zich. Er zijn een aantal wijkbewoners die mij dat kwalijk nemen. ”
Slot: “Sowieso is er een financiële noodzaak: als je dingen op drie plekken doet dan heb je op drie plekken een bepaalde ondersteuning nodig, die dus drie keer geld kosten. Daarnaast is het ook niet mogelijk om op drie locaties gespecialiseerde verpleegkundigen te hebben, hier is een landelijk tekort aan.”
“Tegelijkertijd gaat het ook om een verandering in de zorg. De ziekenhuiszorg wordt in de toekomst deels vervangen door samenwerkingsverbanden tussen huisartsen en specialisten. Er komen nu verschillende eindjes samen. Het lost voor ons personele problemen op, de financiële ruimte die nodig is voor de investeringen met betrekking tot de toekomst, maar het sluit ook aan op wat er gevraagd wordt aan ontwikkeling in de zorg”.
Den Haag heeft naast het Westeinde en Bronovo ook nog het Antoniushove en de twee locaties van het Haga Ziekenhuis.
Pennington de Jongh: “Ik zou daar het liefst een Bronovo 2.0 zien. Waar je snel terecht kunt, voor eenvoudige ingrepen, huisartsenzorg, poliklinische zorg, met medisch specialisten daarvoor naar Bronovo komen. Het is ook voor Scheveningen en Wassenaar.”
Slot: “Ik denk dat je de eerstelijnszorg heel goed moet regelen. In het HMC en HagaZiekenhuis zijn ze daar al mee begonnen bij de radiologen, die met een klein echoapparaat op pad gaan en spreekuren bij de huisarts houden. De huisarts selecteert dan patiënten die een echo nodig hebben. Die patiënten hoeven niet naar het ziekenhuis en de huisarts kan meekijken en er zelf ook van leren.”
“Een ander voorbeeld is bedden voor ouderen die een longontsteking krijgen, niet zo ziek zijn dat ze moeten worden opgenomen, maar te ziek zijn om thuis te blijven, omdat ze niet naar het toilet kunnen gaan en eten kunnen maken. ”
Pennington de Jongh: “Het veronderstelt dat iedereen om kan gaan met nieuwe apparaten die je moet gebruiken om je eigen gezondheid te meten. Dat kan simpel zijn, maar als je het hebt over bloeddruk en medicamenten enzovoorts, is het moeilijker”.
“Niet alleen de rol van de specialist verandert, maar ook die van de patiënt en dat is iets waar best veel zorgen over zijn, ook binnen de wijkvereniging”.
Slot: “Ik denk dat het kan. We hebben hier een paar jaar geleden een pilot gedaan met 60 patiënten van de interne poli. Degene die dat project begeleidde heeft gefilmd bij een dame van rond 80. Zij vertelt wat het voor haar betekent dat ze, omdat ze thuis dingen kan meten, nu nog maar één keer per jaar naar het ziekenhuis hoeft in plaats van drie of vier keer. Ze heeft een dementerende echtgenoot voor wie ze opvang moet regelen en ze kan niet zelfstandig naar het ziekenhuis dus ze moet ook vervoer regelen. Dan denk ik: ja het kan dus! Je moet er aandacht aan besteden en dat kan in de wijk met de hulp van vrijwilligers”.
Pennington de Jongh: “Je ziet dat de stad eigenlijk dichtslibt, er gaan veel vervoersstromen naar Westeinde en het zijn allemaal kleine straatjes. Dan moet ik maar zien hoe de gemeente de bereikbaarheid op tijd voor elkaar gaat krijgen.”
“Het enige middel wat wij als wijkvereniging hebben is lawaai maken, we hebben geen juridisch middel.”
Slot: “Je moet straks maar even naar het verkeer buiten kijken. In de spits sta je op de Lijnbaan in de file. Op het parkeerterrein rijden mensen rondjes en parkeren op het gras. Het is echt een drama. Er komen ruim 200 parkeerplekken bij. En zullen daarnaast de bereikbaarheid van met name Westeinde voor patiënten, bezoekers en medewerkers bespreken.”
Slot: “Natuurlijk, ik snap het. Er is altijd veel onrust als ziekenhuislocaties worden gesloten. Maar de tijd heelt de wonden en je moet goed laten zien dat de zorg niet slechter wordt, maar zelfs misschien wel beter”. “Je moet over een hobbel, want wat vertrouwd, was, wat er altijd was, en waarvan je dacht dat altijd zou blijven, dat is niet meer zo. Daar kunnen we alleen maar wat mee doen door te luisteren en vooral te laten zien dat het anders kan.”
Pennington de Jongh:“Je hoeft geen Einstein te zijn om te snappen dat drie ziekenhuizen in de lucht houden niet gaat”
Pennington de Jongh: “Iedereen denkt: ik moet daar op mijn fietsje heen kunnen. Dat is wat we gewend zijn en dat is een ongelofelijke luxe. Ik begrijp die afweging wel. Je hoeft geen Einstein te zijn om te snappen dat drie ziekenhuizen in de lucht houden niet gaat. Daarbij moet je optellen dat de eisen aan de beschikbaarheid van medisch personeel hoog zijn.”
Over vijf jaar zal het Bronovo dus definitief dichtgaan. De bewoners van Benoordenhout zijn nog aan het bijkomen van het nieuws, HMC kijkt alweer verder in de toekomst. Slot van het HMC weet dat het geen eenvoudige opgave gaat worden om de bewoners te laten zien dat die toekomst rooskleuriger zal zijn dan ze denken, maar heeft er alle vertrouwen in dat het HMC gaat lukken. “Ik vind dat het ziekenhuis de communicatie rondom de sluiting zorgvuldig aanpakt. Er goed wordt geluisterd en er wordt de tijd voor wordt genomen. Het is een hele klus en we staan voor een uitdaging de komende paar jaar, zeker dit jaar”.
Tot slot laat Pennington de Jongh weten dat het niet zomaar is dat HMC voor Benoordenhout heeft gekozen.”Dit is een wijk met hele eigenwijze types met goede vragen. De directie van HMC wist dat ze hier veel weerstand zouden krijgen. Daarom is het voor hun ook een soort testcase: als je het hier geregeld hebt moet je het overal kunnen.”
Eerstelijnszorg: de zorg buiten het ziekenhuis, zonder bijzonder gespecialiseerde artsen; bijvoorbeeld de huisarts. |
Anderhalvelijnszorg: de zorg die geboden wordt door een samenwerking tussen huisartsen en medisch specialisten. Bijvoorbeeld, de medisch specialist houdt spreekuren bij de huisarts. Hierdoor breidt de huisarts het repertoire van medische handelingen uit, en kunnen patiënten door een specialist worden geholpen zonder veel geld te betalen. |
Tweedelijnszorg: de zorg van alle hulpverleners die je krijgt na een verwijzing, zoals in het ziekenhuis. |